Հյուսիսափայլ երկնքի առեղծվածը կամ երբ ֆանտաստիկ տեսարաններում գերակշռող է կանաչը. ֆոտոշարք
Հյուսիսափայլ երկնքի առեղծվածը կամ երբ ֆանտաստիկ տեսարաններում գերակշռող է կանաչը. ֆոտոշարք
Sputnik Արմենիա
Երկրագնդի հյուսիսային շրջաններում սկսվել է հյուսիսափայլերի սեզոնը, երբ երկրի մթնոլորտի վերին նոսր շերտերը լուսարձակում են հիմականում կանաչ և կարմիր գույներով։... 17.01.2022, Sputnik Արմենիա
Այդ գունավոր լույսերը` բևեռափայլերը, որոնք բազմաթիվ լեզուներով անվանում են Ավրորա (արևածագի հռոմեական աստծվածուհու անունով), հանդիպում են միայն երկրագնդի հյուսիսային և հարավային բևեռներում: Հյուսիսային բևեռում (Իսլանդիա, Նորվեգիա, Կանադա և այլն) բևեռափայլն անվանում են հյուսիսափայլ։Համաձայն հին նորվեգացիների առասպելների` հյուսիսափայլը աստվածների ստեղծած կամուրջն էր Երկրի վրա։ Ֆինները կարծում էին, որ երկնքում մի կախարդական աղվես կա, որն իր պոչով է այս գույները սփռում, իսկ բնիկ ամերիկացիներին թվում էր, որ հանգուցյալների հոգիներն են շուրջպար բռնել երկնքում:Գիտականորեն այդ երևույթը բացատրվում է այսպես. արեգակի վրա պարբերաբար քամիներ են առաջանում, որոնք արեգակի լիցքավորված մասնիկների հոսքեր են: Այդ քամիները նաև հասնում են Երկրին, սակայն վերջինս մագնիսական դաշտ ունի, որը թույլ չի տալիս, որ արևային քամու բերած մասնիկները դեպի երկրի մակերևույթ գան: Մագնիսական դաշտի հետ փոխազդեցության արդյունքում մասնիկները միայն Երկրի բևեռներին են հասնում, այդ պատճառով էլ միայն այդտեղ են գունավոր լույսեր առաջանում:Իսկ ինչպե՞ս է, որ Երկրի բևեռներին հասնելուց հետո արևային քամիների բերած մասնիկները գունավոր առկայծումներ են առաջացնում:Արգենտինայում ռեկորդային շոգ է գրանցվել հունվարին. լուսանկարներԱրևային քամիները Երկրի մթնոլորտ հասնելուն պես բախվում են մթնոլորտի կազմում գտնվող թթվածնի կամ ազոտի ատոմներին: Երբ արևային քամիների բերած մասնիկները բախվում են էլեկտրոններին, դրանք իրենց հիմնական վիճակից անցնում են գրգռված վիճակի։ Բայց էլեկտրոնը երկար չի կարող գրգռված վիճակում մնալ, քանի որ նա իր հիմնական վիճակին է ձգտում, ուստի նորից միջուկին ավելի մոտ շրջանագիծ` իր հիմնական վիճակին է հասնում` ճանապարհին ֆոտոն բաց թողնելով, այսինքն` լույս տալով:Ստացվում է, որ արեգակնային քամու մասնիկների ազդեցությամբ թթվածնի և ազոտի ատոմները լուսարձակում են:«Սալյո՜ւտ». աշխարհի ամենագեղեցիկ հրավառությունները՝ մեկ ֆոտոշարքումԱմենատարածված` կանաչ բևեռափայլերը պայմանավորված են թթվածնի ատոմների լուսարձակմամբ: Մթնոլորտի ավելի մեծ բարձրություններում թթվածինը կարմիր լույս է արձակում, իսկ կապույտ և մանուշակագույն լույսերն ազոտի լուսարձակման շնորհիվ են առաջանում:
Երկրագնդի հյուսիսային շրջաններում սկսվել է հյուսիսափայլերի սեզոնը, երբ երկրի մթնոլորտի վերին նոսր շերտերը լուսարձակում են հիմականում կանաչ և կարմիր գույներով։ Իսկ թե ինչ ֆանտաստիկ տեսարաններ են նկատվում, կարող եք դիտել Sputnik Արմենիայի պատրաստած ֆոտոշարքում։
Մուրմանսկում աղջիկը լուսանկարվում է հյուսիսափայլի ֆոնին
Այդ գունավոր լույսերը` բևեռափայլերը, որոնք բազմաթիվ լեզուներով անվանում են Ավրորա (արևածագի հռոմեական աստծվածուհու անունով), հանդիպում են միայն երկրագնդի հյուսիսային և հարավային բևեռներում: Հյուսիսային բևեռում (Իսլանդիա, Նորվեգիա, Կանադա և այլն) բևեռափայլն անվանում են հյուսիսափայլ։
Համաձայն հին նորվեգացիների առասպելների` հյուսիսափայլը աստվածների ստեղծած կամուրջն էր Երկրի վրա։ Ֆինները կարծում էին, որ երկնքում մի կախարդական աղվես կա, որն իր պոչով է այս գույները սփռում, իսկ բնիկ ամերիկացիներին թվում էր, որ հանգուցյալների հոգիներն են շուրջպար բռնել երկնքում:
Գիտականորեն այդ երևույթը բացատրվում է այսպես. արեգակի վրա պարբերաբար քամիներ են առաջանում, որոնք արեգակի լիցքավորված մասնիկների հոսքեր են: Այդ քամիները նաև հասնում են Երկրին, սակայն վերջինս մագնիսական դաշտ ունի, որը թույլ չի տալիս, որ արևային քամու բերած մասնիկները դեպի երկրի մակերևույթ գան: Մագնիսական դաշտի հետ փոխազդեցության արդյունքում մասնիկները միայն Երկրի բևեռներին են հասնում, այդ պատճառով էլ միայն այդտեղ են գունավոր լույսեր առաջանում:
Իսկ ինչպե՞ս է, որ Երկրի բևեռներին հասնելուց հետո արևային քամիների բերած մասնիկները գունավոր առկայծումներ են առաջացնում:
Արևային քամիները Երկրի մթնոլորտ հասնելուն պես բախվում են մթնոլորտի կազմում գտնվող թթվածնի կամ ազոտի ատոմներին: Երբ արևային քամիների բերած մասնիկները բախվում են էլեկտրոններին, դրանք իրենց հիմնական վիճակից անցնում են գրգռված վիճակի։ Բայց էլեկտրոնը երկար չի կարող գրգռված վիճակում մնալ, քանի որ նա իր հիմնական վիճակին է ձգտում, ուստի նորից միջուկին ավելի մոտ շրջանագիծ` իր հիմնական վիճակին է հասնում` ճանապարհին ֆոտոն բաց թողնելով, այսինքն` լույս տալով:
Ամենատարածված` կանաչ բևեռափայլերը պայմանավորված են թթվածնի ատոմների լուսարձակմամբ: Մթնոլորտի ավելի մեծ բարձրություններում թթվածինը կարմիր լույս է արձակում, իսկ կապույտ և մանուշակագույն լույսերն ազոտի լուսարձակման շնորհիվ են առաջանում: