https://arm.sputniknews.ru/20220726/hashmandamutjan-anvorak-sajlak-ev-kisat-buzhum-tsnvoghneri-ahazangy-ev-nakhararutjan-ardzaganqy-45663678.html
Հաշմանդամություն ունեցող երեխաների վրա՞ են խնայում. ինչ են պատասխանել ծնողների ահազանգին
Հաշմանդամություն ունեցող երեխաների վրա՞ են խնայում. ինչ են պատասխանել ծնողների ահազանգին
Sputnik Արմենիա
Հաշմանդամություն ունեցող երեխաների ծնողները մտածում են երեխաների հետ` սայլակով և քայլակներով, բողոքի ակցիա անել իրենց խնդիրները բարձրաձայնելու համար։... 26.07.2022, Sputnik Արմենիա
2022-07-26T22:10+0400
2022-07-26T22:10+0400
2022-07-26T22:40+0400
հաշմանդամ
երեխա
հայաստան
բուժում
մանկական ուղեղային կաթված (մուկ)
անվասայլակ
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/07e5/03/1d/26973290_0:93:3071:1820_1920x0_80_0_0_cb27f1ac20a2c326e135bf9d9deb3914.jpg
Հաշմանդամություն ունեցող երեխաների ծնողներն ահազանգում են` պետպատվերի տեղերը նվազել են, ինչի հետևանքով իրենց երեխաները նախկին 3-4-ի փոխարեն 1-2 անգամ են վերականգնողական բուժում ստանում։ Այս ամենի հետևանքն այն է, որ երեխաների ձեռք բերած ունակությունները` ինքնուրույն նստել, քայլակով կանգնել և այլն, հետ են զարգանում։ Այս խնդրի հետ կապված ծնողները վերջերս նամակով դիմել են առողջապահության նախարարին։ Նրանք դժգոհում են նաև պետության կողմից տրամադրվող աջակցող միջոցների որակից` ասելով, որ դրանք շուտ են շարքից դուրս գալիս։Մարիամ Հովհաննիսյանը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում պատմում է` որդին 16 տարեկան է և մանկական ուղեղային կաթված (ՄՈւԿ) ունի։ Երեխան հենց այս օրերին Հանրապետական վերականգնողական կենտրոն է հաճախում, վերականգնողական բուժում ստանում։Ծնողներն ի վիճակի չեն իրենց հաշվին այդ բուժումը կազմակերպել (75 000 դրամ է), քանի որ այլ ծախսերը շատ են։ Մարիամն ասում է` նախկինում երբեմն նաև տակդիր էին ստանում, սակայն վերջին շրջանում դա էլ չկա։Նա նշում է, որ պետությունն ամեն ինչի համար գումար գտնում է, բայց խնայում է հաշմանդամություն ունեցող երեխաների բուժման համար։ «Որդիս կարիք է ունենալու աշնանը նույնպես վերականգնողական բուժում ստանալու, սակայն ասել են, որ այլևս տեղ չկա։ Շահառուիների թիվն ավելացել է` այս է հարցը։ Կուզեի նման որոշումներ կայացնողները մեկ օր ապրեին տղայիս հետ` նրա խնդիրներով։ Պարտադի՞ր է մեր վերքն անընդհատ փորեն»,–ասում է Մարիամը։Բացի այդ, նա նշում է, որ հաշմանդամություն ունեցող երեխաներին պետության կողմից տրամադրվող աջակցող միջոցներն անորակ են. նախորդ տարի սայլակ են վերցրել, որն անմիջապես կոտրվել է, երբ տղային փորձել են նստեցնել վրան։ Ստիպված նոր սայլակ են գնել։ Կնոջ պնդմամբ` անորակ են նաև օրթեպեդիկ կոշիկները, և ծնողները հավելավճար են տալիս, որ պետատվերով մի փոքր ավելի լավ որակի աջակցող միջոցներ վերցնեն։Ռուզան Համբարձումյանի 15-ամյա տղան նույնպես ՄՈՒԿ ունի` չի քայլում և չի խոսում. փետրվարին վերականգնողական բուժում է ստացել, երկրորդ անգամ ստանալու համար հերթագրվել են, բայց կինն ասում է, որ հույս չունի, թե այն կտրամադրվի։ «Վերականգնողական բուժման ժամանակ ՄՈՒԿ–ով երեխաները ձերբազատվում են մկանային ցավերից։ Այդ բուժման ընթացքում կարևոր է նաև լոգոպեդի հետ աշխատանքը։ Գիտեք` երբ երկրորդ կուրսն ուշանում է, երեխան ունենում է մկանային ցավեր, ցնցումներ են առաջանում։ Ամենավտանգավորը հենց ցնցումներն են, որոնք կարող են մահվան տանել։ Տղաս հիմա անցումային տարիքում է, ցնցումներն ավելացել են նրա մոտ` նա օդ ու ջրի պես վերականգնողական բուժման կարիք ունի»,–ասում է Ռուզանը։Առաջիկայում ծնողներն առողջապահության նախարարի հետ հանդիպում են պահանջելու, բացի այդ, մտածում են իրենց երեխաների հետ` սայլակներով, քայլակներով, բողոքի ակցիա անել. «Պետք է բարձրացնենք նաև պետպատվերով մեզ տրամադրվող գույքերի` կանգնակների, քայլակների, օրթոպեդ կոշիկների անորակության հարցը։ Եթե ուզում ենք պետպատվերով լավ որակի աջակցող միջոց ստանալ, ապա պետք է որոշակի գումար` հավելավճար տանք, սակայն այդ դեպքում նույնպես որակն այնքան լավը չի լինում։ Հնարավորինս ամեն ինչ բարդացրել են մեզ համար»,–ասում է Ռուզանը։Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության հավասար հնարավորությունների ապահովման վարչության պետ Քրիստինա Հովհաննիսյանը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում անդրադարձավ աջակցող սարքավորումների որակին` ասելով, որ նման սարքեր տրամադրող կազմակերպությունները ԻՍՕ ստանդարտացման միջազգային կազմակերպության չափանիշներին համապատասխան սարքեր են ներկրում։«Երբ որևէ կազմակերպություն որոշում է ծառայություն մատուցել, նախ հայտ են ներկայացնում նախարարություն։ Մենք հանձնաժողով ունենք, որն ուսումնասիրում է հայտը և որոշ ժամանակ հետո դրա հիման վրա որոշում կայացնում։ Հայտը ներկայացնելու հետո պարզաբանվում է, թե ինչ տիպի ապրանքներ պետք է ներկրեն»,–ասում է Հովհաննիսյանը։Նրա խոսքով` ՄՈՒԿ ունեցող երեխաների համար սայլակները հարմարեցված են։ Եթե ծնողն ունի դժգոհություն, որ աջակցող միջոցը կոտրվել է, ապա նման պարագաներում երաշխիք է գործում, և կարող են դրանք վերցրած կազմակերպությանը տալ սարքելու, կամ փոխեն և նորը վերցնեն։Հաշմանդամություն ունեցող քաղաքացիների բուժման համար 2022-ին ևս 20 մլն դոլար է հարկավորԱյս ընթացքում, ըստ նրա, նախարարությունը գրավոր բողոքներ չի ստացել աջակցող սարքերի որակի հետ կապված։ Նախարարության աշխատակիցները նաև մոնիթորինգային այցեր են կատարում և զեկուցում, թե այս կամ այն կազմակերպությունն ինչպես է աշխատում. նույն համատեքստում հաշմանդամություն ունեցող անձից են հարցումներ անում։ Հովհաննիսյանը նշում է` եթե հաշմանդամություն ունեցող անձի ծնողներն ուզում են ավելի լավ որակի կամ ավելի շատ հնարավորություններ ունեցող աջակցող սարք վերցնել պետպատվերի շրջանակներում, ապա հնարավորություն է տրվում որոշակի հավելավճար տալով վերցնել իրենց նախընտրածը։Հավելենք, որ առողջապահության նախարարությունից ծնողները պետպատվերի հետ կապված ստացել են իրենց նամակի պատասխանը, որը տրամադրել են նաև մեզ։Նախարարությունը, մասնավորապես, հայտնում է, որ վերջին տարիներին հաշմանդամություն ունեցող երեխաներին հիվանդանոցային և արտահիվանդանոցային օղակում մատուցվող բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների ապահովման համար պետբյուջեից հատկացվող ֆինանսական միջոցները և սպասարկվող դեպքերի թվաքանակը շարունակաբար աճել են։Նշվում է նաև, որ 2022թ-ի առաջին կիսամյակում պետպատվերով մատուցված ծառայությունների ծավալը կազմել է 320,6 մլն դրամ։Հիշեցնենք, որ նախորդ տարի աշնանը կրկին նման հարց էր առաջացել` հաշմանդամություն ունեցող երեխաները չէին կարողանում վերականգնողական բուժում ստանալ, քանի որ պետպատվերով տեղերը սպառվել էին։ ԱՆ-ն հայտնել էր` խնդիրն այն է, որ հետպատերազմական իրավիճակում շահառուների թիվն ավելացել է։ Այս տարի, փաստորեն, պետպատվերի տեղերը ոչ թե սպառվել են, այլ հերթը պարզապես չի հասնում անգամ երկրորդ սպասարկմանը։Ինչո՞ւ է իջեցվել պատերազմի մասնակիցների հաշմանդամության կարգը. պատասխանատուների արձագանքը
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2022
Կարինե Հարությունյան
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/2178/38/21783813_684:176:905:397_100x100_80_0_0_052740b6a937344fd018edd917158f71.jpg
Կարինե Հարությունյան
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/2178/38/21783813_684:176:905:397_100x100_80_0_0_052740b6a937344fd018edd917158f71.jpg
Լուրեր
am_HY
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Կարինե Հարությունյան
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/2178/38/21783813_684:176:905:397_100x100_80_0_0_052740b6a937344fd018edd917158f71.jpg
հաշմանդամ, երեխա, հայաստան, բուժում, մանկական ուղեղային կաթված (մուկ), անվասայլակ
հաշմանդամ, երեխա, հայաստան, բուժում, մանկական ուղեղային կաթված (մուկ), անվասայլակ
Հաշմանդամություն ունեցող երեխաների վրա՞ են խնայում. ինչ են պատասխանել ծնողների ահազանգին
22:10 26.07.2022 (Թարմացված է: 22:40 26.07.2022) Հաշմանդամություն ունեցող երեխաների ծնողները մտածում են երեխաների հետ` սայլակով և քայլակներով, բողոքի ակցիա անել իրենց խնդիրները բարձրաձայնելու համար։ Պատասխանատուները ներկայացնում են իրենց տեսակետը։
Հաշմանդամություն ունեցող երեխաների ծնողներն ահազանգում են` պետպատվերի տեղերը նվազել են, ինչի հետևանքով իրենց երեխաները նախկին 3-4-ի փոխարեն 1-2 անգամ են վերականգնողական բուժում ստանում։ Այս ամենի հետևանքն այն է, որ երեխաների ձեռք բերած ունակությունները` ինքնուրույն նստել, քայլակով կանգնել և այլն, հետ են զարգանում։ Այս խնդրի հետ կապված ծնողները վերջերս նամակով դիմել են առողջապահության նախարարին։ Նրանք դժգոհում են նաև պետության կողմից տրամադրվող աջակցող միջոցների որակից` ասելով, որ դրանք շուտ են շարքից դուրս գալիս։
Մարիամ Հովհաննիսյանը
Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում պատմում է` որդին 16 տարեկան է և մանկական ուղեղային կաթված (ՄՈւԿ) ունի։ Երեխան հենց այս օրերին Հանրապետական վերականգնողական կենտրոն է հաճախում, վերականգնողական բուժում ստանում։
«ՄՈւԿ–ի հետևանքով լարվածությունը շատ է տղայիս մոտ, և նա պետք է անընդհատ ֆիզիոթերապիա ստանա, որպեսզի պահպանենք իր ունակությունները։ Տղաս պարապմունքների շնորհիվ ինքնուրույն նստում է, և եթե 2-3 ամսից նորից պարապմունքների չգնա, ապա չի կարողանա իրեն պահել, նստել։ Հիմա նաև հոգեբանն է նրա հետ աշխատում, քանի որ անցումային շրջանում է գտնվում»,–ասում է Մարիամը։
Ծնողներն ի վիճակի չեն իրենց հաշվին այդ բուժումը կազմակերպել (75 000 դրամ է), քանի որ այլ ծախսերը շատ են։ Մարիամն ասում է` նախկինում երբեմն նաև տակդիր էին ստանում, սակայն վերջին շրջանում դա էլ չկա։
Նա նշում է, որ պետությունն ամեն ինչի համար գումար գտնում է, բայց խնայում է հաշմանդամություն ունեցող երեխաների բուժման համար։ «Որդիս կարիք է ունենալու աշնանը նույնպես վերականգնողական բուժում ստանալու, սակայն ասել են, որ այլևս տեղ չկա։ Շահառուիների թիվն ավելացել է` այս է հարցը։ Կուզեի նման որոշումներ կայացնողները մեկ օր ապրեին տղայիս հետ` նրա խնդիրներով։ Պարտադի՞ր է մեր վերքն անընդհատ փորեն»,–ասում է Մարիամը։
Բացի այդ, նա նշում է, որ հաշմանդամություն ունեցող երեխաներին պետության կողմից տրամադրվող աջակցող միջոցներն անորակ են. նախորդ տարի սայլակ են վերցրել, որն անմիջապես կոտրվել է, երբ տղային փորձել են նստեցնել վրան։ Ստիպված նոր սայլակ են գնել։ Կնոջ պնդմամբ` անորակ են նաև օրթեպեդիկ կոշիկները, և ծնողները հավելավճար են տալիս, որ պետատվերով մի փոքր ավելի լավ որակի աջակցող միջոցներ վերցնեն։
Ռուզան Համբարձումյանի 15-ամյա տղան նույնպես ՄՈՒԿ ունի` չի քայլում և չի խոսում. փետրվարին վերականգնողական բուժում է ստացել, երկրորդ անգամ ստանալու համար հերթագրվել են, բայց կինն ասում է, որ հույս չունի, թե այն կտրամադրվի։ «Վերականգնողական բուժման ժամանակ ՄՈՒԿ–ով երեխաները ձերբազատվում են մկանային ցավերից։ Այդ բուժման ընթացքում կարևոր է նաև լոգոպեդի հետ աշխատանքը։ Գիտեք` երբ երկրորդ կուրսն ուշանում է, երեխան ունենում է մկանային ցավեր, ցնցումներ են առաջանում։ Ամենավտանգավորը հենց ցնցումներն են, որոնք կարող են մահվան տանել։ Տղաս հիմա անցումային տարիքում է, ցնցումներն ավելացել են նրա մոտ` նա օդ ու ջրի պես վերականգնողական բուժման կարիք ունի»,–ասում է Ռուզանը։
Նրա խոսքով` 2-3 տարի առաջ, երբ 3-4 անգամ վերականգնողական բուժում էր ստանում երեխան, ֆիզիոթերապիայի և աջակցող սարքի միջոցով, առանց վիրահատական միջամտության կարողացել է կանգնել։ Հիմա շահառուների թիվն ավելացել է, և ծնողները փորձում են այնպես անել, որ գոնե մեկական անգամ երեխաները վերականգնողական բուժում ստանան։ Ռուզանը հիշեցնում է, որ նախորդ տարի էլ այս նույն խնդրի առաջ են կանգնել, սակայն գոնե հասցրել են երկրորդ բուժումը ստանալ։
Առաջիկայում ծնողներն առողջապահության նախարարի հետ հանդիպում են պահանջելու, բացի այդ, մտածում են իրենց երեխաների հետ` սայլակներով, քայլակներով, բողոքի ակցիա անել. «Պետք է բարձրացնենք նաև պետպատվերով մեզ տրամադրվող գույքերի` կանգնակների, քայլակների, օրթոպեդ կոշիկների անորակության հարցը։ Եթե ուզում ենք պետպատվերով լավ որակի աջակցող միջոց ստանալ, ապա պետք է որոշակի գումար` հավելավճար տանք, սակայն այդ դեպքում նույնպես որակն այնքան լավը չի լինում։ Հնարավորինս ամեն ինչ բարդացրել են մեզ համար»,–ասում է Ռուզանը։
Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության հավասար հնարավորությունների ապահովման վարչության պետ Քրիստինա Հովհաննիսյանը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում անդրադարձավ աջակցող սարքավորումների որակին` ասելով, որ նման սարքեր տրամադրող կազմակերպությունները ԻՍՕ ստանդարտացման միջազգային կազմակերպության չափանիշներին համապատասխան սարքեր են ներկրում։
«Երբ որևէ կազմակերպություն որոշում է ծառայություն մատուցել, նախ հայտ են ներկայացնում նախարարություն։ Մենք հանձնաժողով ունենք, որն ուսումնասիրում է հայտը և որոշ ժամանակ հետո դրա հիման վրա որոշում կայացնում։ Հայտը ներկայացնելու հետո պարզաբանվում է, թե ինչ տիպի ապրանքներ պետք է ներկրեն»,–ասում է Հովհաննիսյանը։
Նրա խոսքով` ՄՈՒԿ ունեցող երեխաների համար սայլակները հարմարեցված են։ Եթե ծնողն ունի դժգոհություն, որ աջակցող միջոցը կոտրվել է, ապա նման պարագաներում երաշխիք է գործում, և կարող են դրանք վերցրած կազմակերպությանը տալ սարքելու, կամ փոխեն և նորը վերցնեն։
Այս ընթացքում, ըստ նրա, նախարարությունը գրավոր բողոքներ չի ստացել աջակցող սարքերի որակի հետ կապված։ Նախարարության աշխատակիցները նաև մոնիթորինգային այցեր են կատարում և զեկուցում, թե այս կամ այն կազմակերպությունն ինչպես է աշխատում. նույն համատեքստում հաշմանդամություն ունեցող անձից են հարցումներ անում։ Հովհաննիսյանը նշում է` եթե հաշմանդամություն ունեցող անձի ծնողներն ուզում են ավելի լավ որակի կամ ավելի շատ հնարավորություններ ունեցող աջակցող սարք վերցնել պետպատվերի շրջանակներում, ապա հնարավորություն է տրվում որոշակի հավելավճար տալով վերցնել իրենց նախընտրածը։
Հավելենք, որ առողջապահության նախարարությունից ծնողները պետպատվերի հետ կապված ստացել են իրենց նամակի պատասխանը, որը տրամադրել են նաև մեզ։
Նախարարությունը, մասնավորապես, հայտնում է, որ վերջին տարիներին հաշմանդամություն ունեցող երեխաներին հիվանդանոցային և արտահիվանդանոցային օղակում մատուցվող բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների ապահովման համար պետբյուջեից հատկացվող ֆինանսական միջոցները և սպասարկվող դեպքերի թվաքանակը շարունակաբար աճել են։
«2021թ.-ին մատուցված արտահիվանդանոցային ծառայությունները 2018-ի համեմատ աճել են շուրջ 57%-ով (98 632 հաճախում 62 967-ի դիմաց), իսկ հիվանդանոցային դեպքերը` 18%-ով: Պետական բյուջեից հատկացված ֆինանսավորման չափը 2021-ին կազմել է 845,5 մլն դրամ. աճը 2018թ. համեմատ կազմել է 72%»,–ասված է նամակում։
Նշվում է նաև, որ 2022թ-ի առաջին կիսամյակում պետպատվերով մատուցված ծառայությունների ծավալը կազմել է 320,6 մլն դրամ։
Հիշեցնենք, որ նախորդ տարի աշնանը
կրկին նման հարց էր առաջացել` հաշմանդամություն ունեցող երեխաները չէին կարողանում վերականգնողական բուժում ստանալ, քանի որ պետպատվերով տեղերը սպառվել էին։ ԱՆ-ն հայտնել էր` խնդիրն այն է, որ հետպատերազմական իրավիճակում շահառուների թիվն ավելացել է։ Այս տարի, փաստորեն, պետպատվերի տեղերը ոչ թե սպառվել են, այլ հերթը պարզապես չի հասնում անգամ երկրորդ սպասարկմանը։
