ԵՐԵՎԱՆ, 8 հունիսի-Sputnik. ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը հայտնեց, որ բարձր է գնահատում Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի կարգավորման հարցում Եվրոպական միության ընդհանուր դիրքորոշմանը համահունչ և ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների լիակատար աջակցմանն ուղղված Չեխիայի դիրքորոշումը։
Սերժ Սարգսյանը նշեց, որ Չեխիայի նախագահի հետ երկուստեք կարևորել են 1994-95թթ.-ի զինադադարի համաձայնագրերի իրականացումն ու Վիեննայի պայմանավորվածությունները, մշտադիտարկման և միջադեպերի հետաքննության մեխանիզմի ներդրումը, ինչպես նաև ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցչի թիմի կարողությունների ավելացումը որպես հակամարտության տևական կայունության հաստատման կարևոր գրավական։
Սերժ Սարգսյանն իր գործընկերոջը տեղեկացրել է Մինսկի խմբի համանախագահների միջնորդությամբ Ադրբեջանի նախագահի հետ նոր հանդիպումների մասին։
«Իմ մտահոգությունը հայտնեցի Իլհամ Ալիևի անհավասարակշիռ վարքագծի վերաբերյալ, ինչի նշանները Վիեննայում կարծես չկային։ Մասնավորապես աշխարհի ադրբեջանցիների 4-րդ համաժողով անունը կրող միջոցառման ժամանակ հնչեցրած նրա ելույթը Հայաստան պետության մասին ցինիկ որակումներով, անձնական վիրավորանքներով երկրի նախագահի հանդեպ, ում հետ օրեր անց պատրաստվում է հարցեր քննարկել պատմությունը զավեշտի վերածած ինչ-որ մտքերով, ոչ ադեկվատությամբ հստակ ընկալում ձևավորեց։ Ես հույս ունեմ, որ սա ժամանակավոր խնդիր է, տղայություն, սա արագ կանցնի, քանի որ լրջորեն աշխատելու պարտավորություն ունենք առաջիկայի համար։ Հույս ունեմ, որ սա Վիեննայի պայմանավորվածությունները վիժելուն միտված գիտակցված վարքագիծ չէ»,-ասաց նախագահ Սարգսյանը։
Ի պատասխան ՀՀ նախագահի, Միլոշ Զեմանը հիշեցրեց, որ օրեր առաջ Ադրբեջանում է եղել։ Նրա խոսքով` իր դիրքորոշումներն ու հայտարարությունները նույնն են մնում, անփոփոխ են, անկախ նրանից, թե որ երկրում է գտնվում։
«Սերժ Սարգսյանն ու Իլհամ Ալիևը փայլուն անձնավորություններ են ու կարող են խաղաղություն կնքել։ Այդ նպատակով վերականգնեցի իմ առաջարկն ու նշեցի, որ հանդիպումները կայանան Չեխիայում, քանի որ դա արդեն նախաձեռնվել էր 2002 և 2005 թթ.»,– ասաց Չեխիայի նախագահը։
Թեմայի շուրջ խոսքում Միլոշ Զեմանը հիշեցրեց Ֆրանսիայի ու Գերմանիայի օրինակը, երբ այդ երկու երկրները երկար տարիներ պատերազմ մղելուց հետո խելամիտ նախագահների շնորհիվ հաջողվեց պայմանավորվածություն կնքել ու ավարտել պատերազմական իրադրությունը։
Ղարաբաղյան հակամարտությունը սրվեց ապրիլի 2-5–ն ընկած ժամանակահատվածում։ Երևանը հայտարարեց, որ Ադրբեջանը նախահարձակ գործողություններ է սկսել, Բաքուն էլ իր հերթին հայտարարեց, որ հայկական կողմն է կրակում Ադրբեջանի ուղղությամբ։ Պաշտոնական տվյալների համաձայն` հակամարտության երկու կողմն էլ զոհեր ունեցան, այդ թվում` խաղաղ բնակիչների շրջանում։
Ապրիլի 5-ին Մոսկվայի աջակցությամբ կողմերը պայմանավորվեցին դադարեցնել ռազմական գործողությունները, սակայն շփման գծում խախտումները շարունակվում են մինչ օրս։ Մայիսի 16-ին Վիեննայում կայացավ Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահներ Սերժ Սարգսյանի և Իլհամ Ալիևի` հակամարտության թեժացումից հետո առաջին հանդիպումը, որին մասնակցեցին նաև ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները։
Սարգսյան-Ալիև հանդիպմանը համանախագահող երկրների ներկայացուցիչները պնդեցին 1994թ.–ի զինադադարի և 1995թ.–ի զինադադարի ամրապնդման մասին համաձայնագրերի անշեղ իրագործման անհրաժեշտությունը: Համաձայնություն ձեռք բերվեց քայլեր ձեռնարկելու դրանց իրականացման մշտադիտարկման և միջադեպերի հետաքննության մեխանիզմի ներդրման, ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցչի թիմի կարողությունների ավելացման, հակամարտության կարգավորման բանակցային գործընթացի հնարավոր վերսկսման ուղղությամբ։
