00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
Ուղիղ եթեր
09:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
09:26
4 ր
Ուղիղ եթեր
09:30
30 ր
Ուղիղ եթեր
10:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
10:05
33 ր
Ուղիղ եթեր
11:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
13:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
14:00
4 ր
Ուղիղ եթեր
17:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
18:00
5 ր
5 րոպե Դուլյանի հետ
18:05
8 ր
Ուղիղ եթեր
19:00
4 ր
Ուղիղ եթեր
Լուրեր
09:00
4 ր
Ուղիղ եթեր
09:29
8 ր
Ուղիղ եթեր
09:37
23 ր
Ուղիղ եթեր
10:00
3 ր
Ուղիղ եթեր
10:04
39 ր
Ուղիղ եթեր
11:01
5 ր
Ուղիղ եթեր
13:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
14:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
17:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
18:00
5 ր
5 րոպե Դուլյանի հետ
On air
18:05
8 ր
Ուղիղ եթեր
Լուրեր
19:00
5 ր
ԵրեկԱյսօր
Եթեր
ք. Երևան106.0
ք. Երևան106.0
ք. Գյումրի90.1

Նոր տարվա շեմին կիբեռհանցագործություններն ավելի են ակտիվանում. ինչպե՞ս պաշտպանվել

© Photo : Unsplash / Jefferson SantosԿիբեռհանցագործություն
Կիբեռհանցագործություն - Sputnik Արմենիա, 1920, 13.12.2022
Կիբեռհանցագործություն
Բաժանորդագրվել
Կիբեռհանցագործներն անընդհատ նոր տարբերակներ են փնտրում խարդախության միջոցով գումարներ աշխատելու համար, և այստեղ միակ հույսը սպառողների տեղեկացվածության, մեդիագրագիտության վրա է։
ԵՐԵՎԱՆ, 13 դեկտեմբերի – Sputnik. Համացանցով գնումների ժամանակ խարդախությունները գնալով ավելի մասսայական բնույթ են ստանում, քանի որ կիբեռհանցագործները տեսնում են, որ հնարավոր է արագ և անպատժելի ճանապարհով գումար վաստակել և օգտվում են դրանից։ Այս մասին Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց Տեղեկատվական անվտանգության մասնագետ Արթուր Պապյանը։
«Հատկապես Նոր տարվա շեմին, երբ մարդիկ փորձում են ինտերնետով նվերներ պատվիրել, նկատվում է նման հանցագործությունների, խաբեությունների կտրուկ աճ»,–ասաց Պապյանը։

Իսկ ինչպես չդառնալ կիբեռհանցագործության զոհ օնլայն գնումներ կատարելիս

Մասնագետը խորհուրդ է տալիս առաջին հերթին գնումներ կատարել վստահելի հարթակներից, որոնք ունեն որոշակի հայտնիություն, ասենք` կոնկրետ բրենդի օնլայն խանութն են։ Իսկ օրինակ` «Ամազոնի» նման հարթակներից գնումների դեպքում` նա հորդորում է ուշադրություն դարձնել վաճառողի ռեյտինգին կամ ապրանքի մեկնաբանություններին և ընտրել համեմատաբար բարձր վարկանիշ և քիչ բողոքարկումներ ունեցող վաճառողների։
«Նաև ուշադրություն դարձրեք, որ այն հարթակը, որից օգտվում եք, ունենա բողոքարկման, խաբեության դեմ պաշտպանության համակարգեր։ Հիշեք` ցանկալի է համացանցում հնարավորինս քիչ անձնական տվյալներ թողնել, չտրամադրել բանկային քարտի հետևի cvv կոդը։ Եթե տեսնում եք, որ սպասվածից շատ տվյալներ են ձեզանից սկսում պահանջել, դադարեցրեք գործարքը։ Եթե հնարավորություն կա դիմեք ինչ-որ մասնագետի` միասին գնումներն արեք, որպեսզի հետո չտուժեք և չհայտնվեք խաբվածի դերում»,–ասաց Պապոյանը։
Մեր զրուցակիցը համացանցով գնումներ կատարելիս խաբեության երեք ուղղություն է առանձնացնում։
Առաջինն այն է, որ քեզնից գումար են գանձում, բայց ապրանքը չեն ուղարկում, որից հետո անվերջ ձգվող բողոքարկման գործընթաց է սկսվում, որը հիմնականում արդյունք չի տալիս։
Երկրորդը` հայտնի բրենդների չինական կրկնօրինակները իբրև իսկական բրենդ վաճառելն է։ Սա կարելի հանդիպել խոշոր օնլայն գնումների հարթակներում` «Ամազոն», «Ebay», «Ալիէքսպերս» և այլն։
Եվ երրորդը ուղղությունը, որն ավելի շատ հանդիպում է հայկական հարթակներում (List.am), երբ ինչ-որ իրեր են վաճառում, հետո սկսում են առաքման հետ կապված պատմություններ պատմել, թե պետք է փոստով ինչ-որ վճարումներ կատարել, որ ապրանքն իրենց հասնի և այդ ժամանակ պահանջում են անձնական կամ քարտի այնպիսի տվյալներ, օրինակ` վճարային քարտի հետևի անվտանգության կոդը, որն արդար գործարքի ժամանակ չեն պահանջի։
Պապոյանը օնլայն խաբեբաներին գտնելը բարդ, երկար և քիչ հավանական գործընթաց է համարում։ Իսկ կիբեռհանցագործության զոհ դառնալու դեպքում էլ հորդորում է պահպանել հետքերը, այսինքն` գնումների մասին սքրինշոթերը, վաճառողի մասին տվյալները և այլն։
«Ցանկալի է դիմել վճարային միջոցի` բանկ կամ վճարային այլ համակարգերին, որպեսզի արագ միջոցներ ձեռնարկեն գործարքը կանխելու, կասեցնելու համար, որոշ դեպքերում հնարավոր է նույնիսկ գումարը հետ վերադարձնել։ Եվ ցանկացած խաբեության, հանցագործության դեպքում պետք է դիմել ոստիկանության համապատասխան բաժիններ»,–ասաց նա։
Ամփոփելով խոսքը` Պապոյանն ընդգծեց, որ կիբեռհանցագործներն անընդհատ նոր տարբերակներ են փնտրում և փնտրելու խարդախության միջոցով գումարներ աշխատելու համար։ Եվ այստեղ միակ հույսը սպառողների տեղեկացվածության, մեդիագրագիտության վրա է. օնլայն հարթակներից գնումները նույնպես ենթադրում են բազային մեդիագրագիտության տարրեր։
Լրահոս
0