ԵՐԵՎԱՆ, 29 օգոստոսի — Sputnik. Արտակարգ և լիազոր դեսպան Արման Նավասարդյանը Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում մեկնաբանեց Մարի Յովանովիչին Ուկրաինայում ԱՄՆ դեսպան նշանակելը, ինչպես նաև հետաքրքիր մանրամասներ պատմեց Երևանի պետական համալսարանում ուսանողների առջև նրա ելույթից։
Սեպտեմբերի 25-ին ԱՄՆ-ի կոնգրեսի սենատն ամառային արձակուրդներից առաջ վերջին նիստում հաստատեց Մարի Յովանովիչի թեկնածությունը` որպես Ուկրաինայում ԱՄՆ-ի նոր դեսպան։ Նավասարդյանի խոսքով` ինքն անձամբ ծանոթ չի եղել Յովանովիչի հետ, սակայն ուսումնասիրել է ամերիկացի դիվանագետի ելույթը ԵՊՀ-ում և որոշ հետաքրքիր բաներ պարզել։
2011թ-ին Յովանովիչը զեկույցով հանդես է եկել Երևանի պետական համալսարանում` «Քաղաքացիական հասարակությունը Հայաստանում» թեմայով, որտեղ, մասնավորապես, նշել է քաղաքացիական ազատություններն ապահովելու և հարգելու կարևորությունը։ Քաղաքացիների ձայնը պետք է լսելի լինի, նշել է նա իր զեկույցում։
«Նա ելույթ է ունեցել ուսանողների առջև։ Ես մինչև վերջ վերծանել եմ նրա ելույթը։ Գիտե՞ք`գոյություն ունի տողերի արանքում կարդալու գիտություն… Ես այսպես էլ կարդացի։ Շատ հետաքրքիր պատկեր ստացվեց։ Կոպիտ ասած` նա կոչ արեց մեր ժողովրդին և մասնավորապես երիտասարդությանը` դուրս գալ փողոց», — ասաց Նավասարդյանը։
Հայաստանից հետո դեպի Եվրոպա
2011-2016թթ-ին Յովանովիչն աշխատել է որպես պետական քարտուղարի օգնական Սկանդինավիայի, Բալթիկայի և Կենտրոնական Եվրոպայի երկրների հարցերով, ինչպես նաև Եվրոպական և ասիական հարցերով բյուրոյի ղեկավարի տեղակալ։ Նորանշանակ դեսպանի տեսաուղերձն ուկրաինացի ժողովրդին առաջացնում է միայն դրական զգացմունքներ, միանգամից պարզ է դառնում, որ Յովանովիչը պատրաստվում է ճանապարհորդել Ուկրաինայում։
Եվ ոչ թե մենակ, այլ շան հետ։ Դիվանագետը մտադիր է համտեսել իսկական ուկրաինական վարենիկներ, ինչպես նաև աշխատել հանուն Ուկրաինայի ինքնիշխանության, տարածքային ամբողջականության և երկրում ժողովրդավարության զարգացման։
ԵՊՀ-ում իր ելույթի ժամանակ Յովանովիչը նույնպես խոսել է ժողովրդավարության, տնտեսության ոլորտում մենատիրության անթույլատրելիության, ինչպես նաև Հայաստանի հետ կապված գաղափարների և նախաձեռնությունների մասին։
Դիվանագիտություն` հանուն դիվանագիտության
Այն փաստը, որ Յովանովիչը ծնվել է ռուս էմիգրանտների ընտանիքում և տիրապետում է ռուսերենին, ոչ մի կապ չունի նրա մասնագիտական գործունեության հետ, կարծում է Նավասարդյանը։
«Մասնագիտական տեսանկյունից դա ոչ մի կապ չունի, եթե, իհարկե, դիվանագետը պրոֆեսիոնալ է։ Իսկ նա պրոֆեսիոնալ է, և իմ կարծիքով` բավական լավ։ Երկրորդ` պետական շահերն ամեն ինչից առավել են։ Իհարկե, ծագումը, մտածողությունը նույնպես նշանակություն ունեն, բայց պետական շահերն առաջին տեղում են»,- ասաց Նավասարդյանը։
Մեր զրուցակիցը Յովանովիչին համարում է ուժեղ դիվանագետ և ենթադրում է, որ Ուկրաինայում նրան դեսպան նշանակելը պատահականություն չէ։
«Ընտրվել է ուժեղ դիվանագետ»,- հայտարարեց Նավասարդյանը։
Նա հավելեց, որ Յովանովիչը բազմիցս բարձրացրել է Հայաստանի ժողովրդավարացման հարցը։ Ամերիկացի դիվանագետը Հայաստան էր ժամանել քաղաքական ճգնաժամի շրջանում։
Այդ ընթացքում ԱՄՆ-ն աջակցում էր իշխանության և ընդդիմության երկխոսությանը, ինչպես նաև կոչ անում պետական գործիչներին` աջակցել հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացին։ Ընդդիմադիրներն անբարյացակամորեն վերաբերվեցին նրան, որ ԱՄՆ-ն պահանջել էր ընդդիմությունից արտահայտվել հայ-թուրքական արձանագրությունների օգտին (ինչի մասին այդ տարիներին հայտարարում էր Լևոն Զուրաբյանը)։
Ինչպես նշում են քաղաքագետները, Յովանովիչի` Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան եղած ժամանակ երկկողմ հարաբերություններն անամպ չէին։ «Մենք կարող ենք ճիշտ լինել կամ սխալվել, բայց միայն Հայաստանի ժողովուրդն իրավունք ունի որոշումներ ընդունել ազատ ու արդար ընտրությունների և ազատ երկխոսության ճանապարհով»,- պնդում էր Յովանովիչը։
