https://arm.sputniknews.ru/20210914/irakanum-vorqan-khaxox-a-jum-hayastanum-arajin-hashvarknern-arden-arvelen-28990919.html

Իրականում որքա՞ն խաղող է աճում Հայաստանում. առաջին հաշվարկներն արդեն արվել են

Իրականում որքա՞ն խաղող է աճում Հայաստանում. առաջին հաշվարկներն արդեն արվել են

Sputnik Արմենիա

Հաշվարկը կատարվել է անօդաչուներից արված նկարահանման հիման վրա։ Այս տվյալները կօգնեն պարզել` որքան գինի, կոնյակ ու սեղանի խաղող է արտադրվում Հայաստանում։ 14.09.2021, Sputnik Արմենիա

2021-09-14T08:27+0400

2021-09-14T08:27+0400

2021-09-14T12:57+0400

տնտեսություն

հայաստան

խաղող

https://cdn.am.sputniknews.ru/img/2076/12/20761210_0:167:1601:1067_1920x0_80_0_0_cfae5324a19e10cf85890b4f06479dfb.jpg

ԵՐԵՎԱՆ, 14 սեպտեմբերի – Sputnik. Հայաստանի խաղողագործության և գինեգործության հիմնադրամը ներկայացրել է Հայաստանի խաղողի այգիների մակերեսների` աերոնկարահանման հիման վրա արված առաջին հաշվարկները։Ինչպես Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում հայտնեց հիմնադրամի մասնագետ Արամայիս Մկրտչյանը, ի սկզբանե նկարահանումը նախատեսվել էր իրականացնել տիեզերքից (ինչի մասին մենք գրել էինք ավելի վաղ), բայց հետո նախապատվությունը տրվել է անօդաչուներին, քանի որ դրանցով կարելի է ավելի լավ կետայնություն ստանալ (արբանյակային լուսանկարների դեպքում որակը կազմում է 1 պիքսելում 30 սմ, անօդաչուի դեպքում` 7 սմ)։Մենք գրել էինք, որ այս ծրագիրը կօգնի հասկանալ, թե իրականում որքան խաղող կա հանրապետությունում։ Այդպես էլ եղել է. առնվազն այդ երեք շրջաններում խաղողի այգիներն ավելի քիչ են, քան պաշտոնական վիճակագրությունն է վկայում (մոտավորապես 13.6 հազար հա)։ Վիճակագրական կոմիտեն տվյալները հավաքում է գյուղապետներից ու մարզպետարաններից)։Մկրտչյանի խոսքով` փոքր այգիները (800–ից պակաս քմ ունեցողները) նկարահանման ժամանակ չեն ֆիքսվել։ Սակայն ըստ գյուղատնտեսության փորձագետ Աշոտ Խաչատրյանի` նման փոքր հողատարածքները հազիվ թե փոխեն ընդհանուր պատկերը։«Տնամերձ հողամասերում հիմնականում բանջարանոցներ և պտղատու այգիներ են, խաղողի այգիներն ավելի քիչ են, ուստի դրանք լուրջ սխալ չեն առաջացնի», – Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում պարզաբանեց Խաչատրյանը։Հայաստանի խաղողագործության մյուս երկու խոշոր շրջանների` Տավուշի և Վայոց Ձորի համար նկարահանումներ կիրականացվեն այս աշնանը, իսկ արդյունքներն ուզում են ամփոփել մինչև տարեվերջ։ Վայոց Ձորը կարող է բացառություն լինել. իրական խաղողի այգիներն այստեղ կարող են ավելի շատ լինել, քան թղթին գրվածները, քանի որ վերջին 2-3 տարիների ընթացքում այստեղ գինու սորտերի այգիներ շատ են տնկվել (սև արենի և այլն)։Այդ տվյալների հիման վրա հնարավոր կլինի ավելի հստակ հաշվարկել, թե որքան խաղող է իրականում հավաքվում Հայաստանում, իսկ դա նշանակում է, թե իրականում որքան գինի և կոնյակ է արտադրվում (և իհարկե սեղանի խաղող)։ Դրա շնորհիվ արտերկրում կավելանա վստահությունն այն արտադրանքի նկատմամբ, որով հայտնի է Հայաստանը։Բացի այդ, նկարահանումը թույլ կտա ավելի լավ հասկանալ նաև խաղողի այգիների վիճակը (ինչը կարևոր է Արարատյան դաշտավայրի համար` հաշվի առնելով, որ վերջին տարիներին այնտեղ ֆիլոքսերա հիվանդությունն է տարածվել)։ Լուսանկարներով հնարավոր չէ պարզել, թե ինչ հիվանդություն կա այգում, եթե այդպիսին կա։ Սակայն նման բարձր կետայնության լուսանկարները ցույց կտան վազի և տերևների վիճակը, իսկ հիվանդությունը հնարավոր կլինի որոշել տեղում։«Հաջորդ տարի այս տվյալների հիման վրա մենք ուզում ենք Արարատյան դաշտավայրում ֆիլոքսերայի մոնիթորինգ անել», – հավելեց Մկրտչյանը։Նշենք, որ մինչև 2016 թվականը Հայաստանում խաղողի բերք թվերն ամենայն հավանականությամբ ուռճացվել են։ Օրինակ` 2015 թվականին հայտարարվել էր ավելի քան 300 հազար տոննա բերքի մասին։ 2016–ին այդ թվերը մոտեցվել էին իրականին (180 հազարից մի փոքր պակաս)։ Սակայն 2020 թվականին կրկին շատ բարձր ցուցանիշ էր ներկայացվել (ավելի քան 280 հազար)։ Խաղողի այգիների ճիշտ քարտեզագրումը թույլ կտա խնդիրը կոնկրետ դնել և հասկանալ` ինչն է երկրի համար գերադասելի` ավելի շատ կասկածելի ծագման կոնյակ արտադրել ներմուծվող սպիրտի հիմքով, թե մի փոքր պակաս, բայց ազնիվ ու օրինական։

https://arm.sputniknews.ru/20210909/115-dram-mes-dzerq-chi-talis-papikyan-handipel-e-xaxoxagorcneri-umteroxneri-het-28952127.html

https://arm.sputniknews.ru/20210809/pap-jan-turqery-ujex-en-inchpes-e-azaty-hayastanum-verstextsum-sosndzi-artadrutyuny-28583183.html

2021

Լուրեր

am_HY

տնտեսություն, հայաստան, խաղող