Գագիկ Մակարյանի դիտարկմամբ` Հայաստանը բացի կոնֆլիկտային, պատերազմական վիճակից, ունի նաև տնտեսական խնդիրներ` պայմանավորված իր երկու խոշոր առևտրային գործընկերներով` Ռուսաստան և Իրան, ՌԴ–ն մեր առաջին առևտրային գործընկերն է, Իրանը` երրորդը, հետևաբար նշված երկու խոշոր պետությունների նկատմամբ կիրառվող պատժամիջոցներն ազդում են նաև Հայաստանի տնտեսության վրա։
«Բայց մյուս կողմից էլ կան որոշակի հնարավորություններ, որոնք Հայաստանը պետք է օգտագործի։ Քաղաքական տեսանկյունից` այդ երկու երկրների նկատմամբ կիրառվող սանկցիաները միայն տնտեսականով չեն ավարտվում, այլ պատժամիջոցների կիրառմամբ այդ երկրներին թուլացնելով, տեսանելի է այլ պետությունների, մասնավորապես Թուրքիայի ախորժակի բացումը, Իսրայելի ակտիվացումը, որոնք այդ թուլությունն ուզում են օգտագործել իրենց քաղաքական և ռազմատենչ նպատակների իրականացման համար»,– նշեց Հայաստանի գործատուների միության նախագահը։
Մակարյանի տեղեկացմամբ` Իրանի արտաքին առևտուրը բնականաբար էականորեն տուժել է պատժամիջոցներից, հատկապես արտահանումը 2017-19 թվականների ընթացքում նվազել է երեք անգամ, 92 միլիարդ դոլարից իջել է մինչև 30 միլիարդ դոլար։ Ընդ որում` նվազած ցուցանիշի մեջ 30 միլիարդն առնչվում է նավթին, մյուս երեսուն միլիարդը` այլ ապրանքներին, այսինքն` Իրանը ներկա պահին ունի լուրջ խնդիրներ արտահանումն ապահովելու և իրեն արտարժույթով ապահովելու տեսանկյունից, քանի որ արտահանման նվազումն իր հետ բերում է նաև դեֆիցիտ դոլարի կամ եվրոյի հանդեպ։
Սա, ըստ Մակարյանի, կանդրադառնա նաև ներմուծողների վրա, որոնք չեն ունենա բավականաչափ արտարժույթ։ Արդյունքում կլինեն թանկացումներ, ինֆլյացիա։
Նրա խոսքով` Հայաստանն այստեղ ունի լուրջ դերակատարություն, որովհետև Իրանը մեր երկրի միջոցով ցանկանում է դուրս գալ Երոպական միություն և ԵԱՏՄ` ցանկանալով արտաքին աշխարհի հետ առևտրի պակասը չեզոքացնել` օգտագործելով Հայաստանի հնարավորությունները, քանի որ մեր երկիրը տարբեր տնտեսական ընտանիքների հետ չունի կոնֆլիկտներ։
«Հայաստանը տնտեսական առումով կարող է Իրանի հետ համագործակցել չորս ուղղություններով։ Առաջին` Հայաստանում կարող են դրվել իրանական տարբեր արտադրություններ, իրանական ընկերությունները ստանալով ծագման սերտիֆիկատ` կարող են օգտվել որպես մեր երկրի ռեզիդենտ կազմակերպություն, երկրորդ` Իրանը Հայաստանի համար կարող է հանդիսանել ներմուծումը փոխարինող պետություն Թուրքիայի հանդեպ, այսինքն` թուրքական շատ ապրանքների կարող են փոխարինել իրանական ապրանքները։ Երրորդ` Իրանը կարող է Հայաստանին մատակարարել հումք տարբեր ոլորտների արտադրությունների համար, օրինակ` մթերքների, էներգետիկայի ոլորտներում, չորրորդ` իրանական ընկերությունների հետ Հայաստանում կարող են իրականացվել ներդրումային ծրագրեր, որոնք կվերաբերեն նաև մեր երկրի անվտանագության երաշխիքների ապահովմանը»,– նշեց Հայաստանի գործատուների միության նախագահը։
«Ունենք բազմամիլիարդ ներդրումային ծրագրեր». Քերոբյանը խոստանում է` մարդկանց կյանքը կփոխվի
Մակարյանի կարծիքով` Իրանի հայկական համայնքը, ցավոք սրտի, այդքան էլ հարուստ և ուժեղ չէ. այնտեղ ավելի շատ փոքր ու միջին բիզնեսի ներկայացուցիչներ են, ու թեև իրանահայ համայնքը դեռ այնքան ակտիվ չէ Հայաստանում` ի տարբերություն այլ երկրների հայկական սփյուռքի, բայցևայնպես, պետք է դիտարկել առկա հնարավորությունները, որոնք Հայաստանի համեմատ ծավալներով զգալիորեն մեծ են։
Հիշեցնենք, որ ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը նախարարության արտաքին կապերի վարչության պետ Արմեն Այվազյանի ու արտաքին գործերի նախարարության սահմանակից երկրների վարչության երրորդ քարտուղար Գարիկ Գրիգորյանի հետ է գործուղվել Իրան։
Նրանք Թեհրան են մեկնել հունվարի 22-ին և կվերադառնան ամսի 26-ին։ Գործուղման նպատակը Իրանի Իսլամական Հանրապետության հետ երկկողմ առևտրատնտեսական համագործակցության զարգացման հեռանկարները քննարկելն է։
Թուրքական ապրանքների արգելքը Հայաստանում արդեն գործում է. ի՞նչ կարող է այն փոխել
