ԵՐԵՎԱՆ, 17 հունվարի – Sputnik. ԱՄՆ նոր կառավարությունը մտադիր է ուժեղացնել տնտեսության աջակցությունը, ինչի արդյունքում կարող են փոխվել հումքային ապրանքների (այդ թվում` Հայաստանի համար կարևոր պղնձի) համաշխարհային գները, ինչպես նաև դոլարի փոխարժեքը։
ԱՄՆ-ի տնտեսության աջակցության ծրագիրը, որի մասին հայտարարել է Ջո Բայդենը, շուրջ 1,9 տրիլիոն դոլար է կազմում։ Ծրագրի հիմնական կետերից է նվազագույն աշխատավարձի բարձրացումը, ինչպես նաև հայրենական արտադրության ապրանքների գնման վերաբերյալ Buy American քաղաքականության ընդլայնումը` ավելացնելով արտադրողների համար պետական գնումներն ու սուբսիդիաները։ Մյուս կետը վերաբերում է առաջիկա 10 տարվա ընթացքում ենթակառուցվածքների մեջ 1.3 տրիլիոն դոլար ներդրումներին։
Դա արդյունաբերական հումքի և ապրանքների լրացուցիչ պահանջարկ է ենթադրում։ Այդ պատճառով բորսաներում բարձրացել են ամերիկյան արդյունաբերական ձեռնարկությունների բաժնետոմսերը, ինչպես նաև արդյունաբերական ռեսուրսների գները (այդ թվում` պղնձի և նավթի)։ Կորոնավիրուսային ճգնաժամից ի վեր առաջին անգամ նավթը գերազանցել է մեկ բարելի դիմաց $55–ը։
Ինչ վերաբերում է պղնձի գնին, ապա այն աճում էր անցած տարվա կեսերից. եթե 2020 թվականի հունվարին մեկ տոննայի դիմաց պղնձի գինը մոտավորապես 6200 դոլարի մակարդակում էր, ապա հիմա` արդեն շուրջ 8 000 դոլարի։ Հիմնականում դա կապված էր Չինաստանի տնտեսության վերականգնման հետ (աշխարհում պղնձի հիմնական սպառողը)։ Financial Times–ը գրում է, որ հիմա դրան գումարվել են նաև ԱՄՆ նոր իշխանության խթանող ծրագրերի ակնկալիքները։
Իրավիճակը կարող է ազդել նաև աշխարհի ֆինանսական շուկաների վրա, այդ թվում` դոլարի փոխարժեքի և զարգացող երկրներում պետական պարտատոմսերի գնանշումների։ Դրանից կախված կլինի, թե Հայաստանը ինչ տոկոսով կվճարի իր արտասահմանյան պարտատոմսերի (եվրաբոնդերի) պարտքի դիմաց, որոնք տարեվերջին կկազմեն Հայաստանի պետական պարտքի մոտ 20%–ը։
Եթե խոսենք դոլարի փոխարժեքի մասին, ապա ԱՄՆ տնտեսության աշխուժացումը կնշանակի առևտրի և արտադրության աճ ամբողջ աշխարհում։ Այն ներդրողները, որոնք նախկինում գումարները պահում էին դոլարով, այժմ կարող են դրանք ներդնել զարգացող երկրների տնտեսության մեջ, որտեղ ռիսկերն ավելի մեծ են, բայց շահույթն էլ է ավելի խոշոր, գրում է New York Times–ը։
Դրանից կարող է նախ մի փոքր նվազել դոլարի փոխարժեքը, երկրորդ` զարգացող երկրների պետական պարտատոմսերի տոկոսադրույքները (այդ թվում` Հայաստանի)։ Նշանակում է` կնվազի պարտքային բեռը, որը մենք վճարելու ենք մեր պարտատոմսերի դիմաց։
Դրան կնպաստի նաև արտաքին առևտրում ԱՄՆ նոր իշխանության քաղաքականությունը. վերլուծաբանների սպասումների համաձայն` այն այդքան ագրեսիվ չի լինի, որքան Թրամփի ժամանակ, գրում է Global Capital–ը։ Դեռ վերջնական պարզ չէ, թե արդյոք ԱՄՆ–ն առևտրային պատերազմները կդադարեցնի Չինաստանի հետ, այնուամենայնիվ առևտրային պատժամիջոցների և սահմանափակումների սպառնալիքները կթուլանան, ինչը ևս կօգնի զարգացող երկրներին, իսկ դա նշանակում է, որ կրկին կարող է որոշակիորեն նվազել դոլարի փոխարժեքը։
Հիշեցնենք, որ ԱՄՆ նոր նախագահ Ջո Բայդենի երդմնակալության արարողությունը նախատեսված է հունվարի 20–ին։
