Հետադարձ հայացք 80-ամյա վաղեմության իրադարձություններին. Պոտսդամի 1945 թվականի կոնֆերանսը
Հետադարձ հայացք 80-ամյա վաղեմության իրադարձություններին. Պոտսդամի 1945 թվականի կոնֆերանսը
Sputnik Արմենիա
Ութսուն տարի առաջ Պոտսդամում սկսվեց «Մեծ եռյակի» առաջնորդների կոնֆերանսը՝ հակահիտլերյան կոալիցիայի երրորդ և վերջին հանդիպումը։ 17.07.2025, Sputnik Արմենիա
ԽՍՀՄ-ի և ԱՄՆ-ի առաջնորդները՝ Ստալինը և Տրումենը միտումնավոր հետաձգեցին Պոտսդամի (քաղաք Գերմանիայում՝ Բեռլինից ոչ հեռու) կոնֆերանսի բացումը, նրանք չէին ցանկանում, որ Չերչիլն այն օգտագործի որպես իր նախընտրական քարոզարշավի հարթակ։ Որպեսզի Ստալինը ստիպված չլինի կանգ առնել Բրեստում և սպասել, որ գնացքը «տեղափոխվի» եվրոպական երկաթգծեր վրա, 828 կմ երկարություն ունեցող երկաթուղին ԽՍՀՄ սահմանից մինչև Պոտսդամ հարմարեցվեց սովետական ստանդարտին:Հնարավոր է՝ այս ամենն օգնել է տարբեր շահեր ու արժեքներ ունեցող համաշխարհային տերությունների առաջնորդներին գալ կոնսենսուսի։Ընդունվել է Գերմանիայի ամբողջական զինաթափման և ապառազմականացման պլանը։Մշակվել է նացիստների նախկին դաշնակիցներ Իտալիայի, Ռումինիայի, Բուլղարիայի, Հունգարիայի, Ֆինլանդիայի վերաբերյալ ընդհանուր քաղաքականություն։Հաստատվել է աշխարհակարգ, որը գործել է մի քանի տասնամյակ։
Ութսուն տարի առաջ Պոտսդամում սկսվեց «Մեծ եռյակի» առաջնորդների կոնֆերանսը՝ հակահիտլերյան կոալիցիայի երրորդ և վերջին հանդիպումը։
ԽՍՀՄ-ի և ԱՄՆ-ի առաջնորդները՝ Ստալինը և Տրումենը միտումնավոր հետաձգեցին Պոտսդամի (քաղաք Գերմանիայում՝ Բեռլինից ոչ հեռու) կոնֆերանսի բացումը, նրանք չէին ցանկանում, որ Չերչիլն այն օգտագործի որպես իր նախընտրական քարոզարշավի հարթակ։ Որպեսզի Ստալինը ստիպված չլինի կանգ առնել Բրեստում և սպասել, որ գնացքը «տեղափոխվի» եվրոպական երկաթգծեր վրա, 828 կմ երկարություն ունեցող երկաթուղին ԽՍՀՄ սահմանից մինչև Պոտսդամ հարմարեցվեց սովետական ստանդարտին:
«Նախ՝ խավիար, օղի, կոնյակ, վերջում՝ շամպայնով սեխ։ Արանքում՝ ապխտած ձուկ, թարմ ձուկ, որսամիս, հավ, բադ, մրգեր: Յուրաքանչյուր 5 րոպեն մեկ՝ կենաց։ Ես հաշվեցի առնվազն 25-ը», - հիշում է Տրումենը խորհրդային պատվիրակության անունից տրված ընթրիքը:
Հնարավոր է՝ այս ամենն օգնել է տարբեր շահեր ու արժեքներ ունեցող համաշխարհային տերությունների առաջնորդներին գալ կոնսենսուսի։
Ընդունվել է Գերմանիայի ամբողջական զինաթափման և ապառազմականացման պլանը։
Մշակվել է նացիստների նախկին դաշնակիցներ Իտալիայի, Ռումինիայի, Բուլղարիայի, Հունգարիայի, Ֆինլանդիայի վերաբերյալ ընդհանուր քաղաքականություն։
Հաստատվել է աշխարհակարգ, որը գործել է մի քանի տասնամյակ։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմում հաղթող գլխավոր տերությունների ղեկավարների Պոտսդամի կոնֆերանսի մասնակիցները՝ Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Չերչիլը, ԱՄՆ նախագահ Տրումենը, ԽՄԿԿ կենտկոմիտեի գլխավոր քարտուղար Ստալինը
Մեծ Բրիտանիայի արտաքին գործերի նախարար Անտոնի Իդենը (ձախից՝ վերև), ԱՄՆ պետքարտուղար Ջեյմս Ֆ. Բիրնսը (մեջքով դեպի տեսախցիկը), ԽՍՀՄ արտաքին գործերի ժողովրդական կոմիսար Վ. Մոլոտով (աջից վերջինը)
ԽՄԿԿ ԿԿ գլխավոր քարտուղար Իոսիֆ Ստալինը, ԱՄՆ նախագահ Հարի Տրումենը, ԱՄՆ-ում ԽՍՀՄ դեսպան Անդրեյ Գրոմիկոն, պետքարտուղար Ջեյմս Ֆ. Բիրնսը, ԽՍՀՄ արտաքին գործերի ժողկոմ Վյաչեսլավ Մոլոտովը և կոնֆերանսի այլ մասնակիցներ