Միջազգային համակարգը չի կարող թույլ տալ նոր ձախողում. ՄԱԿ–ում Միրզոյանի ելույթը ԼՂ–ի մասին
19:48 28.02.2023 (Թարմացված է: 20:03 28.02.2023)
© Photo : official site of MFA of RA Արարատ Միրզոյան
© Photo : official site of MFA of RA
Բաժանորդագրվել
Միրզոյանն իր ելույթում ընդգծել է, որ Ադրբեջանը Լաչինի միջանցքի շրջափակման հանցագործությունը կատարում է` չնայած ՄԱԿ գլխավոր քարտուղարի և մարդու իրավունքների բարձր հանձնակատարի կողմից արված ապաշրջափակման պահանջի։
ԵՐԵՎԱՆ, 28 փետրվարի – Sputnik. Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի իրավունքների պաշտպանությունը շարունակաբար անտեսվել է։ Այս մասին Ժնևում գտնվող ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հայտարարել է ՄԱԿ մարդու իրավունքների խորհրդի 52-րդ նիստին իր ելույթում, հայտնում է ՀՀ ԱԳՆ մամուլի ծառայությունը։
«Ի հեճուկս ամենի` Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդը ձգտում է ազատորեն օգտվել իր մարդու իրավունքներից: Այս վճռականությունը չի փոխվել նույնիսկ Ադրբեջանի ճնշման և ագրեսիայի ավերիչ, շարունակական ալիքներից հետո»,–նշել է Միրզոյանը։
Նա ընդգծել է, որ հենց այդ ագրեսիայի հետևանքով զոհվել են հազարավոր մարդիկ, ավերվել հարյուրավոր քաղաքներ ու գյուղեր, քաղաքացիական ենթակառուցվածքներ, մշակութային և կրոնական ժառանգության կոթողներ: Միրզոյանը հիշեցրել է, որ միջազգային հանրությունը հիմնականում անտարբեր մնաց, ինչի հետևանքով Ադրբեջանն ավելի էր քաջալերվում՝ ոգևորված անպատժելիությունից: Այնուհետև Ադրբեջանը հարձակվեց և օկուպացրեց Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխան տարածքները։
Նա նշել է, որ նման լիակատար անպատժելիության մթնոլորտում Ադրբեջանը շարունակում է խախտել մարդու միջազգային իրավունքների և միջազգային մարդասիրական իրավունքի սկզբունքները։
«Շուրջ 80 օր է, ինչ Ադրբեջանն արգելափակել է Լաչինի միջանցքը՝ Լեռնային Ղարաբաղը Հայաստանին և արտաքին աշխարհին կապող միակ ճանապարհը։ Ադրբեջանը նաև խաթարել է էլեկտրաէներգիայի մատակարարումը և պարբերաբար խափանում է գազամատակարարումը»,–ասել է Միրզոյանը։
Նա մատնանշել է, որ հենց այդ անպատժելիության հետևանքով է, որԼեռնային Ղարաբաղի հայությունը կանգնած է հումանիտար աղետի եզրին։
«Միևնույն ժամանակ, Ադրբեջանն ամենաբարձր մակարդակով հայտարարում է, որ կարող է վերացնել շրջափակումը բոլոր նրանց համար, ովքեր ցանկանում են լքել Լեռնային Ղարաբաղը։ Սա ոչ այլ ինչ է, քան դանդաղ իրականացվող էթնիկ զտում»,–ասել է Միրզոյանը:
Այս համատեքստում նա ընդգծել է, որ փետրվարի 22-ին Արդարադատության միջազգային դատարանն Ադրբեջանի դեմ իրավաբանորեն պարտադիր հրատապ միջոց է կիրառել Հայաստանի կողմից ներկայացված վարույթի շրջանակներում, զուգահեռ վարույթում միաժամանակ միաձայն մերժել Հայաստանի դեմ ներկայացված Ադրբեջանի պահանջները` Հայաստանի կողմից իբր ականներ տեղադրելու վերաբերյալ:
Հիշյալ որոշման մեջ դատարանը վճռել է, որ առկա է «Ռասայական խտրականության բոլոր ձևերի վերացման մասին» կոնվենցիայի շրջանակներում հայերի իրավունքներին անդառնալի վնաս հասցնելու անմիջական վտանգ։ Ադրբեջանին պարտադրել է ձեռնարկել անհրաժեշտ բոլոր միջոցները՝ ապահովելու Լաչինի միջանցքով անձանց, տրանսպորտային միջոցների և բեռների՝ երկու ուղղություններով անխափան տեղաշարժը:
Չնայած այն բանին, որ Արդարադատության միջազգային դատարանի հրատապ միջոցներն իրավաբանորեն պարտադիր են, մինչ այժմ Ադրբեջանը չի դադարեցրել Լաչինի միջանցքի շրջափակումը։
«Ադրբեջանն այս հանցագործությունը կատարում է` չնայած Լաչինի միջանցքի ապաշրջափակման իրապես համընդհանուր, այդ թվում՝ ՄԱԿ գլխավոր քարտուղարի և մարդու իրավունքների բարձր հանձնակատարի կողմից արված պահանջի»,–շեշտել է Միրզոյանը։
Նույն կերպ Ադրբեջանը չի հետաքննել արտադատական սպանությունները, մահացած հայ զինծառայողների, այդ թվում՝ կանանց մարմինների խոշտանգումները, անդամահատումները և պղծումները, ինչի վերաբերյալ հստակ կոչ էր հնչեցվել ՄԱԿ մանդատակիրների կողմից:
ՄԱԿ մարդու իրավունքների փորձագետները նաև ընդգծել են, որ իրենք դեռ ակնկալում են Ադրբեջանից ստանալ «տեղեկատվություն ռազմական գործողությունների դադարեցումից հետո ռազմագերիների կալանավորման փաստացի և իրավական պատճառների, ինչպես նաև անհետացածների ընտանիքներին նրանց ճակատագրի և ճշգրիտ գտնվելու վայրի մասին տեղեկացնելու վերաբերյալ ձեռնարկված միջոցների մասին»:
Ելույթի վերջում Միրզոյանն արտահայտել է Հայաստանի հաստատակամ համոզմունքը, որ ՄԱԿ միջգործակալական առաքելության տեղակայումը Լաչինի միջանցքում և Լեռնային Ղարաբաղում այն նվազագույնն է, որ միջազգային հանրությունը կարող է անել այս պայմաններում։
«ՄԱԿ-ն օժտված է համընդհանուր մանդատով և պետք է անվերապահ և անխոչընդոտ հասանելիություն ունենա դեպի կարիքի մեջ գտնվող անձինք...Աշխարհը պետք է ականատեսը լինի միջազգային մեխանիզմների կիրառման դրական և հաջողված օրինակների, որոնց համար էլ հենց ստեղծվել և մանդատ են ստացել այդ մեխանիզմները։ Միջազգային համակարգը չի կարող իրեն թույլ տալ ևս մեկ ձախողում»,–ասել է Միրզոյանը։
Ավելի վաղ ՀՀ արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը Ժնևում ՄԱԿ-ի գրասենյակի գլխավոր տնօրեն Տատյանա Վալովայայի հետ քննարկել էր Լաչինի միջանցքի շրջափակման հետևանքով ստեղծված իրավիճակը։