ԵՐԵՎԱՆ, 27 հուլիսի–Sputnik. Իրան-Հայաստան երկաթգծի կառուցումը Հայաստանի համար կենսական նշանակություն ունեցող նախագիծ է, մինչդեռ այն չունի նույն գրավչությունն Իրանի համար, «Sputnik-Արմենիա» ռադիոկայանի հետ զրույցում նման տեսակետ է հայտնել տնտեսագետ Արտակ Մանուկյանը:
Նրա խոսքով` այս հարցի շուրջ անհրաժեշտ է լուրջ քննարկումներ անցկացնել և իրանցի գործընկերներին ներկայացնել նախագծի՝ նրանց համար շահավետ կողմերը:
«Բարիդրացիական հարաբերություններ և ինչ-որ առումով նաև փոխկախվածություն ունենալով հանդերձ՝ մենք չենք կարողացել խորացնել առևտրաշրջանառությունը»,-նշել է տնտեսագետը։
Նրա կարծիքով` Հայաստանի Հանրապետության «արժեքը» կարող է բարձրանալ՝ Եվրասիական տնտեսական միության դիտանկյունից գնահատելիս:
«Իրանը ձգտելու է անդամակցել ԵՏՄ-ին», – հայտնել է Մանուկյանը։
Նրա խոսքով` այս առումով Հայաստանի առջև որոշակի դրական հնարավորություններ են բացվում, քանի որ կառույցի երկրներից միայն Հայաստանն ունի ընդհանուր սահման Իրանի հետ:
Մանուկյանի կարծիքով` Իրանը, աստիճանաբար դուրս գալով պատժամիջոցների ռեժիմի տակից, ավելի հստակորեն է գնահատելու այլընտրանքները, հետևաբար, այս պարագայում շատ կարևոր է լինելու «առաջին քայլի» գործոնը:
«Եվ եթե չկարողանանք սեղանին դնել մեր այլընտրանքը, ապա շատ հնարավոր է, որ մեր մրցակից երկրներից որևէ մեկն առաջարկի այդ հնարավորությունը, և մեզ համար փակվի այն»,- մտավախություն է հայտնել տնտեսագետը։
Անդրադառնալով Հայաստան-Իրան համարաբերությունների ավելի մերձեցմանը և այդ համատեքստում թուրքական և ադրբեջանական խանդին` Մանուկյանը նշել է, որ «այդ խանդը հիմա էլ կա, և Հայաստանն այդ առումով լավ թիրախավորված է»։
«Հայաստանը միակ հարևանն է, որի հետ Իրանն ունի բարիդրացիական հարաբերություններ: Նույնը չենք կարող ասել Ադրբեջանի և Թուրքիայի համար: Պետք չէ մոռանալ նաև այն, որ հենց Հայաստանի սահմանակից շրջաններում կա մեծաթիվ ադրբեջանական բնակչություն, որը լրջագույն գործոն է Հայաստան-Իրան հարաբերությունների ավելի սերտացման համար», – նշել է Արտակ Մանուկյանը։
Նրա խոսքով` Հայաստանի պահպանումով և Արցախը Հայաստանի կազմում պահելով՝ Իրանը նաև սեփական ազգային անվտանգության խնդիրներն է լուծում։
ՀՀ կառավարությունը 2014 թ.–ի օգոստոսի 7–ին հավանություն է տվել Իրան–Հայաստան երկաթուղու շինարարության նախնական ծրագրին։
Նախագծի արժեքը գնահատվում է 3,5 մլրդ դոլար։ Երկաթուղու երկարությունը կկազմի 300 կիլոմետր։ Երկաթուղու ենթակառուցվածքում կներառվեն 19,4 կիլոմետր երկարությամբ 64 կամուրջներ, 102,3 կիլոմետր երկարության 60 թունելներ և 27 կայաններ։
Սպասվում էր, որ շինարարությունը կավարտվի 2022 թ.–ին, բեռնափոխադրումների ծավալը կկազմի տարեկան 25 միլիոն տոննա։
Երկաթուղու նախագիծը մշակել է Չինաստանի շինարարության և հաղորդակցությունների միջազգային ընկերությունը (CCCC International)։ Նախագծով հետաքրքրվում են չինական բանկերը, որոնք պատրաստակամություն են հայտնել ֆինանսավորել ծրագրի 60 տոկոսը։
