ԵՐԵՎԱՆ, 23 հուլիսի – Sputnik. Շուրջ երկու տարի առաջ` 2019 թվականի նոյեմբերի 14-ին, ՀՀ կառավարությունն ընդունեց «Փոքր և միջին ջերմատնային տնտեսությունների ներդրման պետական աջակցության» ծրագիրը։
Դրանով պետությունը ֆինանսական աջակցություն է տրամադրում բոլոր նրանց, ովքեր ցանկանում են նոր ջերմոցներ ու ջերմատներ հիմնել։
Աջակցության չափը` կախված ջերմոցի չափերից, շինության տեսակից ու տեխնոլոգիական լուծումներից, 1 քմ-ի համար կազմում է 6000-15 000 դրամ:
Հաշվի առնելով, որ ծրագիրն արդեն տևական ժամանակ իրականացվում է, փորձեցինք պարզել, թե որքան գումար է ծախսել պետությունն ու ինչ օգուտ է ստացել դրանից։
Էկոնոմիկայի նախարարությունից Sputnik Արմենիայի հարցմանն ի պատասխան հայտնեցին, որ ծրագրի մեկնարկից ի վեր, ս.թ. հուլիսի 15-ի դրությամբ, պետական բյուջեից տրամադրվել է 165 մլն դրամի աջակցություն, ընդ որում` դրանից 108.1 մլն–ը` 2021թ–ին։
Ծրագրից օգտվելու համար անցած 1.5-2 տարում նախարարություն է դիմել 190 շահառու։
Նրանցից, սակայն, հուլիսի 15-ի դրությամբ ջերմոցի շինարարությունն ավարտել են միայն 7-ը։ Իսկ բերք ստացողների թիվը շատ ավելի փոքր է։ Էկոնոմիկայի նախարարությունն այս պահին նրանցից միայն 2-ի մասին է տեղյակ։
Պատկերացրեք տղամարդը լացի. Արմավիրում փոթորիկը միլիոնների վնաս է հասցրել ջերմոցատերերին
Բանն այն է, որ ծրագրով շահառուն պարտավորվում է ջերմատան կառուցմանը հաջորդող 4 տարիներին ամեն տարի մինչև հուլիսի 1–ը ստացված բերքի մասին հաշվետվություն ներկայացնել նախարարություն։
Դե, իսկ քանի որ պետական աջակցությամբ կառուցված ջերմատներից միայն 2-ն են կառուցվել 2020թ–ին, հետևաբար, այս տարի հուլիսի 1-ին նախարարությունը միայն այդ երկուսից է հաշվետվություն ստացել։
«Ըստ շահառուներից ստացված տեղեկատվության` 2880 քմ արտադական տարածքով ջերմատնից մինչ օրս ստացվել է 8 000 կգ բուլղարական պղպեղ, իսկ մյուս` 1377 քմ արտադրական տարածքով ջերմատնից` 61 965 կգ լոլիկ»,– հայտնեցին նախարարությունից։
Եթե փորձենք միջինացված արժեքներով համադրել այս ջերմատների վրա պետության կատարած ծախսն ու ստացված օգուտը, կստացվի հետևյալ պատկերը. երկու ջերմատների տերերին պետությունը վճարել է շուրջ 60 մլն դրամ, դրանցից ստացված բերքի միջին շուկայական արժեքը շուրջ 50 մլն դրամ է։
Իհարկե, սա միայն առաջին բերքն է։ Ծրագրի հեղինակները համզված են, որ հետագա տարիների շահույթով ծրագիրն արդարացնելու է պետության կատարած ծախսերը։
Ի դեպ, վերոհիշյալ 2880 քմ–անոց ջերմոցը ծրագրի շրջանակներում կառուցված ամենամեծ ջերմոցն է։
Իսկ ամենափոքրը 960 քմ է։ Պետական աջակցության ծրագրով կառուցված 7 ջերմոցները միասին 11 927.4 քմ մակերես ունեն, կամ 1 հա–ից քիչ ավելի։
Համեմատության համար նշենք, որ Հայաստանում ներկա պահին առկա ջերմոցների ու ջերմատների ընդհանուր մեկերեսը, պաշտոնական տվյալներով, շուրջ 1 300 հա է, որից 300-ը կառուցված են ժամանակակից տեխնոլոգիաներով։
Լոլիկ աճեցնելու 2-րդ փորձ․ Ջերմոցային ասոցիացիան եվրոպացի ներդրողներին կբերի Հայաստան