https://arm.sputniknews.ru/20220726/irani-het-mijukajin-gvortsarqi-verakangnman-arajarkner-en-nakhapatrastvel-bvorel-45816981.html
Իրանի հետ միջուկային գործարքի վերականգնման առաջարկներ են նախապատրաստվել․ Բորել
Իրանի հետ միջուկային գործարքի վերականգնման առաջարկներ են նախապատրաստվել․ Բորել
Sputnik Արմենիա
Եվրոպացի դիվանագետը կարծում է, որ անհրաժեշտ է անհապաղ օգտվել հաջողության հասնելու հնարավորությունից՝ անհրաժեշտ որոշումներ ընդունելով: 26.07.2022, Sputnik Արմենիա
2022-07-26T22:43+0400
2022-07-26T22:43+0400
2022-07-26T22:48+0400
ժոզեպ բորել
իրանի իսլամական հանրապետություն
միջուկային պայմանագիր
միջուկային զենք
ամն
վիեննա
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/07e6/03/0b/39639573_0:94:1600:994_1920x0_80_0_0_6ef672c6dc528cbf7423cf64362500f0.jpg
ԵՐԵՎԱՆ, 26 հուլիսի – Sputnik. ԵՄ-ի եվրոպական դիվանագիտության ղեկավար Ժոզեպ Բորելը մանրակրկիտ առաջարկություններ է պատրաստել Իրանի միջուկային ծրագրի վերաբերյալ Գործողությունների համատեղ համապարփակ ծրագրի (ԳՀՀԾ) վերականգնման վերաբերյալ: Այս մասին ասվում է Բորելի հոդվածում, որը հրապարակվել է Financial Times-ի կայքում։Ինչպես նշել է եվրոպական դիվանագիտության ղեկավարը, Վիեննայում 15 ամիս ինտենսիվ բանակցություններից և ԳՀՀԾ-ի մասնակիցների, ինչպես նաև ԱՄՆ-ի հետ բազմաթիվ զրույցներից հետո ինքը եկել է այն եզրակացության, որ նոր նշանակալի փոխզիջումների համար տարածքը սպառված է:Դիվանագետի խոսքով՝ այդ տեքստը «լավագույն հնարավոր գործարքն» է, որն ինքը` որպես բանակցությունների համակարգող, հասանելի է համարում:«Սա իդեալական համաձայնագիր չէ, սակայն այն հաշվի է առնում բոլոր առանցքային հարցերն ու փոխզիջումները, որոնց մեծ դժվարությամբ հասել ենկողմերը»,-նկատել է եվրոպացի դիվանագետը:Նա կարծում է, որ անհրաժեշտ է անհապաղ օգտվել հաջողության հասնելու հնարավորությունից՝ անհրաժեշտ որոշումներ ընդունելով։Ռուսաստանն ու Իրանը պատրաստ են ռազմավարական դաշինքիԲորելը նաև հավելել է, որ ԵՄ-ն կիսում է ԱՄՆ-ի անհանգստությունը, որտեղ իրանական գործարքը վիճահարույց քաղաքական թեմա է մնում, և ինքն էլ անհանգստացած է Իրանում մարդու իրավունքների պահպանման իրադրության և մերձավորարևելյան տարածաշրջանում նրա քաղաքականության հարցերում: Սակայն եվրոպական քաղաքականության տեսանկյունից` ԳՀՀԾ-ն առանձին խնդիր է, որը երբեք չի կապվել այդ հարցերի հետ։Նա նաև հայտարարել է, որ հասկանում է Իրանի մտահոգությունը արևմտյան երկրների կողմից միակողմանի քայլերի հնարավորության պատճառով, որոնք կարող են խափանել գործարքը, սակայն վստահեցնում է, որ իր առաջարկները Թեհրանին մեծապես պաշտպանում են նման ռիսկերից:Հիշեցնենք` 2015 թվականին Մեծ Բրիտանիան, Գերմանիան, Չինաստանը, Ռուսաստանը, ԱՄՆ-ն, Ֆրանսիան և Իրանը միջուկային գործարք են կնքել՝ ԳՀՀԾ-ն, որը ենթադրում էր պատժամիջոցների վերացում` Իրանի միջուկային ծրագրի սահմանափակման դիմաց: 2018 թվականի մայիսին ԱՄՆ-ն Դոնալդ Թրամփի օրոք դուրս եկավ ԳՀՀԾ-ից և վերականգնեց Թեհրանի դեմ պատժամիջոցները։ Ի պատասխան Իրանը հայտարարեց համաձայնագրի շրջանակներում իր պարտավորությունների փուլային կրճատման մասին՝ հրաժարվելով միջուկային հետազոտությունների, ցենտրիֆուգների և ուրանի հարստացման մակարդակի սահմանափակումներից:Եթե ԱՄՆ կասեցնի միջուկային պայմանագիրը, հետևանքները մեկ շաբաթվա ընթացքում կերևան. ՌոհանիՎիեննայում բանակցություններ են ընթացել ԳՀՀԾ-ի վերականգնման և Թեհրանի դեմ Վաշինգտոնի պատժամիջոցների չեղարկման շուրջ: 2021 թվականի դեկտեմբերին կողմերը համաձայնության են եկել համաձայնագրի երկու նախագծերի շուրջ, որոնցում եվրոպական կողմը ներառել է նաև Իրանի դիրքորոշումները։ Իրանի ներկայացուցիչ Բաղերի Քանիի խոսքով՝ բանակցությունները հաջող էին ընթանում, սակայն ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի ներկայացուցիչ Նեդ Փրայսը Վիեննայում առաջընթացը համեստ էր գնահատել՝ Թեհրանին կոչ անելով խնդրին լուրջ վերաբերվել: Կողմերի՝ իրենց մայրաքաղաքներվերադառնալուց հետո մարտի վերջին բանակցությունները դադարեցվել էին։ Իրանի ԱԳՆ-ն դրանում մեղադրում է ամերիկյան վարչակազմին։ ԳՀՀԾ-ի շուրջ բանակցությունների վերջին փուլը տեղի է ունեցել հունիսի 29-30-ը Կատարի մայրաքաղաք Դոհայում:
իրանի իսլամական հանրապետություն
ամն
վիեննա
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2022
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Լուրեր
am_HY
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
ժոզեպ բորել, իրանի իսլամական հանրապետություն, միջուկային պայմանագիր, միջուկային զենք, ամն, վիեննա
ժոզեպ բորել, իրանի իսլամական հանրապետություն, միջուկային պայմանագիր, միջուկային զենք, ամն, վիեննա
Իրանի հետ միջուկային գործարքի վերականգնման առաջարկներ են նախապատրաստվել․ Բորել
22:43 26.07.2022 (Թարմացված է: 22:48 26.07.2022) Եվրոպացի դիվանագետը կարծում է, որ անհրաժեշտ է անհապաղ օգտվել հաջողության հասնելու հնարավորությունից՝ անհրաժեշտ որոշումներ ընդունելով:
ԵՐԵՎԱՆ, 26 հուլիսի – Sputnik. ԵՄ-ի եվրոպական դիվանագիտության ղեկավար Ժոզեպ Բորելը մանրակրկիտ առաջարկություններ է պատրաստել Իրանի միջուկային ծրագրի վերաբերյալ Գործողությունների համատեղ համապարփակ ծրագրի (ԳՀՀԾ) վերականգնման վերաբերյալ: Այս մասին ասվում է Բորելի հոդվածում, որը հրապարակվել է
Financial Times-ի կայքում։
Ինչպես նշել է եվրոպական դիվանագիտության ղեկավարը, Վիեննայում 15 ամիս ինտենսիվ բանակցություններից և ԳՀՀԾ-ի մասնակիցների, ինչպես նաև ԱՄՆ-ի հետ բազմաթիվ զրույցներից հետո ինքը եկել է այն եզրակացության, որ նոր նշանակալի փոխզիջումների համար տարածքը սպառված է:
«Հիմա ես տեքստ եմ ներկայացրել, որտեղ մանրամասնորեն ներկայացված են Իրանի դեմ պատժամիջոցների վերացման հարցերը և միջուկային ոլորտում այն քայլերը, որոնք անհրաժեշտ են ԳՀՀԾ-ի վերականգնման համար»,-հայտնել է Բորելը:
Դիվանագետի խոսքով՝ այդ տեքստը «լավագույն հնարավոր գործարքն» է, որն ինքը` որպես բանակցությունների համակարգող, հասանելի է համարում:
«Սա իդեալական համաձայնագիր չէ, սակայն այն հաշվի է առնում բոլոր առանցքային հարցերն ու փոխզիջումները, որոնց մեծ դժվարությամբ հասել ենկողմերը»,-նկատել է եվրոպացի դիվանագետը:
Նա կարծում է, որ անհրաժեշտ է անհապաղ օգտվել հաջողության հասնելու հնարավորությունից՝ անհրաժեշտ որոշումներ ընդունելով։
Բորելը նաև հավելել է, որ ԵՄ-ն կիսում է ԱՄՆ-ի անհանգստությունը, որտեղ իրանական գործարքը վիճահարույց քաղաքական թեմա է մնում, և ինքն էլ անհանգստացած է Իրանում մարդու իրավունքների պահպանման իրադրության և մերձավորարևելյան տարածաշրջանում նրա քաղաքականության հարցերում: Սակայն եվրոպական քաղաքականության տեսանկյունից` ԳՀՀԾ-ն առանձին խնդիր է, որը երբեք չի կապվել այդ հարցերի հետ։
Նա նաև հայտարարել է, որ հասկանում է Իրանի մտահոգությունը արևմտյան երկրների կողմից միակողմանի քայլերի հնարավորության պատճառով, որոնք կարող են խափանել գործարքը, սակայն վստահեցնում է, որ իր առաջարկները Թեհրանին մեծապես պաշտպանում են նման ռիսկերից:
Հիշեցնենք` 2015 թվականին Մեծ Բրիտանիան, Գերմանիան, Չինաստանը, Ռուսաստանը, ԱՄՆ-ն, Ֆրանսիան և Իրանը միջուկային գործարք են կնքել՝ ԳՀՀԾ-ն, որը ենթադրում էր պատժամիջոցների վերացում` Իրանի միջուկային ծրագրի սահմանափակման դիմաց: 2018 թվականի մայիսին ԱՄՆ-ն Դոնալդ Թրամփի օրոք դուրս եկավ ԳՀՀԾ-ից և վերականգնեց Թեհրանի դեմ պատժամիջոցները։ Ի պատասխան Իրանը հայտարարեց համաձայնագրի շրջանակներում իր պարտավորությունների փուլային կրճատման մասին՝ հրաժարվելով միջուկային հետազոտությունների, ցենտրիֆուգների և ուրանի հարստացման մակարդակի սահմանափակումներից:
Վիեննայում բանակցություններ են ընթացել ԳՀՀԾ-ի վերականգնման և Թեհրանի դեմ Վաշինգտոնի պատժամիջոցների չեղարկման շուրջ: 2021 թվականի դեկտեմբերին կողմերը համաձայնության են եկել համաձայնագրի երկու նախագծերի շուրջ, որոնցում եվրոպական կողմը ներառել է նաև Իրանի դիրքորոշումները։ Իրանի ներկայացուցիչ Բաղերի Քանիի խոսքով՝ բանակցությունները հաջող էին ընթանում, սակայն ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի ներկայացուցիչ Նեդ Փրայսը Վիեննայում առաջընթացը համեստ էր գնահատել՝ Թեհրանին կոչ անելով խնդրին լուրջ վերաբերվել: Կողմերի՝ իրենց մայրաքաղաքներվերադառնալուց հետո մարտի վերջին բանակցությունները դադարեցվել էին։ Իրանի ԱԳՆ-ն դրանում մեղադրում է ամերիկյան վարչակազմին։ ԳՀՀԾ-ի շուրջ բանակցությունների վերջին փուլը տեղի է ունեցել հունիսի 29-30-ը Կատարի մայրաքաղաք Դոհայում:
