Գերմանական Die Zeit շաբաթաթերթում հրապարակվել է Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Վլադիմիր Պուտինի «Լինել բաց՝ չնայած անցյալին» հոդվածը, որը նվիրված է Հայրենական մեծ պատերազմի սկզբի 80-րդ տարելիցին։ Sputnik Արմենիան ներկայացնում է այն առանց փոփոխությունների:
«1941 թվականի հունիսի 22-ին, ուղիղ 80 տարի առաջ, նացիստները, նվաճելով գրեթե ամբողջ Եվրոպան, հարձակվեցին ԽՍՀՄ-ի վրա։ Խորհրդային ժողովրդի համար սկսվեց Հայրենական մեծ պատերազմը՝ մեր երկրի պատմության մեջ ամենաարյունալի պատերազմը։ Տասնյակ միլիոնավոր մարդիկ զոհվեցին, հսկայական վնաս հասցվեց տնտեսական ներուժին ու մշակութային ժառանգությանը։
Մենք հպարտանում ենք Կարմիր բանակի և թիկունքի աշխատավորների խիզախությամբ ու տոկունությամբ, որոնք ոչ միայն պաշտպանեցին Հայրենիքի անկախությունն ու արժանապատվությունը, այլև ստրկացումից փրկեցին Եվրոպան և աշխարհը: Եվ ով էլ հիմա փորձի վերափոխել անցյալի էջերը, ճշմարտությունն այն է, որ խորհրդային զինվորը Գերմանիայի հողին ոտք է դրել ոչ թե գերմանացիներից վրեժ լուծելու համար, այլ ազատարարի վեհ, մեծ առաքելությամբ։ Նացիզմի դեմ պայքարող հերոսների հիշատակը սրբություն է մեզ համար։ Մենք երախտագիտությամբ ենք հիշում հակահիտլերյան կոալիցիայի դաշնակիցներին, Դիմադրության մասնակիցներին, գերմանացի հակաֆաշիստներին, որոնք մոտեցրել են ընդհանուր Հաղթանակը։
Համաշխարհային պատերազմի սարսափներն ապրելով՝ Եվրոպայի ժողովուրդներն, այնուամենայնիվ, կարողացան հաղթահարել օտարացումը և վերականգնել փոխադարձ վստահությունն ու հարգանքը, ինտեգրման ուղեգիծ վերցրին, որպեսզի վերջակետ դնեն անցյալ դարի առաջին կեսի եվրոպական ողբերգություններին: Եվ ուզում եմ հատուկ ընդգծել, որ նման Եվրոպայի կայացման համար հսկայական դեր խաղաց մեր ժողովրդի պատմական հաշտեցումը գերմանացիների հետ, որոնք ապրում էին ժամանակակից միացյալ Գերմանիայի ինչպես արևելքում, այնպես էլ արևմուտքում։
«Ավելի լավ է անոտ, քան անգլուխ». ովքեր են Մեծ հայրենականի հայ մարշալները
Հիշեցնեմ նաև, որ հետպատերազմյան տարիներին հենց գերմանացի ձեռնարկատերերը դարձան մեր երկրի հետ կոոպերացիայի պիոներները։ 1970 թվականին ԽՍՀՄ-ի և ԳԴՀ-ի միջև կնքվեց «դարի գործարքը»՝ դեպի Եվրոպա բնական գազի երկարաժամկետ մատակարարման մասին, որը հիմք դրեց կառուցողական փոխկախվածությանը, որը դարձավ հետագա բազմաթիվ մեծ նախագծերի, այդ թվում՝ «Հյուսիսային հոսք» գազատարի շինարարության սկիզբը:
Մենք հույս ունեինք, որ սառը պատերազմի ավարտն ընդհանուր հաղթանակ կլինի Եվրոպայի համար։ Թվում էր՝ ևս մի քիչ, և իրականություն կդառնա միասնական մայրցամաքի մասին Շառլ դը Գոլի երազանքը, նույնիսկ ոչ թե աշխարհագրական՝ «Ատլանտիկայից մինչև Ուրալ», այլ մշակութային, քաղաքակրթական իմաստով՝ Լիսաբոնից մինչև Վլադիվոստոկ։
Հենց այս տրամաբանությամբ՝ ընդհանուր արժեքներով և շահերով միավորված Մեծ Եվրոպայի կառուցման տրամաբանությամբ էր Ռուսաստանը ձգտում զարգացնել եվրոպացիների հետ իր հարաբերությունները։ Թե մեր, թե Եվրամիության կողմից այդ ճանապարհին շատ բան է արվել։
Բայց գերակշռեց մեկ այլ մոտեցում։ Դրա հիմքում ընկած էր Հյուսիսատլանտյան դաշինքի ընդլայնումը, որն ինքնին սառը պատերազմի վերապրուկն էր։ Չէ՞ որ հենց այդ դարաշրջանի հակամարտության համար էր այն ստեղծվել։
Հենց դաշինքի շարժը դեպի արևելք, որը, ի դեպ, սկսվեց նրանից, որ խորհրդային ղեկավարությանը փաստացի համոզեցին, որ միացյալ Գերմանիան պետք է անդամակցի ՆԱՏՕ-ին, Եվրոպայում փոխադարձ անվստահության սրընթաց աճի հիմնական պատճառը դարձավ։ Այն ժամանակ տրված բանավոր խոստումները՝ «դա ձեր դեմ ուղղված չէ», «դաշինքի սահմանները ձեզ չեն մոտենա», շտապեցին շատ արագ մոռանալ։ Իսկ նախադեպը ստեղծվեց։
Եվ 1999թ․-ից ի վեր ՆԱՏՕ-ի ընդլայնման ևս հինգ ալիք հաջորդեց։ Կազմակերպությանը միացավ 14 նոր երկիր, այդ թվում՝ նախկին Խորհրդային Միության հանրապետությունները, ինչը փաստորեն հողին հանձնեց առանց բաժանարար գծերի մայրցամաք ունենալու հույսերը։ Ինչի մասին, ի դեպ, 80-ականների կեսերին զգուշացնում էր Գերմանիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցության առաջնորդներից մեկը՝ էգոն Բարը, որն առաջարկում էր Գերմանիայի միավորումից հետո արմատապես վերակառուցել անվտանգության ողջ եվրոպական համակարգը, ընդ որում՝ ինչպես ԽՍՀՄ-ի, այնպես էլ ԱՄՆ-ի մասնակցությամբ։ Բայց այն ժամանակ ոչ ԽՍՀՄ-ում, ոչ ԱՄՆ-ում, ոչ էլ Եվրոպայում ոչ ոք չցանկացավ լսել նրան։
Ավելին, շատ երկրներ արհեստական ընտրության առաջ կանգնեցվեցին․ կամ հավաքական Արևմուտքի հետ ես, կամ Ռուսաստանի։ Դա, փաստացի, վերջնագիր էր։ Թե ինչ հետևանքների հանգեցրեց նման ագրեսիվ քաղաքականությունը, մենք տեսնում ենք 2014 թվականի ուկրաինական ողբերգության օրինակով։ Եվրոպան ակտիվորեն աջակցում էր հակասահմանադրական զինված հեղաշրջմանն Ուկրաինայում։ Ամեն ինչ հենց դրանից սկսվեց։
«Պուտինը՝ ԱՄՆ նախագահ»․ Արևմուտքը քննարկում է Ռուսաստանի նախագահի հարցազրույցը
Ինչի՞ համար էր պետք անել դա։ Այն ժամանակ գործող նախագահ Յանուկովիչն արդեն համաձայնվել էր ընդդիմության բոլոր պահանջներին։ Ինչո՞ւ ԱՄՆ-ն հեղաշրջում կազմակերպեց, իսկ Եվրոպայի երկրներն ակամա աջակցեցին նրան՝ հրահրելով բուն Ուկրաինայի պառակտումն ու Ղրիմի ելքը դրա կազմից։
Հիմա եվրոպական անվտանգության ամբողջ համակարգը խիստ հետընթաց է ապրել։ Լարվածությունը մեծանում է, իրական են դառնում սպառազինությունների նոր մրցավազքի ռիսկերը։ Մենք բաց ենք թողնում այն հսկայական հնարավորությունները, որոնք մեզ տալիս է կոոպերացիան, որը հատկապես այնքան կարևոր է հիմա, երբ մենք բոլորս բախվել ենք ընդհանուր մարտահրավերների՝ համավարակի և դրա ծանրագույն սոցիալ–տնտեսական հետևանքների հետ:
Ինչո՞ւ է դա կատարվում։ Եվ գլխավորը՝ ի՞նչ հետևություններ ենք մենք պարտավոր անել միասին։ Պատմության ո՞ր դասերը պետք է հիշենք։ Կարծում եմ՝ առաջինը այն, ինչը հաստատում է Մեծ Եվրոպայի հետպատերազմական պատմությունը․ մեր ընդհանուր մայրցամաքի բարգավաճումն ու անվտանգությունը հնարավոր է միայն բոլոր երկրների, այդ թվում՝ Ռուսաստանի համատեղ ջանքերով։ Որովհետև Ռուսաստանը եվրոպական խոշորագույն պետություններից մեկն է։ Եվ մենք զգում ենք մեր անքակտելի մշակութային ու պատմական կապը Եվրոպայի հետ։
Մենք բաց ենք ազնիվ, ստեղծարար փոխգործակցության համար։ Դա հաստատում է Ատլանտիկայից մինչև Խաղաղ օվկիանոս համագործակցության և անվտանգության միասնական տարածքի ստեղծման մեր գաղափարը, որը կներառի տարբեր ինտեգրացիոն ձևաչափեր, այդ թվում՝ Եվրոպական միությունը և Եվրասիական տնտեսական միությունը։
Կրկնեմ․ Ռուսաստանը հանդես է գալիս Եվրոպայի հետ համապարփակ գործընկերության վերականգնման օգտին։ Մենք փոխադարձ հետաքրքրություն ներկայացնող բազմաթիվ թեմաներ ունենք։ Դա անվտանգությունն է և ռազմավարական կայունությունը, առողջապահությունն ու կրթությունը, թվայնացումը, էներգետիկան, մշակույթը, գիտությունն ու տեխնոլոգիաները, կլիմայական և բնապահպանական խնդիրների լուծումը:
Աշխարհը դինամիկ զարգանում է, նոր մարտահրավերների և սպառնալիքների է բախվում։ Եվ մենք պարզապես չենք կարող մեզ թույլ տալ կրել անցյալի թյուրիմացությունների, վիրավորանքների, հակամարտությունների ու սխալների բեռը։ Բեռ, որը կխանգարի մեզ կենտրոնանալ հրատապ խնդիրների լուծման վրա։
Համոզված ենք, որ մենք բոլորս պետք է ընդունենք այդ սխալները և ուղղենք դրանք։ Մեր ընդհանուր և անվիճելի նպատակն է ապահովել մայրցամաքային անվտանգություն առանց բաժանարար գծերի, իրավահավասար համագործակցության և համընդհանուր զարգացման միասնական տարածք՝ հանուն Եվրոպայի և ամբողջ աշխարհի բարգավաճման»:
