https://arm.sputniknews.ru/20230412/patvi-harc-e-inchpes-gjumreci-eghbajrnery-sksecin-ekeghecakan-zanger-dzulel-57932916.html

Պատվի հարց է. ինչպես գյումրեցի եղբայրները սկսեցին եկեղեցական զանգեր ձուլել

Պատվի հարց է. ինչպես գյումրեցի եղբայրները սկսեցին եկեղեցական զանգեր ձուլել

Sputnik Արմենիա

Արհեստների քաղաք Գյումրիում ապրող Պապոյան եղբայրները զբաղվում են եկեղեցու զանգերի ձուլմամբ։ Հայաստանի և Արցախի բազմաթիվ եկեղեցիներում, ինչպես նաև արտերկրում... 12.04.2023, Sputnik Արմենիա

2023-04-12T08:55+0400

2023-04-12T08:55+0400

2023-04-12T08:55+0400

զանգ

եկեղեցի

հայ առաքելական եկեղեցի

գյումրի

եղբայր

հովհաննես պապոյան

դադիվանք

հայաստան

արցախ

https://cdn.am.sputniknews.ru/img/07e7/04/0a/57964350_0:0:1600:901_1920x0_80_0_0_93ad72f934d66a36046d0a01b53a8d0e.jpg

Գյումրեցու պատվախնդրությունն ու արհեստների հանդեպ սերը ստիպեցին Հովհաննես Պապոյանին ու իր երկու եղբայրներին՝ Կարապետին ու Վահագնին, եկեղեցական զանգեր պատրաստել: Զանգակագործ վարպետներն աշխատանքի մեկնարկն ու ավարտն ազդարարում են աղոթքով:Գյումրեցի եղբայրները զանգերը պարտրաստում են պղնձի և անագի համաձուլվածքով։ Մինչ ձուլվածքը պատրաստ կլինի, զանգի կաղապարն է պատրաստվում, պարաֆինից ստացած զարդանախշերն են տեղադրվում: Մեկ զանգի ձուլման ամբողջ պրոցեսը ամենաքիչը 7 օր է տևում: Զանգի չափերն ու պատրաստման ճշգրտությունը որոշիչ են հնչողության համար:«Ձայնը հիմնականում շուրթի հաստությունից է կախված: Նույն չափի զանգի մեջ կարող է մինչև 13-14 նոտա աշխատել: Նույնիսկ կես նոտայի տարբերության հնարավորություն կա»,-նշում է Հովհաննես Պապոյանը:Զանգեր պատրաստելու գործը սկսել է Հովհաննեսի հայրը՝ քանդակագործ Արտուշ Պապոյանը մոտ երեսուն տարի առաջ։ Հետո այն շարունակել են նրա որդիները: Հովհաննեսն առաջին զանգն ինքնուրույն պատրաստել է 2006 թվականին:Սկզբում հեշտ չի եղել՝ գործն աշխատատար ու ծախսատար էր, բազմաթիվ փորձարկումներ պահանջվեցին, մինչև վարպետները ստացան իրենց ուզածն ու սկսեցին աշխատել արդեն կատարելագործման ուղղությամբ: Եղբայրները զանգեր են պատրաստում հայկական զարդանախշերով ու եկեղեցիների հարթաքանդակներով:Պապոյանների պատրաստած հարյուրավոր զանգեր արդեն ոչ միայն հայաստանյան, այլ նաև հանրապետության սահամաններից դուրս՝ Արգենտինայում, Ամերիկայում գտնվող հայկական եկեղեցիերն են զարդարում:Արցախի շատ եկեղեցիների զանգեր, այդ թվում` Դադիվանքի և Շուշիի Կանաչ ժամի զանգերը, նույնպես ձուլվել են Գյումրիում:«Արցախում 50–60 զանգ եմ տեղադրել: Հիմա ցավով եմ հիշում, բայց ոչ թե զանգերը, այլ այն եկեղեցիները, որոնք չկան՝ եկեղեցիներն էին հին, զանգերն իմ պատրաստածն էին: Տա՛ աստված, որ մի օր ամեն ինչ վերադարձնենք, ու ես բոլոր եկեղեցիներում նորից անվճար զանգեր կկախեմ»,-ասում է Հովհաննես Պապոյանը` ընդգծելով, որ իր պատրաստած հարյուրավոր զանգերի մեջ առանձնանում են Դադիվանքի զանգերը, որոնք տեղադրվել են 2015 թվականի ապրիլի 24-ին:Վարպետն ասում է` լինելով քրիստոնյա առաջին ազգն ու հազարավոր եկեղեցիներ ունենալով, Հայաստանում մինչև վերջերս զանգեր չեն պատրաստվել՝ դրանք հիմնականում բերվել են Ռուսաստանից, Սիրիայից, Լիբանանից, Ֆրանսիայից, Գերմանիայից:«Նպատակ ունեմ նաև բուրվառի արտադրություն իրականացնել, որ դա էլ Իսրայելից, Վրաստանից, կամ այլ երկրից չբերենք՝ պատվախնդրության հարց է: Մենք վաղուց պետք է և՛ զանգ, և՛ բուրվառ, և՛ եկեղեցական այլ իրեր արտադրեինք»,-ասում է Հովհաննեսը:Նա նշում է, որ յուրաքանչյուր զանգ իր տարիքն ու կյանքի տևողությունն ունի: Ասում է՝ զանգը շնչող օրգանիզմ է, այն անդադար աշխատանք է պահանջում:Վերջին զանգը, որ պատրաստել են եղբայրները, Գյումրու Սբ Ամենափրկիչ եկեղեցում է տեղադրվել և կշռում է 250 կգ:«Մինչ այս մինչև 250 կիլոգրամանոց զանգեր ենք պատրաստել, բայց հնարավորություն ունենք մինչև 450 կիլոգրամանոց զանգ պատրաստելու»,-ասում է վարպետ զանգակագործը:Հիմա եղբայրներն աշխատում են Մարմարաշենի եկեղեցու զանգերի վրա: Պատրաստած յուրաքանչյուր զանգի մեջ նրանք թողնում են իրենց հետքը՝ դրոշմելով իրենց ազգանունը:36 ամյա Հովհաննեսն այսօր արդեն վստահ է՝ իր ու եղբայրների գործը շարունակող կունենան. երեքով ութ որդի ունեն, որոնց սիրելի վայրը ձուլարանն է:

գյումրի

դադիվանք

2023

Լուրեր

am_HY

զանգ, եկեղեցի, հայ առաքելական եկեղեցի, գյումրի, եղբայր, հովհաննես պապոյան, դադիվանք, հայաստան, արցախ