https://arm.sputniknews.ru/20220513/varker-talis-en-vercnvogh-chka-inchu-en-hajastani-bankery-avelacrel-avandnery-42030004.html
Վարկեր տալիս են, վերցնող չկա․ ինչու են Հայաստանի բանկերը ավելացրել ավանդները
Վարկեր տալիս են, վերցնող չկա․ ինչու են Հայաստանի բանկերը ավելացրել ավանդները
Sputnik Արմենիա
Բանկերն ավելացրել են ցպահանջ ավանդների ծավալները, որպեսզի հնարավորություն ունենան վճարելու բոլոր այն հաճախորդներին, որոնք կցանկանան իրենց հաշիվներից գումար... 13.05.2022, Sputnik Արմենիա
2022-05-13T20:31+0400
2022-05-13T20:31+0400
2022-05-13T21:31+0400
ավանդ
վարկ
բանկ
հայաստան
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/2292/65/22926567_0:170:1601:1070_1920x0_80_0_0_cd670ef839bc067c559ffbfb4756d858.jpg
ԵՐԵՎԱՆ, 13 մայիսի – Sputnik. Հայկական բանկերն ավելի ու ավելի հաճախ են ավանդներ բացում այլ բանկերում. վերջին մի քանի ամսվա ընթացքում Հայաստանի ֆինանսական համակարգում այդ անսովոր միտումն ուժեղացել է:Բանկերը միշտ միջոցների մի փոքր մասը (3-3,5%) պահում են ավանդների տեսքով, որպեսզի իրենց հաճախորդների, այդ թվում՝ ավանդատուների սպասարկման համար պատրաստի կանխիկ գումար ունենան: Օրինակ, նախաճգնաժամային 2019 թվականի վերջում ավանդների ընդհանուր ծավալը կազմում էր ընդհանուր բանկային ակտիվների մոտ մոտ 3.55%-ը, իսկ 2022թ․-ի մարտին՝ 3.7%-ը։ Տարբերությունը շատ մեծ չէ, բայց պետք է հաշվի առնել, որ զգալիորեն աճել են ցպահանջ ավանդները։ 2019 թ․-ին այդ ցուցանիշը կազմել է 23,9 մլրդ դրամ (ընթացիկ փոխարժեքով՝ մոտ 50 մլն դոլար), իսկ 2020 թ․-ի մարտին՝ արդեն 57,3 մլրդ դրամ (մոտ 122 մլն դոլար)։Անձեռնմխելի պաշարՊատասխանելով Sputnik Արմենիայի հարցին՝ Հայաստանի Բանկերի միության գործադիր տնօրեն Սեյրան Սարգսյանը պարզաբանեց, որ ճգնաժամային ժամանակներում բանկերն ավելի շատ միջոցներ են պահում ավանդների հաշվին, որպեսզի հնարավորություն ունենան սպասարկելու իրենց բոլոր հաճախորդներին, որոնք ճգնաժամային պահին կարող են բանկերից ավելի շատ խնայողություններ վերցնել կամ ավելի շատ վճարման հանձնարարականներ տալ:«Իհարկե, դա բաց թողնված եկամուտ է նշանակում, չէ՞ որ բանկերը կարող էին այդ գումարներից վարկ տալ ավելի բարձր տոկոսով։ Բայց նրանք գիտակցաբար սառեցնում են միջոցների մի մասը՝ դրանք թողնելով որպես հաճախորդների սպասարկման ԱՊ։ Հիմա, տնտեսության մեջ անորոշության պատճառով, այդ ԱՊ-ն աճել է»,- պարզաբանեց Սարգսյանը։Միևնույն ժամանակ, բանկերը ակտիվորեն նոր հաճախորդներ են փնտրում։ Ինչպես ցույց է տվել ԿԲ եռամսյակային հարցումը, 2021 թ․-ի վերջում բանկերը մեղմացրել են վարկային պայմանները (բացի տոկոսադրույքից, այսինքն՝ ժամկետներ, գրավի պահանջներ և այլն)։ Բայց այս ամենը մեկ վերապահումով․ հուսալի հաճախորդների համար։ Իսկ այդպիսիք հիմա այնքան էլ շատ չեն՝ հաշվի առնելով նույն տնտեսական անորոշությունը։Ճիշտ է, վարկավորման նվազումը մասամբ կապված է եղել այն բանի հետ, որ վարկառուները, հատկապես տնային տնտեսությունները, իրենք էլ չէին ուզում վարկ վերցնել՝ հետաձգելով խոշոր ծախսերը։ Այսպես, 2021 թ․-ի արդյունքներով սպառողական վարկերը կրճատվել են ավելի քան 11%-ով՝ թե՛ այն պատճառով, որ բանկերը խստացրել էին պահանջները, թե՛ այն պատճառով, որ փոխառուները ցանկանում էին, որ իրավիճակը կայունանա։Սպառողական վարկավորման ոչ մեծ աճ է նկատվել միայն թիրախային հատվածում՝ հիփոթեք վճարողների շրջանում. բնակարան գնելով, դրա համար կամա թե ակամա կահույք և կենցաղային տեխնիկա են ձեռք բերում։Բիզնեսի վարկավորումը 2021 թվականին էլ ավելի է դանդաղել՝ 20%-ով․ բիզնեսը, գործ ունենալով ավելի մեծ գումարների հետ, ավելի զգուշավոր է իր ծախսերում, քան սպառողները։Վարկերի հոսքի նվազումից հետո բանկերի ձեռքում ավելի շատ ազատ միջոցներ հայտնվեցին, որոնք փորձում են դրանք ինչ-որ տեղ տեղավորել։ Որքան երկար են այդ գումարները «անշարժ» մնում, այնքան ավելի մեծ ռիսկերի են պատրաստ բանկերը։Վարկերն աստիճանաբար աճում ենԲանկերի մոտ ռիսկի ախորժակը պահպանվել է, քանի որ ոչ ոք չի ուզում եկամուտ կորցնել և երես թեքել հաճախորդներից։ 2022թ․-ի առաջին եռամսյակում սպառողական և արդյունաբերական վարկերը սկսեցին վերականգնվել․ սպառողական վարկերի պորտֆելն աճեց 1,2%-ով (2021թ․-ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ), արդյունաբերական վարկերինը՝ 6%-ով։
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2022
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Լուրեր
am_HY
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
ավանդ, վարկ, բանկ, հայաստան
ավանդ, վարկ, բանկ, հայաստան
Վարկեր տալիս են, վերցնող չկա․ ինչու են Հայաստանի բանկերը ավելացրել ավանդները
20:31 13.05.2022 (Թարմացված է: 21:31 13.05.2022) Բանկերն ավելացրել են ցպահանջ ավանդների ծավալները, որպեսզի հնարավորություն ունենան վճարելու բոլոր այն հաճախորդներին, որոնք կցանկանան իրենց հաշիվներից գումար հանել: Դրա հետ մեկտեղ բանկերը ուրախ կլինեին ավելի շատ վարկեր տալ, բայց առայժմ ստիպված են զգուշանալ։
ԵՐԵՎԱՆ, 13 մայիսի – Sputnik. Հայկական բանկերն ավելի ու ավելի հաճախ են ավանդներ բացում այլ բանկերում. վերջին մի քանի ամսվա ընթացքում Հայաստանի ֆինանսական համակարգում այդ անսովոր միտումն ուժեղացել է:
Բանկերը միշտ միջոցների մի փոքր մասը (3-3,5%) պահում են ավանդների տեսքով, որպեսզի իրենց հաճախորդների, այդ թվում՝ ավանդատուների սպասարկման համար պատրաստի կանխիկ գումար ունենան: Օրինակ, նախաճգնաժամային 2019 թվականի վերջում ավանդների ընդհանուր ծավալը կազմում էր ընդհանուր բանկային ակտիվների մոտ մոտ 3.55%-ը, իսկ 2022թ․-ի մարտին՝ 3.7%-ը։ Տարբերությունը շատ մեծ չէ, բայց պետք է հաշվի առնել, որ զգալիորեն աճել են ցպահանջ ավանդները։ 2019 թ․-ին այդ ցուցանիշը կազմել է 23,9 մլրդ դրամ (ընթացիկ փոխարժեքով՝ մոտ 50 մլն դոլար), իսկ 2020 թ․-ի մարտին՝ արդեն 57,3 մլրդ դրամ (մոտ 122 մլն դոլար)։
Պատասխանելով Sputnik Արմենիայի հարցին՝ Հայաստանի Բանկերի միության գործադիր տնօրեն Սեյրան Սարգսյանը պարզաբանեց, որ ճգնաժամային ժամանակներում բանկերն ավելի շատ միջոցներ են պահում ավանդների հաշվին, որպեսզի հնարավորություն ունենան սպասարկելու իրենց բոլոր հաճախորդներին, որոնք ճգնաժամային պահին կարող են բանկերից ավելի շատ խնայողություններ վերցնել կամ ավելի շատ վճարման հանձնարարականներ տալ:
«Իհարկե, դա բաց թողնված եկամուտ է նշանակում, չէ՞ որ բանկերը կարող էին այդ գումարներից վարկ տալ ավելի բարձր տոկոսով։ Բայց նրանք գիտակցաբար սառեցնում են միջոցների մի մասը՝ դրանք թողնելով որպես հաճախորդների սպասարկման ԱՊ։ Հիմա, տնտեսության մեջ անորոշության պատճառով, այդ ԱՊ-ն աճել է»,- պարզաբանեց Սարգսյանը։
Միևնույն ժամանակ, բանկերը ակտիվորեն նոր հաճախորդներ են փնտրում։ Ինչպես ցույց է տվել ԿԲ եռամսյակային հարցումը, 2021 թ․-ի վերջում բանկերը մեղմացրել են վարկային պայմանները (բացի տոկոսադրույքից, այսինքն՝ ժամկետներ, գրավի պահանջներ և այլն)։ Բայց այս ամենը մեկ վերապահումով․ հուսալի հաճախորդների համար։ Իսկ այդպիսիք հիմա այնքան էլ շատ չեն՝ հաշվի առնելով նույն տնտեսական անորոշությունը։
2021 թվականին երկրի տնտեսության մեջ վարկերի ընդհանուր պորտֆելը կրճատվել է 214 մլրդ դրամով (450 մլն դոլարից մի փոքր ավելի)՝ հասնելով մոտ 3,97 տրլն դրամի (8,44 մլրդ դոլար)։ 2022 թվականի առաջին եռամսյակի արդյունքներով այն աճել է մինչև 4 տրլն 91 մլրդ դոլար (8,7 մլրդ դոլար), սակայն դեռևս չի հասել 2020 թվականի վերջի մակարդակին (4 տրլն 182 մլրդ դրամ կամ, ընթացիկ փոխարժեքով, շուրջ 8,9 մլրդ դոլար):
Ճիշտ է, վարկավորման նվազումը մասամբ կապված է եղել այն բանի հետ, որ վարկառուները, հատկապես տնային տնտեսությունները, իրենք էլ չէին ուզում վարկ վերցնել՝ հետաձգելով խոշոր ծախսերը։ Այսպես, 2021 թ․-ի արդյունքներով սպառողական վարկերը կրճատվել են ավելի քան 11%-ով՝ թե՛ այն պատճառով, որ բանկերը խստացրել էին պահանջները, թե՛ այն պատճառով, որ փոխառուները ցանկանում էին, որ իրավիճակը կայունանա։
Սպառողական վարկավորման ոչ մեծ աճ է նկատվել միայն թիրախային հատվածում՝ հիփոթեք վճարողների շրջանում. բնակարան գնելով, դրա համար կամա թե ակամա կահույք և կենցաղային տեխնիկա են ձեռք բերում։
Բիզնեսի վարկավորումը 2021 թվականին էլ ավելի է դանդաղել՝ 20%-ով․ բիզնեսը, գործ ունենալով ավելի մեծ գումարների հետ, ավելի զգուշավոր է իր ծախսերում, քան սպառողները։
Վարկերի հոսքի նվազումից հետո բանկերի ձեռքում ավելի շատ ազատ միջոցներ հայտնվեցին, որոնք փորձում են դրանք ինչ-որ տեղ տեղավորել։ Որքան երկար են այդ գումարները «անշարժ» մնում, այնքան ավելի մեծ ռիսկերի են պատրաստ բանկերը։
Վարկերն աստիճանաբար աճում են
Բանկերի մոտ ռիսկի ախորժակը պահպանվել է, քանի որ ոչ ոք չի ուզում եկամուտ կորցնել և երես թեքել հաճախորդներից։ 2022թ․-ի առաջին եռամսյակում սպառողական և արդյունաբերական վարկերը սկսեցին վերականգնվել․ սպառողական վարկերի պորտֆելն աճեց 1,2%-ով (2021թ․-ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ), արդյունաբերական վարկերինը՝ 6%-ով։
