Աշխատանքից արդեն ազատվող բժիշկները և հավաստագրումից գոհ մնացածները. պրոցեսը շարունակվում է
21:44 24.01.2023 (Թարմացված է: 21:46 24.01.2023)
© Sputnik / Aram NersesyanԱրխիվային լուսանկար
Արխիվային լուսանկար
© Sputnik / Aram Nersesyan
Բաժանորդագրվել
Բուժաշխատողների հավաստագրման պրոցեսում եթե կան մասնագետներ, որոնց համար կրեդիտներ հավաքելը դժվար չի եղել, ապա կան նաև մարդիկ, որ ազատվել են աշխատանքից, քանի որ չեն ունեցել անհրաժեշտ կրեդիտները։ Անհայտ է հավաստագրման համար չդիմած 10 000 բուժաշխատողի ճակատագիրը։
Հունվարի 1-ից բուժաշխատողները, որոնք շարունակական մասնագիտական զարգացումը հավաստող փաստաթուղթ չունեն, այլևս աշխատելու իրավունք էլ չունեն։ «Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» օրենքում կատարված փոփոխություններով ՀՀ–ում ներդրվել է բուժաշխատողների շարունակական մասնագիտական զարգացման կրեդիտային մոդելը:
Հայաստանում գործող շուրջ 40 000 բուժաշխատողից մասնագիտությամբ աշխատելու հավաստագիր է ստացել 27 000-ը: Բացի այդ, 3000 բուժաշխատող էլ դիմել է Առողջապահության ազգային ինստիտուտ հավաստագրման գործընթացով անցնելու համար։ Այսինքն` 10 000 բուժաշխատող այս պահին չունի հավաստագիր, և թե ինչ է լինելու նրանց ճակատագիրը, պարզ չէ։ Sputnik Արմենիան զրուցել է ոլորտի մասնագետների հետ կրեդիտավորման գործընթացի մասին ամբողջական պատկերացում ստանալու համար։
© Sputnik / Shushanik AvdalyanԿրեդիտների ձեռքբերման 3 տարբերակ
Կրեդիտների ձեռքբերման 3 տարբերակ
© Sputnik / Shushanik Avdalyan
Արդեն իսկ աշխատանքը կորցնողներ կան
Բժիշկ–ստոմատոլոգ, նախկին պայմանագրային զինծառայող-սպա Գոռ Բաբաջանյանը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց` հունվարի 1-ից դադարել է բժիշկ լինել անկախ իր գիտելիքներից ու 8 տարվա փորձից. դադարել է, քանի որ չունի «այդ թղթի կտորը»` հավաստագիրը։
«Խնդիրն այն է, որ բարձր վարձատրվող դատախազը կամ դատավորը անվճար են վերապատրաստվում, նույնը նաև ուսուցիչների ու պայմանագրային զինծառայողների մասին կարող եմ ասել։ Սակայն բժիշկների համար վճարովի են վերապատրաստումները, և միայն Առողջապահության ազգային ինստիտուտն ունի անվճար վերապատրաստման կուրս, որի միջոցով 26 կրեդիտ կարող ես հավաքել։ Իսկ ընդհանրապես միջինում 100 կրեդիտ հավաքելու համար 100 000 դրամ է պետք։ Ես հավաստագիր ստանալու համար 5 տարվա մեջ պետք է 220 կրեդիտ հավաքած լինեի»,–ասաց Բաբաջանյանը։
Նրա խոսքով` վճարովի վերապատրաստումները մասնագետներին ոչինչ չեն տալիս` նույն բուհում անցածն է մատուցվում։ Դա, Բաբաջանյանի մեկնաբանմամբ, ուղղակի ռեկետի ձև է։ Չնայած կան վերապատրաստումներ, որոնք շատ օգտակար են, սակայն դրանք բավական թանկ արժեն` 16 կրեդիտը 80 000 դրամ արժի։ Միաժամանակ, նա նշում է, որ բուժաշխատողներին, որոնք ունեն հավաքած 70 կրետիդ, հնարավորություն է տրվում թեստերի միջոցով քննություն հանձնել և հավաստագիր ստանալ։ Բաբաջանյանը կարծում է, որ պետք է բոլորին հնարավորություն տան կրետիդներ հավաքելուց բացի, նաև միայն քննության միջոցով ստանալ հավաստագիր։
Բաբաջանյանը խնդրի առնչությամբ դիմել է ՄԻՊ–ին, կառավարությանը, ինչպես նաև ստորագրահավաք է սկսել` պահանջելով օրենքը վերանայել, անվճար վերապատրաստման հնարավորություններ և հարցաշարերով քննությամբ հավաստագրման հնարավորություն տալ։
© Sputnik / Shushanik AvdalyanԿրեդիտների ձեռքբերման 3 տարբերակ
Կրեդիտների ձեռքբերման 3 տարբերակ
© Sputnik / Shushanik Avdalyan
Կրեդիտներ հավաքելը գլխացավանք չէ՞
Մի մանկաբարձ, որը սակայն չցանկացավ ներկայանալ, բոլորովին այլ բան է պնդում` ասելով, որ 5 տարվա ընթացքում ամենևին էլ դժվար չի եղել կրեդիտներ հավաքել։
«Բավական ժամանակ ունեինք, որպեսզի կրեդիտները հավաքեինք։ Այսինքն` եթե մի տարվա մեջ 1-2 վերապատրաստման գնանք, արդեն 5 տարի հետո անհրաժեշտ կրեդիտները պատրաստ կլինեին։ Ես ինքս անցել եմ ինքնակրթում, դասընթացների մասնակցել ու փաստաթղթերս 140 կրեդիտների հետ ներկայացնելով` մեկ ամսվա ընթացքում ստացել եմ հավաստագիր»,–ասում է մանկաբարձը։
Նա չի թաքցնում, որ նաև վճարովի վերապրաստումների է մասնակցել, իսկ անվճարների շարքում են եղել նաև իր բուժհաստատության կազմակերպածը: Մանկաբարձը նշում է` 25 կրեդիտ պարունակող վերապատրաստման համար 10 000 դրամ է տվել, ինչը մեծ թիվ չէ մեկ տարվա մեջ ծախսելու համար։ Ինչ վերաբերում է դասընթացին, ապա նա վստահեցնում է, թե այն նաև բավական օգտակար է եղել` նոր գիտելիքներ է ձեռք բերել, ավելի հմտացել իր գործում։
Հավաստագրման գործընթացը շարունակվում է
Միաժամանակ, ԱԱԻ մասնագիտական գործունեության հավաստագրման ազգային կենտրոնի ղեկավար Լիլիթ Հարությունյանը հայտնում է` հավաստագրման գործընթացը շարունակական պրոցես է, քանի որ հավաստագիր տալիս են 5 տարի ժամկետով։
«Բուժաշխատողները, որոնք դիմել են մինչև հունվարի 1-ը և իրենց հավաստագրումն ընթացքի մեջ է, նրանց տեղեկանք է տրվել` մինչև հավաստագրերը պատրաստ կլինեն։ Այն բուժաշխատողները, որոնք դեռ չեն դիմել հավաստագրման համար, ապա իրենք են կրում դրա պատասխանատվությունը իրենց գործատուների հետ»,–ասում է Հարությունյանը։
Ի դեպ, տվյալներ չկան, թե քանիսն են ազատվել աշխատանքից` սահմանված պահանջները չբավարարելու պատճառով։
Ինչ վերաբերում է անվճար կամ վճարովի կազմակերպվող վերապատրաստումներին, ապա Հարությունյանը հայտնում է` ԱԱԻ–ն ունի անվճար նյութեր, և գուցե այլ կազմակերպություններ նույնպես ունեն անվճար վերապատրաստման հնարավորություն։ Բացի այդ, նա նշում է, որ 2016-ից մինչև 2022-ը բավական երկար ժամանակահատված է եղել աստիճանաբար կրեդիտներ կուտակելու համար։
Անդրադառնոլվ միայն քննության միջոցով հավաստագրի տրամադրման հարցին՝ մասնագետը նշում է` գոյություն ունի օրենք, որն էլ սահմանում է, որ հավաստագիրը տրվում է կամ կրեդիտներ հավաքելով, կամ էլ 70 տոկոս կրեդիտներ ունենալու դեպքում՝ թեստավորում անցնելու միջոցով։ Միաժամանակ, Հարությունյանը նշում է, որ թեստավորման հիմնականում դիմում են այն բուժաշխատողները, որոնց աշխատանքային ստաժը 3 տարուց քիչ է` գրեթե բոլոր բուժաշխատողները ապահովում են կրեդիտների առնվազն նվազագույն քանակը:
Ոլորտում ստուգումները սարերի ետևում չեն
Հավելենք, որ ոլորտում վերահսկողություն պետք է իրականացնի աշխատանքի և առողջապահական տեսչական մարմինը: Այնտեղից մեզ հայտնեցին` սովորաբար ստուգումները նախատեսված են 3-րդ և 4-րդ եռամսյակում, սակայն եթե լինեն բողոքներ, վարչական վարույթի ձևով տեսչական մարմնի աշխատակիցները կզբաղվեն դրանցով։ Աշխատանքի և առողջապահական տեսչական մարմնից վստահեցնում են` մինչ այժմ բողոքներ չեն եղել հավաստագիր չունեցող բուժաշխատողի` աշխատանքը շարունակելու հարցով։
Ի դեպ, հավաստագիր չունեցող բուժաշխատողների հետ գործատուն պետք է խզի աշխատանքային հարաբերությունները։ Հակառակ պարագայում գործատուն կարող է տուգանվել 300 000 դրամի չափով։ Նույն խախտումը մեկ տարվա ընթացքում կրկնվելու դեպքում տուգանքը կկազմի 600 000 դրամ։