https://arm.sputniknews.ru/20221205/paterazmic-petq-e-khusapel-bajc-voch-mer-taratsqneri-hashvin-inchpes-en-aprum-sis-gjughum-52120321.html
Պատերազմից պետք է խուսափել, բայց ոչ մեր տարածքների հաշվին. ինչպե՞ս են ապրում Սիս գյուղում
Պատերազմից պետք է խուսափել, բայց ոչ մեր տարածքների հաշվին. ինչպե՞ս են ապրում Սիս գյուղում
Sputnik Արմենիա
Սեպտեմբերի 13-14-ից հետո, երբ ադրբեջանական ԶՈւ–ն ագրեսիա սանձազերծեց ՀՀ–ի դեմ, Արարատի մարզի Սիս գյուղում անվտանգային իրավիճակը սրվեց, բայց հիմա բոլորն իրենց... 05.12.2022, Sputnik Արմենիա
2022-12-05T08:55+0400
2022-12-05T08:55+0400
2022-12-07T13:42+0400
հայաստան
արարատի մարզ
գյուղ
ադրբեջան
ջերմուկ
ռուսաստան
թուրքիա
սիս գյուղ
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/2097/91/20979137_0:0:1600:901_1920x0_80_0_0_e180c6bb0084d73abfe8bb67270dc2de.jpg
Ցեխոտ ու քարքարոտ է սահմանի մոտ գտնվող Սիս գյուղն ու այնտեղ տանող ճանապարհը։ Այն շուրջ 9 կմ է հեռու Մասիս խոշորացված համայնքի համանուն քաղաքից։ Հեռվում էլ` փշալարերից այն կողմ, մառախուղի մեջ հազիվ երևում են Սիսն ու Մասիսը:Գյուղում ցուրտ, բայց արևոտ եղանակ է, սակայն փողոցներում ոչ ոք չկա, միայն հեռվում մի տարեց տղամարդ է կանգնած։ Գազարյան Ժորան է։ Պարզվում է` 1988-ին Ադրբեջանից փախած գաղթականներից է (Մասիսի շրջանի բոլոր գյուղերում փախստականներ կան)։Ասում է` նախկինում ադրբեջանցիներ էլ են ապրել գյուղում, սակայն հիմա, իհարկե, միայն հայեր են, և գրեթե բոլոր ընտանիքները ձկնաբուծությամբ են զբաղվում, ինչպես նաև հողագործությամբ, բանջարաբուծությամբ և անասնապահությամբ։ Ժորա պապը նշում է, որ գյուղի երիտասարդների շուրջ 80 տոկոսն աշխատում է ու գյուղի մակարդակով բավականին լավ վարձատրվում։ Ըստ նրա` գյուղում բնակչությունը շատ է, արտագաղթողներն էլ, հատկապես վերջին տարիներին պակասել են։Սահմանամերձ երկու գյուղում ապաստարաններ կկառուցվեն. ԱԻՆ փոխնախարարՍիս գյուղը սահմանից ուղիղ գծով մոտ 2 կմ է հեռու, սակայն սահմանամերձ չի համարվում։ Ժորա պապի խոսքով` գյուղում անվտանգային հարցերն այսօր առավել քան ակտուալ են դարձել ադրբեջանական զինված ուժերի սեպտեմբերյան հարձակումից հետո։ Ըստ նրա` այդ հարցը փոքր–ինչ անորոշ է, բնակիչներն ինչպես կարողանում, իրենց գլխի ճարը տեսնում են։ Տներում մարդիկ ով ինչպես կարողացել է, հարմարություններ է ստեղծել։Այդ խնդիրների պատասխանները, որոնք հնարավոր չէ գտնել Ազգային ժողովի ամբիոնում կամ հանրահավաքների ժամանակ ու քաղաքական տարբեր հաղորդումներում, կարող են ասել միայն սահմանամերձ բնակավայրերում ապրող անձինք և վարչական շրջանների ղեկավարները։Սիս վարչական շրջանի ղեկավար Հրանտ Ալեքսանյանը վստահեցնում է` անվտանգային խնդիրները հիմնականում առաջացել են 2022 թվականի սեպտեմբերի 13-14-ին ադրբեջանական զինված ուժերի սանձազերծած ագրեսիայից հետո։ Ասում է, որ 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից հետո իրենց մոտ իրավիճակն այդքան էլ սրված չի եղել։Կյանքը` դիվերսիայի սպասումով. ինչ են պատմում Հայաստանի սահմանամերձ գյուղերի բնակիչներըՎարչական շրջանի ղեկավարը հարցի լուծումը տեսնում է ուժեղ, բանիմաց և տարբեր պետությունների հետ բանակցել կարողացող ղեկավար ունենալու մեջ։ Նա հիշեց 2016 թվականի ապրիլյան պատերազմը, սակայն ընդգծեց, եթե ընդամենը մի քանի օրում ռազմական գործողությունները դադարեցին, նշանակում է` բանակցող կար։ Ալեքսանյանը վստահ է` այդ ժամանակ տվյալ բանակցողը գիտեր, թե ինչպես է պետք խոսել ռուսի հետ, ինչպես բանակցել, իսկ ազգն այդպես էլ այդ ամենը չգիտակցեց։Երբ կրակում են, երեխաներին ասում են`մերոնք են. Այրքի դպրոցում վերացնում են պատերազմի հետքը
արարատի մարզ
ադրբեջան
ջերմուկ
թուրքիա
սիս գյուղ
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2022
Աշոտ Գևորգյան
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/975/32/9753243_207:0:1268:1061_100x100_80_0_0_0fc034d42414f5e7f54e1d70cdd66c2b.jpg
Աշոտ Գևորգյան
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/975/32/9753243_207:0:1268:1061_100x100_80_0_0_0fc034d42414f5e7f54e1d70cdd66c2b.jpg
Լուրեր
am_HY
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Աշոտ Գևորգյան
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/975/32/9753243_207:0:1268:1061_100x100_80_0_0_0fc034d42414f5e7f54e1d70cdd66c2b.jpg
հայաստան, արարատի մարզ, գյուղ, ադրբեջան, ջերմուկ, ռուսաստան, թուրքիա, սիս գյուղ
հայաստան, արարատի մարզ, գյուղ, ադրբեջան, ջերմուկ, ռուսաստան, թուրքիա, սիս գյուղ
Պատերազմից պետք է խուսափել, բայց ոչ մեր տարածքների հաշվին. ինչպե՞ս են ապրում Սիս գյուղում
08:55 05.12.2022 (Թարմացված է: 13:42 07.12.2022) Սեպտեմբերի 13-14-ից հետո, երբ ադրբեջանական ԶՈւ–ն ագրեսիա սանձազերծեց ՀՀ–ի դեմ, Արարատի մարզի Սիս գյուղում անվտանգային իրավիճակը սրվեց, բայց հիմա բոլորն իրենց առօրյա կյանքով են ապրում։ Տեղի բնակիչների հետ զրուցել է Sputnik Արմենիայի թղթակիցը։
Ցեխոտ ու քարքարոտ է սահմանի մոտ գտնվող Սիս գյուղն ու այնտեղ տանող ճանապարհը։ Այն շուրջ 9 կմ է հեռու Մասիս խոշորացված համայնքի համանուն քաղաքից։ Հեռվում էլ` փշալարերից այն կողմ, մառախուղի մեջ հազիվ երևում են Սիսն ու Մասիսը:
Գյուղում ցուրտ, բայց արևոտ եղանակ է, սակայն փողոցներում ոչ ոք չկա, միայն հեռվում մի տարեց տղամարդ է կանգնած։ Գազարյան Ժորան է։ Պարզվում է` 1988-ին Ադրբեջանից փախած գաղթականներից է (Մասիսի շրջանի բոլոր գյուղերում փախստականներ կան)։
Ասում է` նախկինում ադրբեջանցիներ էլ են ապրել գյուղում, սակայն հիմա, իհարկե, միայն հայեր են, և գրեթե բոլոր ընտանիքները ձկնաբուծությամբ են զբաղվում, ինչպես նաև հողագործությամբ, բանջարաբուծությամբ և անասնապահությամբ։ Ժորա պապը նշում է, որ գյուղի երիտասարդների շուրջ 80 տոկոսն աշխատում է ու գյուղի մակարդակով բավականին լավ վարձատրվում։ Ըստ նրա` գյուղում բնակչությունը շատ է, արտագաղթողներն էլ, հատկապես վերջին տարիներին պակասել են։
Սիս գյուղը սահմանից ուղիղ գծով մոտ 2 կմ է հեռու, սակայն սահմանամերձ չի համարվում։ Ժորա պապի խոսքով` գյուղում անվտանգային հարցերն այսօր առավել քան ակտուալ են դարձել ադրբեջանական զինված ուժերի սեպտեմբերյան հարձակումից հետո։ Ըստ նրա` այդ հարցը փոքր–ինչ անորոշ է, բնակիչներն ինչպես կարողանում, իրենց գլխի ճարը տեսնում են։ Տներում մարդիկ ով ինչպես կարողացել է, հարմարություններ է ստեղծել։
«Նման դեպքերում պետք է պետությունն էլ օգնի, ապաստարանների հարցը լուծի, ավելի շատ իրազեկեն մարդկանց, չնայած և՛ մեծերը, և՛ երիտասարդները տեղյակ են երկրում տիրող իրավիճակից։ Կարծում եմ` պետք է բանակցության միջոցով խնդիրները լուծվեն, պատերազմից էլ խուսափեն։ Անհրաժեշտության դեպքում կարող են փոխզիջումներ լինել, բայց ոչ մեր տարածքների հաշվին, ես կտրականապես դեմ եմ դրան»,– ասում է տարեց տղամարդը։
Այդ խնդիրների պատասխանները, որոնք հնարավոր չէ գտնել Ազգային ժողովի ամբիոնում կամ հանրահավաքների ժամանակ ու քաղաքական տարբեր հաղորդումներում, կարող են ասել միայն սահմանամերձ բնակավայրերում ապրող անձինք և վարչական շրջանների ղեկավարները։
Սիս վարչական շրջանի ղեկավար Հրանտ Ալեքսանյանը վստահեցնում է` անվտանգային խնդիրները հիմնականում առաջացել են 2022 թվականի սեպտեմբերի 13-14-ին ադրբեջանական զինված ուժերի սանձազերծած ագրեսիայից հետո։ Ասում է, որ 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից հետո իրենց մոտ իրավիճակն այդքան էլ սրված չի եղել։
«Եթե մոտ 5–6 տարի առաջ մեզ ասեին, որ հնարավոր է` ադրբեջանցին հարձակվի Ջերմուկի վրա, մեզ համար աբսուրդի հասնող խոսակցություն կլիներ։ Այդ քաղաքը աշխարհի մասշտաբով համարվում է լավագույն առողջարաններից մեկը, տարբեր երկրներից զբոսաշրջիկներ են այցելում հանգստանալու, և եթե ադրբեջանցին դուխ ա անում, խփում ա Ջերմուկի ուղղությամբ, Սիսն իր ա համար ի՞նչ ա։ Բոլորս էլ հասկանում ենք, որ Ադրբեջանն ինքն իրենով այդքան հզոր պետություն չի, որ փորձի դուրս գալ Հայաստանի դեմ` իմանալով, որ Ռուսաստանն աջակցում է Հայաստանին։ Գիտակցում ենք, որ Թուրքիան է պահում Ադրբեջանին։ Բոլորս էլ գիտենք, որ Թուրքիայի հետ սահմանը պահում են ռուսական զորքերը։ Այսինքն` եթե Թուրքիան հարձակվի, նշանակում է` ռուսի վրա է հարձակվում, որպեսզի սահմանը ճեղքի»,– ասաց Ալեքսանյանը։
Վարչական շրջանի ղեկավարը հարցի լուծումը տեսնում է ուժեղ, բանիմաց և տարբեր պետությունների հետ բանակցել կարողացող ղեկավար ունենալու մեջ։ Նա հիշեց 2016 թվականի ապրիլյան պատերազմը, սակայն ընդգծեց, եթե ընդամենը մի քանի օրում ռազմական գործողությունները դադարեցին, նշանակում է` բանակցող կար։ Ալեքսանյանը վստահ է` այդ ժամանակ տվյալ բանակցողը գիտեր, թե ինչպես է պետք խոսել ռուսի հետ, ինչպես բանակցել, իսկ ազգն այդպես էլ այդ ամենը չգիտակցեց։
