ԵՐԵՎԱՆ, 30 սեպտեմբերի — Sputnik. Առաջին տարին չէ, որ Հայաստանը պայքարում է մանկական, նեոնատալ և մայրական մահացության դեմ։ Այսօր համաձայնագիր է ստորագրվել Հայաստանում նեոնատալ ծառայությունների զարգացման վերաբերյալ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի նախագծի ֆինանսավորման մասին, ինչպես նաև տեղի է ունեցել այդ նախագծի պաշտոնական գործարկումը։
Նեոնատալ բժշկության հայկական ասոցիացիայի տվյալներով` Հայաստանում նեոնատալ մահացության մակարդակը գերազանցում է մինչև հինգ տարեկան երեխաների մահացության ընդհանուր թվի 60 տոկոսը։ Մասնագետները կարծում են, որ հիմնական պատճառներն են վաղաժամ ծննդաբերությունը, բնածին խնդիրները, ծննդաբերական ասֆիքսիան, սեպսիսը, թոքերի բորբոքումը։
Եթե 1990-ին մանկական մահացությունը կազմում էր 18.9 պրոմիլե (1465 երեխա), 2014-ին այդ ցուցանիշը կազմել է 8.7 պրոմիլե (376 երեխա): Այսինքն ակնհայտ է 57 տոկոս կրճատումը:
Եթե 90-ականներին մայրական մահացություն տարեկան 35-40 դեպք էր գրանցվում, ապա 2015-ին 5 մայրական մահ է գրանցվել: Համեմատության համար պետք է նշել, որ 2014-ին և 2013-ին 8-ական մահ է եղել, 2010-ին` 10:
Նախագծի նպատակը
Հայաստանում Ռուսաստանի Դաշնության արտակարգ և լիազոր դեսպան Իվան Վոլինկինը նշեց, որ «Նեոնատալ ծառայությունների զարգացումը Հայաստանում» նախագծի գլխավոր նպատակն է հասնել նեոնատալ մահացության մակարդակի նվազեցման տարածաշրջանային մակարդակում` նեոնատալ ծառայությունների որակի բարելավման և բարձրացման միջոցով։
«Ծրագիրը մեծ և տքնաջան աշխատանքի արդյունք է, որը կատարել են Հայաստանի կառավարությունը, երկրի առողջապահության նախարարությունը, ՄԱԿ հիմնադրամը և Ռուսաստանի գերատեսչությունները»,- ասաց դեսպանը։
Վոլինկինի խոսքով` առաջին փուլում նախատեսվում է ստեղծել 10 վերականգնողական նեոնատալ բաժանմունքներ` հիմնական սարքավորումները և նյութերը տրամադրելու միջոցով։ Հաջորդ փուլերում բաժանմունքների ընդհանուր թիվը կհասնի 30-ի, ինչը լիովին կփակի հանրապետության պահանջմունքները։ Բացի այդ, նախագծի շրջանակում նախատեսվում է թրենինգների կազմակերպում հայ բժիշկների համար Ռուսաստանի նեոնատալ կենտրոններից մեկում, ինչպես նաև ծանոթություն կլինիկական մոտեցումների, նոր մեթոդիկաների, անհապաղ նեոնատալ բժշկության տեխնոլոգիաների հետ և ոչ միայն։ Ռուսաստանի դեսպանը նշեց, որ միջոցառումներում կներգրավվի շուրջ 400 բուժաշխատող 30 ծննդատնից և բժշկական հաստատությունից։
Նախագծի նպատակն է նաև ընտանիքների և համայնքների ուսուցումը։ Ծնողների համար կպատրաստվեն հատուկ տեղեկատվական նյութեր։
Մասնագետի կարծիքը
Հայաստանի առողջապահության նախարարության մոր և մանկան առողջության պահպանման վարչության պետ Կարինե Սարիբեկյանը նշեց, որ այդ համաձայնագրի կնքումը շատ կարևոր է երկրի համար։
«Հայաստանն իր առջև նպատակ է դրել նվազեցնել մանկական մահացության մակարդակը։ Մենք կրճատել ենք մինչև մեկ և 5 տարեկան երեխաների մահացությունը 53 տոկոսով, սակայն դեռ պետք է աշխատել նեոնատալ մահացության մակարդակը նվազեցնելու համար», — ասաց Սարիբեկյանը։
Բժիշկը համոզված է, որ այդ նախագծի իրագործումն իսկապես կօգնի կրճատել Հայաստանում նեոնատալ մահացության մակարդակը։ Ռուսաստանի Դաշնության կառավարության հրահանգով ՄԱԿ-ի Մանկական հիմնադրամի բյուջեին հատկացվել է 600 հազար դոլար` «Հայաստանում նեոնատալ ծառայությունների զարգացման» նախագծի իրագործման համար։