ԵՐԵՎԱՆ, 21 ապրիլի — Sputnik. Թուրքիայում գործող ոչ իշխանամետ մամուլի բոլոր հրապարակումները ծանր ճնշման են ենթարկվում, վստահեցնում է «Ակոս» թերթի խմբագրապետ Բագրատ Էստուկյանը: Նրա խոսքով` բազմաթիվ թղթակիցներ բանտարկված են: Բանտարկել են նաև քրդաբնակ տարածքներում իրադարձությունները լուսաբանող 8 թղթակցի: Խոչընդոտվում է միջազգային լրատվամիջոցների աշխատանքը, սահմանափակվել է Sputnik Թուրքիայի աշխատանքը, իսկ աշխատակիցները ենթարկվել են զրկանքների:
«Նրանք զրկանքների են ենթարկվում, որովհետև չեն գրում այն, ինչ պարտադրում է թուրքական կառավարությունը: Թուրքիայում ամրապնդվում է մենատիրական համակարգը, և երկրի նախագահն էլ միահեծան ստանձնել է երկրի իշխանությունը։ Այդ երևույթը հարցականի տակ դնող յուրաքանչյուր լրատվամիջոց ճնշման է ենթարկվում»,- վստահեցնում է խմբագրապետը։
Շուտով մոտենում է ապրիլի 24-ը` Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օրը։ Սովորաբար այդ օրը Թուրքիայում գործող հայկական ԶԼՄ-ների նկատմամբ ճնշումն ու վերահսկողությունն ավելի է մեծանում, և լրատվամիջոցների աշխատանքը կրկնակի բարդանում է:
«Մենք` որպես ազատ և անկողմնակալ մամուլ, մեր գործն ենք անում, և խոստովանեմ, որ մեզ վրա ուղղակիորեն ճնշում չկա: Բայց այդ ճնշումը զգացվում է ընդհանուր մթնոլորտում»,- ասաց Բագրատ Էստուկյանը` նշելով, որ իմանալով, թե ինչ մեղադրանքներ է առաջադրվում մյուսներին ` իրենք իրենց ավելի զուսպ են պահում։ Գիտեն, որ չեն կարող աշխատել ազատ երկրներում գործող լրագրողների պես, և Թուրքիայում առկա պայմաններում պետք է վարվել գիտակից մարդկանց նման:
Թուրքագետ Լևոն Հովսեփյանն էլ կարծում է, որ Թուրքիայում ստեղծված իրավիճակը մի ընդհանուր գործընթաց է, որը պետք է դիտարկել այդ երկրում տեղի ունեցած քաղաքական գործընթացների համատեքստում:
«Այսինքն, դեպի բռնատիրություն գնացող Թուրքիայում մերժվում է ժողովրդավարական, ազատ մամուլի առկայությունը: Հատկապես վերջին շրջանում տեսնում ենք, թե ինչ քաղաքականություն են վարում թուրքական իշխանությունները մամուլի նկատմամբ: Տասնյակ թերթեր, պարբերականներ, կայքեր փակվում են: Որոշակիորեն ընդդիմադիր կեցվածք ունեցող ԶԼՄ-ների նկատմամբ հսկողությունը չափազանց մեծ է: Ներկայում կառավարության օրակարգում կան մի շարք թերթեր, պարբերականներ, որոնք կանգնած են փակվելու վտանգի առաջ, և առաջիկայում այդպես էլ կլինի: Մենք գործ ունենք այնպիսի Թուրքիայի հետ, որտեղ անկախ մամուլ գոյություն չունի: Թուրքիայի իշխանությունների թեթև ձեռքով այն չեզոքացվեց և վերացվեց նրա դերակատարությունը»,- Sputnik Արմենիայի եթերում ասաց թուրքագետը:
Նրա խոսքով` միջազգային կառույցներից շատերը կոշտ գնահատականներ, զեկույցներ, հրապարակումներ են հնչեցնում Թուրքիայում գործող ԶԼՄ-ների ու ազատ խոսքի վերաբերյալ, սակայն Թուրքիայի հարցում լուրջ դերակատարություն ունեցող արևմտյան երկրները որևէ քաղաքական ճնշում չեն գործադրում այս հարցում։
«Իհարկե, Թուրքիայից ակնկալիքներ, սպասումներ ունեն, և խնդիրը դիտարկվում է այս համատեքստում: Ակնհայտ է, որ Թուրքիայում ընթացող գործընթացներն անհանգստացնում են Արևմուտքին, և ժամանակ առ ժամանակ տարբեր մակարդակներով հնչեցվում է այս հարցը: Կարծում եմ, որ Արևմուտքը՝ հանձինս հատկապես Եվրամիության, պետք է հստակ պատժամիջոցներ կիրառի Թուրքիայի նկատմամբ: Սակայն իրական քաղաքականության համատեքստում Թուրքիան բավական բարդ հարցի առաջ է կանգնած՝ փախստականների խնդիրը: Այս առումով ԵՄ-ն փորձում է քաղաքական հայտարարությունների առումով մեղմ լինել, և դա դրսևորվում է ակնհայտորեն»,- կարծում է Լևոն Հովսեփյանը:
Թուրքիայում Sputnik գործակալության կայքն արգելափակվել է ապրիլի 14-ին։ Sputnik —ի փակումը ԶԼՄ-ների աշխատանքը սահմանափակելու առաջին դեպքը չէ Թուրքիայում: Մարտի 4-ին Թուրքիայի իշխանությունները խուզարկություն էին անցկացրել Feza Media Group հոլդինգում և Zaman թերթի խմբագրությունում: Վերջինը պաշտոնական դիրքորոշման հետ չհամընկնող կարծիքներ էր հրապարակել: Ստամբուլում լրագրողների հալածանքների դեմ բողոքի ակցիա էր կազմակերպվել, ինչը դաժանաբար ճնշվել էր ոստիկանության կողմից: Ոստիկանությունը ցուցարարներին ցրելու համար արցունքաբեր գազ էր կիրառել:
