ԵՐԵՎԱՆ, 17 սեպտեմբերի — Sputnik. Դեռևս կյանքի օրոք՝ տասնամյակներ առաջ, կոմպոզիտոր Ավետ Տերտերյանը ազգային երաժշտական փառատոն ստեղծելու գաղափար էր հղացել:
Այդ միտքը մեծ ստեղծագործողին ուղեկցել է ստեղծագործական ողջ գործունեության ընթացքում, բայց իրականություն է դարձել միայն նրա մահից հետո՝ 2015թ-ին, երբ Հայաստանում առաջին անգամ կազմակերպվեց ու մեծ շուքով անցավ «Տերտերյանի ժամանակը» փառատոնը:
«Տերտերյանը նախատեսում էր ժողովրդական, հոգևոր ու դասական երաժշտությունից բացի, փառատոնի ընթացքում կազմակերպել լուսային շոու: Եվ այդ ամբողջը նա անընդհատ ասում ու երազում էր »,-Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց փառատոնի կազմակերպիչներից Նարինե Հովհաննիսյանը:
Տերտերյանական փառատոնը որոշվեց անցկացնել Սևանի ափին՝ Հայրիվանք գյուղում: Վայրի ընտրությունը պատահական չէր: Այդ գյուղի ու Սևանա լճի հետ են սերտորեն կապված Տերտերյանի կյանքի վերջին տարիների ստեղծագործությունները:
1964-89թթ-ին մեծ կոմպեզիտորն ապրում ու ստեղծագործում էր Դիլիջանում՝ կոմպեզիտորների ստեղծագործական տանը, և միայն շաբաթը մեկ օր էր դուրս գալիս տնից՝ Երևանի կոնսերվատորիայում դասավանդելու համար:
Ճգնավորի կյանքով ապրած 25 տարիներից հետո, սակայն, Տերտերյանն անսպասելիորեն հայտարարում է, որ Դիլիջանի բնությունն այլևս սպառել իր ստեղծագործական ներշնչանքի պաշարները:
Տերտերյանն սկսում է ստեղծագործելու նոր աղբյուր փնտրել: Որոնումները նրան բերում են Սևան: Հայրիվանք գյուղում մեծ կոմպոզիտորը գտնում է տիեզերքի հետ իր նոր կապն ու ստեղծագործական նոր ոգեշնչումը:
Սևանի ափին Տերտեյանը գտավ բնության նոր ձայներ: Ծանոթների զարմանքին, թե Սևանի ափին անգամ բուսականուոյւն չի աճում, Տերտերյանի մի անգամ ասել է. «Փոխարենն այստեղ այնպիսի քամիներ կան»:
Հայրիվանքում Տերտերյանը կառուցեց իր նոր տունը, որտեղ անցկացրեց ստեղծագործական կյանքի վերջին շրջանը: Տունն այսօր էլ կանգուն է: Կոմպոզիտորի այրին այստեղ իր համետ միջոցներով հավաքել ու պահում է ամուսնու ստեղծագործական ողջ ժառանգությունը:
Տարին մեկ անգամ Տերտերյանների տան բակում հավաքվում են նրա արվեստի սիրահարներն ու անգամ նրանք, ովքեր առաջին անգամ պիտի հաղորդակցվեն տերտերյանական հնչյուններին:
«Տերտերյանի ժամանակ»-ը փառտոնն իրականություն է դարձել Սանկտ-Պետերբուրգի «Մշակույթ և ապագա» հիմնադրամի շնորհիվ: Հիմնադրամի նախագահ, տերտերյական արվեստի մեծ երկրպագու Կարեն Մկրտչյանի խոսքով, Տերտերյանի ստեղծագործույունները յուրօրինակ ուղերձ են ուղղված աշխարհի մարդկությանը, որոնք դեռ նոր պիտի բացահայտվեն:
«Շատ եմ ուզում, որ այդ հանճարին նախ ճանաչեն իր հայրենիքում, հետո՝ ամբողջ աշխարհում»,- մեզ հետ զրույցում ասաց Կարեն Մկրտչյանը, չբացառելով, սակայն, նաև հակառակ տարբերակը. նախ՝ աշխարհում, հետո նոր՝ հայրենիքում:
«Մենք մեր ուժերին ներածն անում ենք, որ Ավետ Տերտերյանի մարգարեությունը հասնի մարդկանց»,- ասում է հիմնադրամի նախագահն ու ցավով նշում, որ համաշխարհային երաժշտության հայտնի անունների հայրենիք մեր երկրում այսօր ավելի շատ արաբաթուրքական երաժշտություն է հնչում, քան դասական:
«Բայց ոչինչ, մի օր կգա նաև իսկական արվեստի ժամանակը, ուղղակի պետք է համբերել ու սպասել »,- ասում է Մկրտչյանը:
Իրական արվեստի սիրահարներին վաղը՝ սեպտեմբերի 18-ին, փառատոնի կազմակերպիչներն ու մասնակիցները սպասում են Հայրիվանքում՝ Տերտերյանների հարկի տակ, որտեղ հասնելու համար անհրաժեշտ է 15:00 լինել Երևանի Կոնսերվատորիայի մուտքի մոտ, ու Ավետ Տերտերյանի հետ դարձյալ վերադառնալ Հայրիվանք:
