ԵՐԵՎԱՆ, 12 հունիսի — Sputnik. Հայաստանի ԳԱԱ Մոլեկուլային կենսաբանության ինստիտուտի էթնոգենոմիկայի լաբորատորիայի վարիչ, գիտությունների դոկտոր պրոֆեսոր Լևոն Եպիսկոպոսյանը Sputik Արմենիա ռադիոկայանի եթերում հայտնել է, որ իրենք աշխատում են գիտական մի ծրագրի վրա, որ թույլ կտա բացահայտել հայ ժողովրդի տոհմածառը, այսինքն`այն ցեղախմբին, որից 4-5 հազարամյակ առաջ սկիզբ է առել մեր ազգը:
«Մեր առաջին ուսումնասիրությունը ցույց տվեց, որ հայ ժողովուրդն ունի գենետիկական բավական երկար պատմություն, որի ակունքները սկիզբ են առել շուրջ 4.5-5 հազար տարի առաջ: Հետագայում դա համընկավ նաև լեզվաբանների այն կարծիքի հետ, որ հայերենը հնդեվրոպական ծառից առանձնացել է հենց այդ ժամանակ»,- ասաց պրոֆեսոր Լևոն Եպիսկոպոսյանը:
Այս ուսումնասիրությունների ընթացքում իրենք համագործակցում են նաև ազգագրագետների, լեզվաբանների, հնագետների ու հնեաբանների հետ, քանի որ միայն այդ սերտ համագործակցության արդյունքում հնարավոր կլինի հասնել հայ ժողովրդի ծագման առեղծվածի լուծմանը:
Հետաքրքրական է, որ հայ ազգի գենի մասին շատ լուրջ հայտնագործություն է կատարվել նաև Մագադանի համանման լաբորատորիայում, որտեղ ևս ապացուցվել է, որ հայերի գենը 4-5 հազար տարվա պատմություն ունի:
«Հայերն այն նյութն են, որի գենոֆոնդի հիմքի վրա կարելի է վերականգնել մեր տարածաշրջանի գենետիկական պատմությունը: Շատ քիչ ժողովուրդներ կան մեր տարածաշրջանում, որոնք մաքուր են պահպանել իրենց գենը: Հայերը մոնոէթնիկ են, և այդ մոնոէթնիկությունը ոչ թե 200 տարվա է, ինչպես պնդում են մեր հարևանները, այլ առնվազն 4000 տարվա»,- ասաց նա:
Պրոֆեսորը խոստովանեց, որ թեև շատ կցանկանար, որ այդ բացահայտումն աներ իրենց լաբորատորիան, բայց շատ ավելի ուրախ է, որ դա արել է մեկ ուրիշը` օգտվելով իրենց ուսումնասիրությունների արդյունքներից:
Լևոն Եպիսկոպոսյանը հիշեցրեց, որ 2001թ.-ին համաշխարհային գիտնականների մեծ թիմը հայտարարեց, որ լուրջ հայտնագործություն է կատարվել ԴՆԹ կառուցվածքի բացահայտման ասպարեզում, որի հիման վրա էլ մոլեկուլային բժշկության զարգացման հիմքը դրվեց:
«Այսօր ունենալով 3 մլրդ 200 մլն երկարությամբ մեր ամբողջական ԴՆԹ-ն, մենք փորձում ենք քայլ առ քայլ ապակոդավորել այն և խուսափել այն հիվանդություններից, որոնք մեծ վնաս են հասցնում մեզ»,- ասաց նա` հավելելով, որ բացի բժշկությունից, այդ հայտնագործությունը թույլ տվեց բացահայտել նաև մարդկության գենետիկ անցյալը:
Իսկ Հայաստանի Մոլեկուլային կենսաբանության ինաստիտուտի էթնոգենոմիկայի լաբորատորիան նույն այս հայտնագործության հիման վրա փորձում է գտնել հայության գենետիկ նախահայրերին ու նախամայրերին:
«Այսօր ով չի զլանում, զբաղվում է ծագումնաբանությամբ: Դիլետանտական մակարդակի վերլուծություններ են արվում այն մասին, որ հայ ազգը ընդհանուր արմատներ ունի այս կամ այն ազգի հետ»,- անդրադառնալով հայ ազգի ծագումնաբանական նման վերլուծություններին` ասաց մեր զրուցակիցը՝ նշելով, որ նման կարծիքներն ազդում են հանրության վրա, բայց որևէ հետք չեն թողնում գիտության մեջ:
Ինչ վերաբերում է վարկածին, թե հայերն ունեն արիական ծագում, Լևոն Եպիսկոպոսյանը հստակեցրեց, որ որոշ մեկնաբանությունների համաձայն՝ «արիական» նշանակում է «թափառական», և «եթե մենք ընդունում ենք, որ ունենք արիական ծագում, ուրեմն այստեղ ենք եկել մոտավորապես 4-5 հազար տարի առաջ, ինչպես եկել են իրանախոս ժաղովուրդները, որոնք անասնապահությամբ են զբաղվել և հասնելով այստեղ հիմնավորվել են, քանի որ շատ նպաստավոր պայմաններ են գտել»:
Հետագայում այդ ժողովուրդների մի մասն, ըստ մասնագետի, այս տարածաշրջանից տեղափոխվել է այլ տարածքներ` հիմնականում սնունդ հայթայթելու նպատակով, իսկ հայերը, ինչպես բնիկ եղել են, այնպես էլ մնացել են իրենց երկրում:
