Երասխի հատվածում հայ-ադրբեջանական սահմանային լարվածությունն ուղիղ կապ ուներ Ալիև-Պուտին հանդիպման հետ, որն էլ իր հերթին Փաշինյան-Պուտին հանդիպման տրամաբանական շարունակությունն էր։ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում նման կարծիք հայտնեց ԵՊՀ միջազգային հարաբերությունների և դիվանագիտության ամբիոնի դոցենտ Գրիգոր Բալասանյանը։
Հուլիսի 20-ին Իլհամ Ալիևի հետ ունեցած մոսկովյան հանդիպման ժամանակ Ռուսաստանի նախագահը նշել է, որ փոխզիջումային որոշումներ կայացնելը միշտ էլ դժվար է, բայց կարգավորման հասնելու համար պետք է գնալ այդ ճանապարհով:
Փաշինյանի հետ հանդիպմանը Պուտինը հայտարարել էր, որ սպասվում են սուր, ցավոտ և զգայուն զիջումներ, որոնք կարող են լուծվել արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններում ժողովրդի տված վստահության մանդատի շնորհիվ:
«Պուտին-Ալիև հանդիպումը փոքր-ինչ այլ սցենարով է գնացել, քան նախօրոք պայմանավորված էր։ Վերջին օրերին սահմանային լարվածությունը, այդ թվում` Երասխում, հենց դրա հետ էր կապված և ամենայն հավանականությամբ Ալիևը փորձում էր Պուտինի հետ հանդիպումից շատ ավելին պոկել, քան պայմանավորվել էին Պուտին-Փաշինյան հանդիպմանը»,- նշեց նա։
Սակայն հաշվի առնելով սոցիալական ցանցերում և լրատվամիջոցներում ադրբեջանական էյֆորիայի բացակայությունը, կարելի է ասել, որ հանդիպումն այնքան էլ Ալիևի սրտով չի անցել. Ադրբեջանը չի ստանա ավելին, քան նշված է նոյեմբերի 9-ի հայտարարության մեջ:
Ինչ վերաբերում է լրացուցիչ զիջումներին, Բալասանյանի կարծիքով, Երասխի շրջանում Բաքուն փորձեց վերահսկողություն սահմանել Երևան-Սյունիք ճանապարհահատվածի վրա, բայց դիմադրության հանդիպեց:
Ինչու է ադրբեջանական կողմը սահմանային սադրանքների դիմում. պարզաբանում է փորձագետը
«Դա թույլ կտար ցանկացած պահի երկու կողմից Սյունիքը «կտրել» Հայաստանից, բայց այս հատվածում ադրբեջանական կողմը չհասավ իր նպատակին»,- ընդգծեց վերլուծաբանը:
Միևնույն ժամանակ, ըստ քաղաքագետի, Երասխում Հայաստանի զինված ուժերի կոշտ արձագանքը բավականին անսպասելի էր, որտեղ Ադրբեջանը չկարողացավ կրկնել Սև լճի սցենարը:
Նույն ժամանակահատվածում Գեղարքունիքում սահմանային լարվածության աճն ավելի շատ հայկական կողմի ուշադրությունը շեղելու փորձ էր, քանի որ Ադրբեջանի համար Երասխի հատվածը մի քանի անգամ ավելի կարևոր է, քան Վարդենիսի ուղղությամբ դիրքերն առաջ տալը:
Ինչ վերաբերում է Սյունիքում և Գեղարքունիքում ադրբեջանական զորքերի ներխուժմանը, ապա այդ հատվածներում, վերլուծաբանի խոսքով, ինտենսիվ տեղակայվում են ռուս սահմանապահները:
Ըստ մամուլում շրջանառվող լուրերի` Սյունիքում նախատեսվում է ստեղծել ռուսական ռազմաբազա, որն ամենայն հավանականությամբ կենթարկվի 102-րդ ռազմաբազային, բայց կլինի ավելի մեծ հենակետ։ Բալասանյանի համոզմամբ`այս առումով հայկական, ռուսական և ադրբեջանական կողմերի միջև կա որոշակի պայմանավորվածություն:
«Բայց այս պայմանավորվածությունը վերջնականապես կյանքի կկոչվի, երբ ադրբեջանցիները դուրս բերեն իրենց զորքը Սև լճի հատվածից, քանի որ ռուսական բանակը պետք է կանգնի միջազգայնորեն ճանաչված ՀՀ սահմանների վրա, և ոչ թե սահմաններից ներս», - ընդգծեց Բալասանյանը:
Նշենք, որ արդեն մի քանի օր է՝ անհանգիստ է Հայաստանի սահմաններին, մասնավորապես, Երասխում: Հայաստանի և Նախիջևանի սահմանի այս հատվածում հակառակորդը պարբերաբար խախտում է հրադադարի պահպանման ռեժիմը: Հուլիսի 19-ի երեկոյան հերթական գնդակոծության ժամանակ Ադրբեջանի զինված ուժերը ականանետեր են կիրառել: Փոխհրաձգության հետևանքով վիրավորվել է Երասխ համայնքի ղեկավարը:
