Գոհար Սարգսյան, Sputnik
Երբ Ազնավուրյանների ընտանիքում ծնվել է փոքրիկ Շահնուրը, մանկաբարձուհին չի կարողացել արտասանել խիստ հայկական Շահնուր անունը: Քանի որ Շառլ անունը մոտ էր Շահնուրին, փոքրիկի անունը վերափոխվեց Շառլի: Միքայել ու Քնար Ազնավուրյաններն այդ ժամանակ չգիտեին, որ իրենց միակ որդին պիտի դառնար աշխարհի ամենահայտնի ու սիրված արվեստագետներից մեկը: Տարիներ հետո Շառլ Ազնավուրը հարցազրույցներից մեկում պատմել է.
«Եթե մինչև օրս եռանդուն եմ, լավատես, հույսով, հավատով լի, ապա դրա համար պարտական եմ ծնողներիս ու նրանց բնավորությանը»:
Փոքրիկ Շառլն իր առաջին քայլերն արեց թատերարվեստում: Բայց նիհար ու մեծ քթով տղային լուրջ դերեր չէին տալիս: Նա չէր հուսահատվում, որովհետև նրան աջակցում էին ծնողներն ու քույրը:
«Իմ ճանապարհը հեշտ ու հանգիստ չի եղել: Շատ դառնություններ եմ ճաշակել այդ ճանապարհին. երեսիս փակված դռներ, հեգնանքով և արհամարանքով լի ժպիտներ` «Մի համառեք», «Ոչինչ չունենք ձեզ համար», «Թողեք ձեր հասցեն, կգրենք», «Ամեն պատահական մարդու վրա ժամանակ չունենք կորցնելու»… Ես ճաշակել եմ այդ բոլորը: Շատերի նման կուլ եմ տվել թուքս, զսպել եմ արցունքներս ու կուչ եկել: Շատերի նման զայրույթից պոռթկացել եմ երբեմն, կոպտել եմ, կոպտել են ինձ: Կասկածն ու հուսահատությունը, բախտ չունենալու զգացողությունը հաճախ են գետնել ինձ, բայց ցավս թաքցրել եմ, քաշվել եմ պատյանիս մեջ և ուժ հավաքել դիմանալու, պայքարելու համար…»,- գրել է նա:
Ազնավուրի աստեղային ժամը սկսվեց ֆրանսիական ակումբներից մեկում. նրան պատահաբար լսեց աշխարհահռչակ երգչուհ Էդիթ Պիաֆը, պատվիրեց իր համար երգ գրել: Երգարվեստի մեծ բեմ դուրս գալուն զուգահեռ Ազնավուրը շարունակեց նաև դերասանի կարիերան:
«Իհարկե, ես գիտեմ իմ գինը, բայց ես գիտեմ նաև իմ թերությունները, և երբեք չեմ համարել, թե տիրապետում եմ բացառիկ մտավոր ընդունակությունների: Այսպես ասեմ՝ ես ունեմ ամեն բան, ինչ ինձ անհրաժեշտ է: Միայն առանց կատակի: Ես սիրում եմ ծիծաղել, բայց ոչ բոլորի վրա: Ես ներում եմ տափակությունը, բայց ոչ գռեհկությունը: Սիրում եմ ճանաչել նորը, ծանոթանալ նոր մարդկանց ու կրոնների հետ: Բայց գիտե՞ք, թե ամենաշատն ինչ եմ սիրում. զարմացնել ինքս ինձ առավել, քան ուրիշներին»,- ասել է Ազնավուրը:
Ազնավուրի համար հավերժական սերն ամփոփվում է երկու պայծառ կերպարների մեջ` Էդիթ Պիաֆ և Լայզա Մինելի:
«Շնորհիվ Էդիթի` ես դարձա ֆրանսիացի, մենք շատ ընդհանուր բաներ ունեինք, այդ թվում` մեր անցյալը, որի մասին միշտ տխրությամբ էինք հիշում: Ես սիրել եմ նաև Լայզա Մինելիին, բայց սովորաբար այդպիսի սերն ապագա չի ունենում, այդպիսի սիրուց միայն երգեր են ծնվում: «Հավերժական սերը» ձեզ օրինակ»,- ասել է նա:
Ինքնակենսագրական գրքում էլ խոստովանել է՝ կանայք, որոնց միշտ ամեն ինչից վեր է դասել, սիրել են, խաբել, պաշտպանել, պաշտել, լքել, բայց հեռանալուց առաջ երջանկության պատրանքներ են տվել:
«Ես էլ իմ հերթին հաճախ եմ նրանց արցունքների մեջ թողել: Գնահատել չիմանալով սերը` վազել եմ վաղանցիկ սերերի հետևից: Խաբել եմ, նախքան կխաբեին ինձ, այսպիսով խաբել եմ ինքս ինձ… Ի՜նչ արած, այդ է կյանքը, այդ է սերը»,- գրել է Ազնավուրը:
Շառլ Ազնավուրն աշխարհի քաղաքացի է, զբաղվում է մարդասիրական գործունեությամբ, բայց երբեք չի մոռանում իր արմատների մասին, գրեթե ամեն տարի գալիս է Հայաստան, «Ազնավուրը Հայաստանին» բարեգործական միության միջոցով օգնում է Հայաստանին:
Իսկ այսօր Երևանում՝ Շառլ Ազնավուրի անվան հրապարակում, կթևածի ազնավուրյան շունչը. Լևոն Մալխասյանը, Տիգրան Համասյանը, Արամոն և այլ երաժիշտներ կներկայացնեն Շառլ Ազնավուրի ստեղծագործությունները: Համերգը բացօթյա է։ Նրանք ցանկանում են միջոցառումը դարձնել ավանդական` ամեն տարի նշել Մեծ շանսոնիեի ծննդյան օրն իր իսկ անվան հրապարակում: