ԵՐԵՎԱՆ, 16 դեկտեմբերի - Sputnik. Հոկտեմբերի 8-ին ադրբեջանական զինուժի կողմից 2 ժամվա տարբերությամբ Շուշիի Ղազանչեցոց եկեղեցու կրկնակի հրետակոծությունը ռազմական հանցագործություն է։ Նման եզրակացության է հանգել Human Rights Watch միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունը` ադրբեջանական կողմի գործողություններն ու դրանց հետևանքներն ուսումնասիրելուց հետո։
Կազմակերպությունը հիշեցնում է Իլհամ Ալիևի խոսքերը, թե եկեղեցին կարող էր թիրախավորվել միայն սխալմամբ, քանի որ այն ռազմական թիրախների շարքում չէր, և հակադարձում է. «Եկեղեցու երկու հարվածները, այդ թվում` երկրորդը, որի ժամանակ լրագրողներն ու այլ քաղաքացիական անձինք հավաքված էին ներսում, կարծես թե դիտավորյալ են»։
Human Rights Watch-ի Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի տնօրեն Հյու Ուիլյամսոնը նշել է, որ այդ «հարձակումները պետք է անաչառ հետաքննվեն, իսկ պատասխանատուները` պատասխանատվության ենթարկվեն»:
Կազմակերպության ուսումնասիրությունների համաձայն, բազմաթիվ գործոններ ցույց են տալիս, որ երկու հրթիռակոծությունները ուղղված են եղել հենց եկեղեցուն: Իսկ կիրառված զինատեսակներից HRW-ը եզրակացնում է, որ կիրառվել են բարձր ճշգրտության զենքեր։
Արցախի ՄԻՊ-ը արտահերթ զեկույց է հրապարակել Ղազանչեցոց եկեղեցու հրետակոծումների վերաբերյալ
Կազմակերպությունը հիշեցնում է, որ միջազգային մարդասիրական իրավունքը պատերազմող կողմերից պահանջում է տարբերակել քաղաքացիական օբյեկտները, բացառել դրանց դեմ ուղղված հարձակումները, հարգել մշակութային ժառանգությունը։
«Հանցավոր դիտավորությամբ կատարված պատերազմի օրենքների լուրջ խախտումները՝ դիտավորյալ կամ անխոհեմաբար արված, ռազմական հանցագործություններ են»,– նշված է HRW-ի զեկույցում։
Կազմակերպության զեկույցում նաև արձանագրված է, որ հոկտեմբերի 15-ին Ալիեւը խոստացել էր հետաքննություն կատարել եկեղեցու վրա հարձակման փաստի վերաբերյալ: Նոյեմբերի 9-ին BBC-ին տված հարցազրույցում ասել էր, որ հետաքննություն անցկացնելու համար իրենք պետք է այնտեղ լինեն։ Զեկույցի հեղինակները շեշտում են, որ Ադրբեջանն արդեն ավելի քան մեկ ամիս է, ինչ վերահսկում է Շուշին։ Բայց այդ թեմայի մասին դեռ ոչինչ չի հրապարակվել։
Հիշեցնենք` սեպտեմբերի 27-ի վաղ առավոտյան Ադրբեջանը Թուրքիայի աջակցությամբ լայնածավալ ռազմական հարձակում սկսեց արցախա–ադրբեջանական սահմանի ողջ երկայնքով։ Նոյեմբերի 9-ին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի, ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի ու Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի միջև ստորագրված հայտարարության համաձայն` ռազմական գործողությունները դադարեցվեցին։