https://arm.sputniknews.ru/20250918/2-tarum-hajastany-nvorararutjunneri-indeqsum-bardzracel-e-13-teghvov-bajc-mi-khndir-ka-93602724.html
2 տարում Հայաստանը նորարարությունների ինդեքսում բարձրացել է 13 տեղով, բայց մի խնդիր կա
2 տարում Հայաստանը նորարարությունների ինդեքսում բարձրացել է 13 տեղով, բայց մի խնդիր կա
Sputnik Արմենիա
Հայաստանի վարկանիշն աճում է ՏՏ ոլորտի, ինչպես նաև առևտրի և մարքեթինգի, բայց ոչ սեփական մշակումների և բարդ արտադրությունների հաշվին։ Հատկանշական է, որ բիզնեսը... 18.09.2025, Sputnik Արմենիա
2025-09-18T22:02+0400
2025-09-18T22:02+0400
2025-09-18T22:04+0400
տտ
տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ
հայաստան
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/2206/30/22063036_0:0:1601:901_1920x0_80_0_0_91b14e4466216f494bd3d179ca4e80e0.jpg
ԵՐԵՎԱՆ, 18 սեպտեմբերի - Sputnik. Նորարարությունների համաշխարհային ինդեքս-2025-ում Հայաստանը զբաղեցրել է 59-րդ տեղը՝ 2024 թվականի համեմատ բարձրանալով 4, իսկ 2023-ի համեմատ՝ 13 հորիզոնականով։ Ինդեքսը հրապարակում է Մտավոր սեփականության համաշխարհային կազմակերպությունը (ՄԱԿ-ի մասնագիտացված գործակալություններից մեկը)։Հիմնականում Հայաստանի վարկանիշն աճել է բիզնեսի տեխնոլոգիական հագեցվածության (Business sophistication) հաշվին, որտեղ երկիրը 95-րդից բարձրացել է 78-րդ հորիզոնական, ինչպես նաև կրեատիվ տեխնոլոգիաների հաշվին (61-ից 47-րդ):Business sophistication ցուցանիշը ներառում է բարձր ինտելեկտուալ զբաղվածությունը արդյունաբերություններում (որպես տոկոս ընդհանուր զբաղվածությունից): Այս ցուցանիշով Հայաստանի աճը հասկանալի է և սպասելի, քանի որ հանրապետությունում ծրագրավորողների թիվն անընդհատ աճում է։ Հերթական թռիչքը տեղի ունեցավ 2022 թվականից հետո, երբ Ռուսաստանից այստեղ տեղափոխվեցին տասնյակ ՏՏ ընկերություններ, բայց ակտիվորեն զարգանում է նաև տեղական ՏՏ արդյունաբերությունը։Դրական դինամիկա չկա նաև «Արդյունքներ գիտելիքի և տեխնոլոգիաների ոլորտում» (Knowledge and technology outputs) ցուցանիշով։ 2023-ին մենք 67-րդ տեղում էին, 2024-ին՝ 60-րդ, 2025-ին 65-րդ տեղում ենք։ Սա ներառում է այնպիսի ցուցանիշներ, ինչպիսիք են տեխնոլոգիական արտոնագրերի քանակը, բարձր և միջին բարդության արտադրանքի տոկոսը (ընդհանուր արտադրության մեջ, ընդ որում՝ ՏՏ արդյունաբերությունը ներառված չէ այս ցուցանիշի մեջ, քանի որ այն արտադրության ճյուղ չէ):Ստեղծագործական տեխնոլոգիաների (Creative outputs) ոլորտում Հայաստանը 61-րդից բարձրացել է 47-րդ հորիզոնական, սակայն այստեղ այն ցուցանիշները չեն, որոնցով մենք սովորաբար հասկանում ենք տեխնոլոգիական զարգացումը։ Այստեղ առևտրային ապրանքանիշերի հայտերի քանակն է, ապրանքանիշերի և արդյունաբերական դիզայնի օբյեկտների ընդհանուր արժեքը, մշակույթի և հանգստի ոլորտի ծառայությունների արտահանումը (ներառյալ օտարերկրյա զբոսաշրջիկների սպասարկումը), բջջային հավելվածների ներբեռնման ծավալները: Ակնհայտ է, որ հիմնականում այդ ցուցանիշները վերաբերում են առևտրին և ծառայությունների ոլորտին, որոնց շրջանառությունը Հայաստանում վերջին տարիներին զգալիորեն աճել է, սակայն տեխնոլոգիական զարգացման մասին դա քիչ բան է ասում, և Հայաստանի աճը ինդեքսում գնահատելիս պետք է հաշվի առնել այդ վերապահումը: Հայաստանի որ ոլորտներում են սկսել ավելի շատ աշխատել և վաստակել. 2025-ի հուլիսի տվյալներՀավելենք, որ այս ֆոնին հատկանշական է Չինաստանի և Հնդկաստանի հետ համեմատությունը. այս երկրներում «Գիտության և տեխնոլոգիաների արդյունքներ» ցուցանիշը զգալիորեն առաջ է ընդհանուր վարկանիշից։ Այս ցուցանիշով Չինաստանն առաջինն է (ընդհանուր վարկանիշում՝ 10-րդը), իսկ Հնդկաստանը՝ 22-րդը (ընդհանուր վարկանիշում՝ 38-րդը)։
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Լուրեր
am_HY
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
տտ, տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ, հայաստան
տտ, տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ, հայաստան
2 տարում Հայաստանը նորարարությունների ինդեքսում բարձրացել է 13 տեղով, բայց մի խնդիր կա
22:02 18.09.2025 (Թարմացված է: 22:04 18.09.2025) Հայաստանի վարկանիշն աճում է ՏՏ ոլորտի, ինչպես նաև առևտրի և մարքեթինգի, բայց ոչ սեփական մշակումների և բարդ արտադրությունների հաշվին։ Հատկանշական է, որ բիզնեսը գրեթե ներդրումներ չի կատարում գիտական և նախագծային աշխատանքներում:
ԵՐԵՎԱՆ, 18 սեպտեմբերի - Sputnik. Նորարարությունների համաշխարհային ինդեքս-2025-ում Հայաստանը զբաղեցրել է 59-րդ տեղը՝ 2024 թվականի համեմատ բարձրանալով 4, իսկ 2023-ի համեմատ՝ 13 հորիզոնականով։ Ինդեքսը հրապարակում է Մտավոր սեփականության համաշխարհային կազմակերպությունը (ՄԱԿ-ի մասնագիտացված գործակալություններից մեկը)։
Հիմնականում Հայաստանի վարկանիշն աճել է բիզնեսի տեխնոլոգիական հագեցվածության (Business sophistication) հաշվին, որտեղ երկիրը 95-րդից բարձրացել է 78-րդ հորիզոնական, ինչպես նաև կրեատիվ տեխնոլոգիաների հաշվին (61-ից 47-րդ):
Business sophistication ցուցանիշը ներառում է բարձր ինտելեկտուալ զբաղվածությունը արդյունաբերություններում (որպես տոկոս ընդհանուր զբաղվածությունից): Այս ցուցանիշով Հայաստանի աճը հասկանալի է և սպասելի, քանի որ հանրապետությունում ծրագրավորողների թիվն անընդհատ աճում է։ Հերթական թռիչքը տեղի ունեցավ 2022 թվականից հետո, երբ Ռուսաստանից այստեղ տեղափոխվեցին տասնյակ ՏՏ ընկերություններ, բայց ակտիվորեն զարգանում է նաև տեղական ՏՏ արդյունաբերությունը։
Այսպես թե այնպես, բիզնեսի «տեխնոլոգիականության» մյուս ճյուղերում Հայաստանի ցուցանիշները շատ ավելի վատ են. օրինակ, համալսարանների և գիտահետազոտական ինստիտուտների մշակումներին բիզնեսի մասնակցության առումով մենք 116-րդ տեղում ենք։ Արտադրական արդյունաբերության մեջ նման մշակումների ծավալը չափազանց փոքր է. քիչ թե շատ այն աճում է միայն ՏՏ ոլորտում (որտեղ մի քանի խոշոր ընկերություններ ներդրումներ են կատարում ԱԲ-ի զարգացման մեջ):
Դրական դինամիկա չկա նաև «Արդյունքներ գիտելիքի և տեխնոլոգիաների ոլորտում» (Knowledge and technology outputs) ցուցանիշով։ 2023-ին մենք 67-րդ տեղում էին, 2024-ին՝ 60-րդ, 2025-ին 65-րդ տեղում ենք։ Սա ներառում է այնպիսի ցուցանիշներ, ինչպիսիք են տեխնոլոգիական արտոնագրերի քանակը, բարձր և միջին բարդության արտադրանքի տոկոսը (ընդհանուր արտադրության մեջ, ընդ որում՝ ՏՏ արդյունաբերությունը ներառված չէ այս ցուցանիշի մեջ, քանի որ այն արտադրության ճյուղ չէ):
Ստեղծագործական տեխնոլոգիաների (Creative outputs) ոլորտում Հայաստանը 61-րդից բարձրացել է 47-րդ հորիզոնական, սակայն այստեղ այն ցուցանիշները չեն, որոնցով մենք սովորաբար հասկանում ենք տեխնոլոգիական զարգացումը։ Այստեղ առևտրային ապրանքանիշերի հայտերի քանակն է, ապրանքանիշերի և արդյունաբերական դիզայնի օբյեկտների ընդհանուր արժեքը, մշակույթի և հանգստի ոլորտի ծառայությունների արտահանումը (ներառյալ օտարերկրյա զբոսաշրջիկների սպասարկումը), բջջային հավելվածների ներբեռնման ծավալները: Ակնհայտ է, որ հիմնականում այդ ցուցանիշները վերաբերում են առևտրին և ծառայությունների ոլորտին, որոնց շրջանառությունը Հայաստանում վերջին տարիներին զգալիորեն աճել է, սակայն տեխնոլոգիական զարգացման մասին դա քիչ բան է ասում, և Հայաստանի աճը ինդեքսում գնահատելիս պետք է հաշվի առնել այդ վերապահումը:
Հավելենք, որ այս ֆոնին հատկանշական է Չինաստանի և Հնդկաստանի հետ համեմատությունը. այս երկրներում «Գիտության և տեխնոլոգիաների արդյունքներ» ցուցանիշը զգալիորեն առաջ է ընդհանուր վարկանիշից։ Այս ցուցանիշով Չինաստանն առաջինն է (ընդհանուր վարկանիշում՝ 10-րդը), իսկ Հնդկաստանը՝ 22-րդը (ընդհանուր վարկանիշում՝ 38-րդը)։
