ԵՐԵՎԱՆ, 9 հունիսի-Sputnik. ՆԱՏՕ-ի Խորհրդարանական վեհաժողովի քաղաքական հարցերի հանձնաժողովը բարձրացրել է ղարաբաղյան հարցը` չնայած հայկական կողմից հարցը մերժելուն, լրագրողներին ասաց հայկական պատվիրակության ղեկավար, պաշտպանության, ազգային անվտանգության և ներքին գործերի հանձնաժողովի նախագահ Կորյուն Նահապետյանը։
ՆԱՏՕ Խորհրդարանական վեհաժողովը տեղի ունեցավ Ալբանիայի մայրաքաղաք Տիրանայում մայիսի 28-30-ը։
Մինչ նստաշրջանը սկսելը ՆԱՏՕ գլխավոր քարտուղարը նամակով դիմել էր Հայաստանի և Ադրբեջանի պատվիրակություններին, որպեսզի ԼՂ հարցը քննարկման առարկա դառնա, սակայն մերժում է ստացել հայկական կողմից։ ՆԱՏՕ-ի ԽՎ քարտուղարի նամակում այսպիսի անճշտություններ են եղել. «Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հակամարտություն», հակամարտության կարգավորմամբ զբաղվում է Մինսկի խումբը (այլ ոչ թե ՄԽ համանախագահ երկրները)։
«Մեր պատվիրակությունը նշել էր, որ նպատակահարմար չենք գտնում հարցի քննարկումը, քանի որ կա միակ գործող արդյունավետ համաձայնեցված ձևաչափ՝ Մինսկի խմբի համանախագահները, և մնացած բոլոր հարթակներում հատուկ քննարկման առարկա դարձնելը չի բխում հակամարտության կարգավորման մեխանիզմներից»,-ասաց Նահապետյանը:
Նրա խոսքով` ադրբեջանական կողմն ընդունել է այդ առաջարկը։ Արդեն Ալբանիայում ԽՎ քաղաքական հանձնաժողովի նիստի ժամանակ նրա ղեկավարն օրակարգի հաստատումից հետո հայտարարել է, որ հայկական և ադրբեջանական պատվիրակություններին հնարավորություն կտրվի ելույթ ունենալ Ղարաբաղի վերաբերյալ հայտարարություններով։
Նահապետյանը խոսք է խնդրել և ևս մեկ անգամ ներկայացրել Հայաստանի դիրքորոշումը` ընդգծելով, որ նպատակահարմար չի համարում վեհաժողովում հարցի քննարկումը։ Սակայն հանձնաժողովի ղեկավար Բոյարս Կալնինշն ինչ-ինչ պատճառներով որոշել է ամեն դեպքում հանդես գալ նման հայտարարություններով։
Հայկական պատվիրակությունը հստակ ներկայացրել է իր դիրքորոշումը` ուշադրություն հրավիրելով ապրիլյան պատերազմի ընթացքում Ադրբեջանի գործողությունների վրա։ Նահապետյանն իր ելույթի ժամանակ նշել է, որ Հայաստանը չի տեսնում հակամարտության ռազմական լուծումը։
Ղարաբաղյան հակամարտությունը սրվեց ապրիլի 2-5–ն ընկած ժամանակահատվածում։ Երևանը հայտարարեց, որ Ադրբեջանը նախահարձակ գործողություններ է սկսել, Բաքուն էլ իր հերթին հայտարարեց, որ հայկական կողմն է կրակում Ադրբեջանի ուղղությամբ։ Պաշտոնական տվյալների համաձայն` հակամարտության երկու կողմն էլ զոհեր ունեցան, այդ թվում` խաղաղ բնակիչների շրջանում։
Ապրիլի 5-ին Մոսկվայի աջակցությամբ կողմերը պայմանավորվեցին դադարեցնել ռազմական գործողությունները, սակայն շփման գծում խախտումները շարունակվում են մինչ օրս։ Մայիսի 16-ին Վիեննայում կայացավ Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահներ Սերժ Սարգսյանի և Իլհամ Ալիևի` հակամարտության թեժացումից հետո առաջին հանդիպումը, որին մասնակցեցին նաև ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները։
Սարգսյան-Ալիև հանդիպմանը համանախագահող երկրների ներկայացուցիչները պնդեցին 1994թ.–ի զինադադարի և 1995թ.–ի զինադադարի ամրապնդման մասին համաձայնագրերի անշեղ իրագործման անհրաժեշտությունը: Համաձայնություն ձեռք բերվեց քայլեր ձեռնարկելու դրանց իրականացման մշտադիտարկման և միջադեպերի հետաքննության մեխանիզմի ներդրման, ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցչի թիմի կարողությունների ավելացման, հակամարտության կարգավորման բանակցային գործընթացի հնարավոր վերսկսման ուղղությամբ։
