ԵՐԵՎԱՆ, 24 ապրիլի — Sputnik. «Ավրորա» մարդասիրական մրցույթի ընտրող հանձնաժողովի համանախագահ Ջորջ Քլունին համոզմամբ` «Ավրորա» մրցանակը հիմնադիրների երախտագիտությունն է խիզախներին և մասնակցությունը աշխարհը բարեփոխելու ջանքերին։ «Բանաձև» հաղորդաշարին տված բացառիկ հարցազրույցում Քլունին նշեց, որ հետաքրքրված է Հայոց ցեղասպանության խնդրով։
«Ես միացա «Ավրորա» նախաձեռնությանը, քանի որ այն յուրահատուկ է իր փիլիսոփայությամբ։ Խոսելով Հայոց ցեղասպանության մասին` մեր հայացքն ուղղում ենք դեպի ապագա։ Ու երբ հանդիպեցի Ռուբենին (Ռուբեն Վարդանյան — խմբ.), որոշեցինք հանդես գալ մի նախաձեռնությամբ, որ Հայոց ցեղասպանության գաղափարի տակ բացահայտենք նաև ժամանակակից մարդկանց, ովքեր վտանգելով իրենց կյանքը`փրկում են ուրիշներին»,- նշեց Քլունին։
Դերասանը նշեց, որ իրեն և Վարդանյանին միավորում է այն, որ երկուսն էլ հաջողակ են, շատ բանի են հասել, և գաղափարը հենց դա է, որ հաջողությունը, որին հասել ես, պետք է կիսես շրջապատողների հետ։
Դերասանը նկատեց, որ փախստականներ եղել են միշտ, և չպետք է թույլ տալ, որ նրանց խնդիրների մասին հոդվածները, ռեպորտաժները մեռնեն, շարունակ պետք է տարածել այն գաղափարը, որ մարդիկ պարզապես չեն որոշել լքել իրենց տները, այլ հեռացել են ստիպված, քանի որ վտանգված է իրենց ու երեխաների կյանքը։
«Բառացիորեն օրեր առաջ տեսանք, թե ինչպես խորտակվեց 500 փախստական տեղափոխող նավը։ Ինչու՞։ Որովհետև փորձում էին փրկվել։ Այդ իմաստով մենք` որպես հանրային դեմքեր ու հայտնիների զավակներ (իմ հայրն էլ մեկնաբան է եղել ուղիղ 45 տարի), պարտավոր ենք անընդհատ խոսել այդ մարդկանց մասին»,- ասաց Քլունին։
Նրա խոսքով` սովորաբար փախստականների մասին պատմություններն անտեսվում են մեկ այլ կարևոր իրադարձության պատճառով, օրինակ` ԱՄՆ-ում հիմա միայն նախագահական ընտրությունների մասին են խոսում։ Իսկ հեռուստատեսությամբ փախստականների մասին ոչ մի նորմալ ռեպորտաժ չկա։
Նա հիշեց մի դեպք, երբ իր հայրը 80-ականներին Անդորրայի մասին տեսանյութ էր պատրաստել, որը եթերի գլխավոր ռեպորտաժը չդարձավ, փոխարենը՝ էլիզաբեթ Թեյլորի անձնական կյանքի մասին նյութը դարձավ առաջին լուր: Հայրը շատ էր բարկացել։
«Երբ առաջին անգամ գնում էի Դարֆուր, զանգեցի հայրիկիս, ասացի` հիշո՞ւմ ես, որ քո ռեպորտաժն եթեր չհեռարձակվեց առաջինը: Ասացի` արի միասին գնանք Դարֆուր` դու որպես լրագրող, ես` էլիզաբեթ Թեյլոր: Ուզում էի ասել՝ այնպես անենք, որ ռեպորտաժը հեռարձակվի: Ես խորապես հավատացած եմ, որ երբ ինչ-որ ծրագրում ներգրավված ես` կարևոր գործ ես անում»,- ընդգծեց Քլունին։
Նա նկատեց, որ Ցեղասպանությունից տարիներ անց շատերն ասում էին` իմանայինք, թույլ չէինք տա: Բայց հետո, ըստ նրա, չէ՞ որ իմացան, այդուհանդերձ դրանից հետո եղավ Կամբոջայի ցեղասպանությունը, Ռուանդան, Բոսնիան, Դարֆուրը: Ու սա ամենամեծ հակասությունն է:
«Ամեն անգամ ասում ենք` եթե իմանայինք` մի բան կանեինք: Մենք գիտե´նք ու տեսնում ենք ներկայում, ամեն օր, ուղիղ եթերով: Ու ի՞նչ ենք անում դրա համար… Հարց, որը պետք է տանք ինքներս մեզ»,- ընդգծեց նա:
«Ես մեծացել եմ 70-ականների Միացյալ Նահանգներում, որտեղ մարդկանց համար շատ կարևոր էին հանրահավաքները, քաղաքացիական իրավունքների համար պայքարը, Վիետնամի պատերազմի դեմ բողոքը, կանանց իրավունքները: Ես մեծացել եմ համոզմամբ, որ իմ ձայնը կարևոր է: Եթե հանրաճանաչ եմ, չի նշանակում, որ պետք է դադարեմ որպես քաղաքացի խոսել ինձ հետաքրքրող թեմաների մասին»,- նշեց նա։
Ջորջ Քլունին նաև հայտնեց, որ առանց իր կնոջ է եկել Հայաստան, քանի որ Ամալ Քլունին Սպիտակ տանը նույն օրը պետք է հանդիպեր սենատոր Մակքեյնի հետ: Նա ներկայացնում է «Ազատություն» ռադիոկայանի թղթակից Խադիջա Իսմայիլովային, որին Ադրբեջանում ձերբակալ են` ճշմարտությունն ասելու համար:
«Եվ հիմա Ամալը փորձում է ճանապարհներ գտնել այդ համարձակ լրագրողին ազատ արձակելու համար: Իմ կինը խորապես համոզված է, որ ճշմարտությունն ասելու համար չպետք է ձերբակալել: Դա է պատճառը, որ նա մնացել է ԱՄՆ-ում: Մի քանի րոպե առաջ նա ինձ ուղարկել էր սենատորների հետ հանդիպման նկարները: Շատ է ափսոսում չգալու համար, որովհետև նախապես որոշել էինք միասին գալ»,- նշեց նա:
Քլունին հայտնեց նաև, որ ավելի վաղ իր կինը դատի էր տվել Մալդիվների կառավարությանը, որպեսզի ազատ արձակեին նախկին նախագահին, որը ձերբակալված էր: Եվ այդպես էլ եղավ, մեծ հաջողություն էր: Բայց դա նշանակում է, որ իրենք այլևս չեն կարող գնալ Մալդիվներ:
«Ընդհանրապես քիչ են այն երկրները, ուր կարող ենք գնալ: Այդ պատճառով շատ ոգևորված էինք Երևան գալու առիթով»,- կատակեց նա:
Քլունին եղել էր նաև Դիլիջանի միջազգային դպրոցում և նշեց, որ այն յուրահատուկ, ինքնատիպ կրթարան է: Ըստ նրա` շատ կարևոր է, որ հենց դպրոցը սովորեցնի նախապաշարումներ ու թշնամություն չունենալ ուրիշ ազգերի ու կրոնների նկատմամբ:
«Հենց այս դպրոցում են երեխաներին սովորեցնում կրոնական, ազգային խտրականություն չդրսևորել, անհանդուրժող չլինել, կարծրատիպեր չունենալ: Պատկերացրեք միայն` հրավիրել ու աշխարհի տարբեր երկրներից ընդունել երեխաների, նրանց տեղավորել մի վայրում, որտեղ նրանք միասին կսովորեն օր ու գիշեր, կսնվեն ու միմյանցից օրինակ կվերցնեն: Հանդուրժողականությունը սկսվում է այստեղից»,- նկատեց Քլունին:
Նրա կարծիքով` նման դպրոցները մարդկանց հնարավորություն կտային բացել նոր սերնդի աչքերն այլ մշակույթի, կրոնի, ռասայի նկատմամբ:
Պատասխանելով հարցին, թե մոտ ժամանակներս իր ծննդյան տոնին ի՞նչ նվեր կցանկանար ստանալ, Քլունին ասաց, որ «Ավրորա» մրցանակի հաջողությունն իր համար իսկապես լավ նվեր կլիներ:
