ԵՐԵՎԱՆ, 23 նոյեմբերի- Sputnik. «Վարպետն ու Մարգարիտան» վեպի ձեռագիր էջերում գիտնականները մորֆիի հետքեր են հայտնաբերել, գրում է lenta.ru-ն։ Նրանց կարծիքով` իրենց բացահայտումն ապացուցում է, որ Միխայիլ Բուլգակովը վերջին տարիներին կրկին սկսել էր թմրանյութեր օգտագործել։
Համարվում էր, որ Միխայիլ Բուլգակովն այդ մահացու սովորությունից հրաժարվել էր 1918թ.-ին։ Սակայն վեպի ձեռագրի քիմիական վերլուծությունը ցույց է տվել, որ նա փաստորեն այդպես էլ չի կարողացել հրաժարվել թմրանյութերից (Բուլգակովն այդ վեպի վրա աշխատել է 1936-1940թթ.-ին)։ Նման հետևություն են արել Իսրայելի և Իտալիայի գիտնականները, որոնք իրենց հետազոտությունների արդյունքները ներկայացրել են Journal of Proteomics-ում։
Նրանք հետազոտել են բնօրինակից պատահական կերպով պոկված 127 էջից 10-ը և մորֆիի հետքեր են հայտնաբերել։ Ձեռագրի էջերից յուրաքանչյուրում մորֆիի պարունակությունը տատանվել է 2-100 նանոգրամի սահմանում։ Գիտնականները երկու վարկած են ներկայացրել` կամ թմրանյութը հայտնվել է գրողի թքի և մատների միջոցով, կամ՝ ձեռքերի մաշկի միջոցով։
Այն, որ մորֆիի հետքերը պահպանվել են գրողի մահից 75 տարի անց, գիտնականների կարծիքով կարող է բացատրվել այն հանգամանքով, որ թղթի վրա բացակայել են սպիտակեցնող նյութերը։ Առավել մեծ քանակությամբ մորֆի գտած էջում (100 նանոգրամ) վեպի պլանն է, որը գրողը բազմիցս փոխել է։ 50 նանոգրամ էլ հայտնաբերվել է 8-րդ գլխի` «Պրոֆեսորի և պոետի մենամարտը» էջերին։
Գիտնականները պնդում են, որ մորֆին ընդունել է հենց հեղինակը և ոչ թե Ներքին գործերի ժողովրդական կոմիսարիատի աշխատակիցները, որոնք առգրավել են ձեռագիրը Բուլգակովի մահից հետո։ Չեկիստները ոչ թե մորֆի կընդունեին, այլ` հերոինի ու կոկաինի նման մաքուր թմրանյութեր։
Հետազոտողներն ուսումնասիրել են նաև մորֆիի հին նմուշները, որոնք վերցրել են հոսպիտալներից, ինչպես նաև` հին դեղատներից վերցված սրվակներից։ Սակայն պահպանված նմուշների վատ որակի պատճառով չեն կարողացել որակյալ վերլուծություն անցկացնել և համեմատել ձեռագրում հայտնաբերված հետքերի հետ։
