ԵՐԵՎԱՆ, 23 փետրվարի – Sputnik, Լաուրա Սարգսյան. Մեծ պահքի օրերին նույնպես կարելի է սնվել համեղ ուտեստներով։ Թեև այս շրջանը շատերի համար ընկալվում է որպես անհամ սննդի շրջան, իրականում բոլորովին էլ այդպես չէ։ Հայկական խոհանոցի կերակրատեսակները կօգնեն հաղթահարել այդ կարծրատիպը։
«Հայ խոհարարական ավանդույթների զարգացման և պահպանման ՀԿ»-ի անդամ, խոհարար Աննա Մաթևոսյանն ասում է, որ թեև պահքի շրջանում օգտագործվում է բացառապես բուսական ծագման մթերք, դա չի խանգարում, որ ուտեստները լինեն հագեցնող, ախորժալի և շատ համեղ։
Համով Հայաստան. ֆրանսիական «Նիսուազ» աղցանը` հայկական մատուցմամբ
Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում մասնագետն առաջարկում է ազգային բաղադրատոմսերի լավագույն հնգյակ` պահքի կերակրացանկի համար, որոնք շատերին դու կգան։
Մշոշ
Ազգային ուտեստի` մշոշի անվանումը ծագել է «մշմոշ» բառից, որը հին հայերենից թարգմանաբար նշանակում է ծիրանի չիր։ Այն հատկապես տարածված էր Արևմտյան Հայաստանի հայերի մոտ։
Կերակրատեսակը պատրաստվում է ծիրանաչրով, սալորաչրով և ընկուզեղենով։ Այս ճաշատեսակի պատրաստման եղանակը բավականին պարզ է։ Անհրաժեշտ է սոխը տապակել մինչև ոսկեգույն դառնալը, ավելացնել նախապես թրջած ոսպը և շոգեխաշել։ Դրանից հետո ավելացնում են չրերն ու ընկուզեղենը և եփում մինչև պատրաստ լինելը։
Կերակրատեսակներ սեզոնային կանաչիներից
Պահքի ճաշացանկում առանձնահատուկ տեղ են զբաղեցնում սեզոնային կանաչիներից պատրաստվող կերակրատեսակները։ Մաթևոսյանի խոսքով` ընդունված է դրանք նախ թեթև շոգեխաշել և հետո միայն պատրաստել։
Կախված կանաչու տեսակից` այն կարելի է ուտել, ավելացնելով չրեր, ընկուզեղեն, ձու կամ շոգեխաշել սոխի հետ միասին։ Մաթևոսյանը հիշեցրեց, որ շոգեխաշել պետք է ոչ ավելի, քանի հինգ րոպե։
Ավելուկ
Ավելուկը հայկական խոհանոցում շատ տարածված և սիրված կանաչի է։ Այն ավելացնում են աղցանների, ապուրների մեջ կամ պարզապես տապակում են ձիթապտղի յուղով։ Մաթևոսյանը նշեց, որ ավելուկը լավացնում է ստամոքսաղիքային համակարգի աշխատանքը, հեշտ յուրացվում է։
«Ավելուկը դառը կանաչի է, ուստի այն պետք է թրջել մոտ 30 րոպե և նոր միայն եփել։ Եփված բանջարն օգտագործում են ճաշի, աղցանների պատրաստման համար»,-ասաց Մաթևոսյանը։
Բաղադրատոմսերից մեկը. սոխեռած ենք պատրաստում, ավելացնում ենք սխտորը, ավելուկը, աղ և պղպեղ, վերջում` մանրացրած հնդկական ընկույզը։ Մատուցում ենք չորահացով և նռան հատիկներով։
Արիշտա
Արիշտան` տնական հատուկ վերմիշելը, սիրում են ինչպես տեղի հայերը, այնպես էլ զբոսաշրջիկները։
Այն ընդունված է պատրաստել մեծ քանակությամբ, քանի որ ավանդաբար պահում են ձմռան համար։
«Ալյուրից, ջրից և աղից պինդ խմոր ենք պատրաստում։ Գրտնակում ենք, երկար շերտիկներով կտրատում»,-ներկայացնում է Մաթևոսյանը։
Այնուհետև թավայի մեջ բովում ենք խմորը և պահում աղի մեջ ձմեռվա համար։ Այն օգտագործում ենք որպես կերակրատեսակների հիմք. եփում ենք և մատուցում խավարտի կամ մածուն-սխտորով սոուսի հետ։
Փլավ «Արարատ»
Ավանդական հայկական փլավ, որը պատրաստում են նաև Զատկի տոնին։ Նախ լվանում ենք բրինձը, կտրատում չրերն ու ընկուզեղենը։ Կաթսան դնում ենք կրակին և մոտ 20 րոպե եփում բրինձը ոչ մեծ քանակությամբ ջրով։
Թավայի մեջ յուղով տապակում ենք չրերը, չամիչն ու ընկուզեղենը։ Պատրաստի բրինձը քամում ենք և լվանում սառը հոսող ջրով։
Կաթսան դնում ենք կրակին և սկսում «հավաքել» մեր փլավը. սկզբում բրինձը, վրան տապակած չրերը, փակ կափարիչով թողնում ենք թույլ կրակին ևս 5 րոպե։
Բարի ախորժակ։
