00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
Ուղիղ եթեր
09:00
6 ր
Ուղիղ եթեր
09:32
6 ր
Ուղիղ եթեր
09:38
22 ր
Ուղիղ եթեր
10:00
6 ր
Ուղիղ եթեր
10:06
30 ր
Ուղիղ եթեր
Լուրեր
11:00
6 ր
Ուղիղ եթեր
13:00
7 ր
Ուղիղ եթեր
14:00
6 ր
Ուղիղ եթեր
17:00
7 ր
Ուղիղ եթեր
18:00
6 ր
Ուղիղ եթեր
19:00
6 ր
Ուղիղ եթեր
09:00
7 ր
Ուղիղ եթեր
09:31
11 ր
Ուղիղ եթեր
09:42
18 ր
Ուղիղ եթեր
10:00
7 ր
Ուղիղ եթեր
10:09
51 ր
Ուղիղ եթեր
11:00
7 ր
Ուղիղ եթեր
13:00
7 ր
Ուղիղ եթեր
14:00
8 ր
Ուղիղ եթեր
17:00
10 ր
Ուղիղ եթեր
18:00
8 ր
5 րոպե Դուլյանի հետ
18:09
8 ր
Ուղիղ եթեր
19:00
8 ր
ԵրեկԱյսօր
Եթեր
ք. Երևան106.0
ք. Երևան106.0
ք. Գյումրի90.1
Петербургский международный экономический форум. День первый - Sputnik Արմենիա, 1920
ՌԱԴԻՈ

Ո՞րն է «ֆեյքերի» դեմ պայքարի արդյունավետ ձևը. Մարտիրոսյանը` նոր նախագծի մասին

© Sputnik / Asatur YesayantsСамвел Мартиросян
Самвел Мартиросян - Sputnik Արմենիա, 1920, 09.02.2021
Բաժանորդագրվել
Տեղեկատվական անվտանգության փորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանը Sputnik Արմենիայի եթերում անդրադարձել է ԱԺ մի խումբ պատգամավորների նախաձեռնությանը, ըստ որի` օրենսդրական փոփոխությունների միջոցով կքրեականացվեն «ֆեյքերի ֆաբրիկաները» և «ֆեյքերի միջոցով բուռն գործունեությունը»։
Մարտիրոսյան. «Ֆեյքերի» քրեականացմամբ ոչ թե դրանց քանակը կպակասի, այլ գործընթացն ավելի կթանկանա

Սամվել Մարտիրոսյանի դիտարկմամբ` խնդիրն այն է, որ «ֆեյքերի ֆաբրիկաների» բացահայտումն այդքան էլ հեշտ գործ չէ։ Ըստ նրա` շատ հեղհեղուկ և դժվար նկարագրվող երևույթի հետ գործ ունենք։ Հնարավոր է, օրինակ, մի պատգամավորի մոտ հայտնաբերվի, որ նա «ֆեյք» ունի, ինչը նորմալ է, որովհետև մարդը կարող է ցանկանալ ինչ–որ կարծիք հայտնել որևէ թեմայով, բայց չբացահայտել իր անձը, ավելին` մեր Սահմանադրության ոգուն համապատասխանում է անանուն հանդես գալու հնարավորություն ունենալը։

«Այլ հարց է, եթե խոսքն առնչվում է արդեն մեծ քանակի կեղծ հաշիվներին, կայքերին, բայց այստեղ շատ կարևոր հարց է նաև այն, թե որն է այդ «ֆեյքաբուծարանների» նկարագրությունը։ Օրինակ` երեք «ֆեյքը» համարվու՞մ է «ֆեյքերի ֆաբրիկա», թե՞ ոչ։ Կա հայտնի պարադոքս. քանի՞ հատիկից է սկսվում ավազի կույտը։ Քանի որ «ֆեյքերի» պարագայում շատ դժվար կլինի տալ դրանց նկարագիրը, առավել ևս, որ աշխարհում այդ առումով մեծ փորձ չկա։ Ուստի կարող է դրան զուգահեռ առաջանալ նաև այն խնդիրը, թե արդյո՞ ք այդ նախաձեռնությունը չի օգտագործվի քաղաքական ճնշումներ իրականացնելու համար։ Շատ կարևոր է, որ օրենքները լինեն այնպիսին, որ տարընթերցումների տեղիք չտան»,– նշեց տեղեկատվական անվտանգության փորձագետը։ 

Активисты на улице Корюна (18 апреля 2018). Еревaн - Sputnik Արմենիա, 1920, 26.11.2020
Վիրտուալ պետություն, կամ ինչպես են աշխատում արցախցիներին և ընդդիմադիրներին հալածող ֆեյքերը

Մարտիրոսյանի կարծիքով` մեծ հաշվով «ֆեյքաբուծարանների» համոզիչ և ապացուցելի բացահայտման հիմնական միջոցն այն է, որ կարողանաս ներկայացնել, թե կոնկրետ թվաքանակի «ֆեյքերն» ինչ կապ ունեն մյուս «ֆեյքերի» հետ։ Ըստ նրա` դա հեշտ է, եթե բոլորը նստած են նույն տեղում, թեև «ֆեյքաբուծարանի» գործունեությունը չի ենթադրում, որ կենտրոնը կարող է գտնվել միայն մեկ վայրում։ Փորձագետի համոզմամբ` պայքարի միակ արդյունավետ ձևը գործակալների ներդրմամբ հետախուզական գործողություններ իրականացնելն է, ինչը կարող է ունենալ նաև բացասական հետևանքներ այն առումով, որ հատուկ ծառայությունները երկրի ներսում կունենան քաղաքական բնույթի չափից շատ գործառույթներ ու իրավասություններ։

«Կարծում եմ, որ «ֆեյքերի» քրեականացման պարագայում ոչ թե դրանց քանակը կպակասի, այլ գործընթացն ավելի կթանկանա, շատ հեշտ «աութսորս» կանեն, կտանեն դուրս։ Օրինակ` ինչ–որ տեղ արտասահմանում մի խումբ հայեր կնստեն ու կաշխատեն, դե արի ու գտիր նրանց։ Համացանցը բարդացնում է այդ խնդիրը։ Եթե նպատակադրվել են ստեղծել «ֆեյքերի բանակ» ու չբացահայտվել, ապա ոչ մի քրեական օրենսգիրք չի օգնի։ Անցած մի քանի տարիների ընթացքում բացահայտվել է ընդամենը մեկ–երկու «ֆեյք»»,– նշեց տեղեկատվական անվտանգության փորձագետ։

Տարվա ֆեյքեր. տեղեկատվական պատերազմներին հակազդելու տեսություն և պրակտիկա. տեսակամուրջ

Մարտիրոսյանի գնահատմամբ` «ֆեյքերի բուծարանն» առաջացավ այն ժամանակ, երբ կառավարությունը սկսեց կեղծ կամ ոչ լիարժեք տեղեկատվություն տալ հանրությանը, հետևաբար որքան լավ ու բարեխիղճ աշխատեն հանրային կապերը, այնքան «ֆեյքերի» գործը կբարդանա։   

Նշենք, որ ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավորները օրենքների նախագիծ են ներկայացրել սոցիալական կայքերում անանուն գրառումների դեմ։ Դրանով նախատեսվում է քրեականացնել «ֆեյքերի ֆաբրիկաների» և «ֆեյքերի» միջոցով բուռն գործունեությունը։

Լրահոս
0