ԵՐԵՎԱՆ, 25 նոյեմբերի – Sputnik. Հայաստանը ներկա պահին սահմանների պաշտպանության խնդիր ունի։ Այս մասին այսօր ՀՀ ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի հանձնաժողովի նիստում հայտարարեց ՀՀ ԶՈւ ԳՇ անձնակազմի կառավարման գլխավոր վարչության պետ, գեներալ-մայոր Ալբերտ Բաղդասարյանը` ներկայացնելով ՀՀ ՊՆ–ի գնահատականը «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության` ռազմական դրությունը չեղարկելու առաջարկին։
«Անձնակազմը այսօրվա դրությամբ հոգնած է, 44 օր մարտական գործողություններից հետո խնդիրներ ունի հանգստանալու, վերականգնվելու։ Այսօրվա դրությամբ ծնողներից շատերը հարց են բարձրացնում, թե ինչպես է կազմակերպվելու իրենց երեխաների հանգիստը, ինչպես է կազմակերպվելու հերթափոխը, ինչպես է կազմակերպվելու ծառայությունը։ Դա շատ մեծ խնդիրների առաջ է մեզ կանգնեցնում»,– ասաց Բաղդասարյանը։
Ինչ վերաբերում է սահմաններին, բարձրաստիճան զինվորականը հայտնեց, որ Արցախի վերաբաժանումից հետո Ադրբեջանի հետ Հայաստանի միջպետական սահմանի երկարությունը, տարբեր գնահատականներով, ավելացել է 520 կմ–ով, ու այդ սահմանը ևս այսօր պաշտպանության կարիք ունի։
«Ռազմական դրության իրավական ռեժիմը հանելը շատ հեշտ է ու այսօր շատ կարևոր է մեր ժողովրդի համար։ Բայց եկեք նայենք մյուս կողմից։ Եթե մենք հանում ենք ռազմական դրությունը, ապա ինչպես է կազմակերպվելու ծառայությունը մեր սահմաններում։ Արդյոք մենք կարո՞ղ ենք այսօր կազմակերպել զորահավաքային զորակոչ` պաշտպանելու մեր սահմանները։ Եթե կարող ենք, ապա մենք խնդիր չենք տեսնում»,– ասաց Բաղդասարյանը։
Նա նաև հայտնեց, որ կառավարությունն արդեն որոշել է ռազմական դրության ռեժիմի չեղարկումից հետո զորահավաքային զինծառայողների զորացրումն իրականացնել փուլային տարբերակով, որպեսզի այդ ընթացքում հնարավոր լինի ապահովել ՀՀ անվտանգությունը։
«Մենք այստեղ խնդիր ունենք. հենց թողնում ենք առաջնագիծը, հակառակորդը գալիս և մտնում է։ Դրա համար մենք պետք է հենակետերում, սահմանին կանգնած մարդիկ ունենանք»,– ասաց զինվորականը։
ՊՆ–ի դիրքորոշումը, ըստ Բաղդասարյանի հետևյալն է` եթե ռազմական դրությունը չեղարկվում է, ապա անմիջապես հայտարարվում են եռամսյա զորահավաք-վարժանքներ, որպեսզի հնարավոր լինի ապահովել սահմանների անվտանգությունը։
Այս առաջարկին իրավական ձևակերպում տալու համար ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանն առաջարկեց ժամանակ տալ կառավարությանը։ Ի պատասխան «Լուսավոր Հայաստանի» պատգամավոր Գևորգ Գորգիսյանը հիշեցրեց, որ պատերազմը դադարել է նոյեմբերի 9-ին, և կառավարությունը 16 օր ժամանակ է ունեցել, բայց անգործության է մատնվել։
«Ես առաջարկում եմ հիմա կողմ քվեարկենք, որպեսզի վաղը պրոցեսը մտնի ԱԺ նիստերի դահլիճ, ու մինչև վաղն էլ սպասենք կառավարությունից առաջարկների, թե ինչ ժամկետներում են նրանք պատրաստ դա անել, և քննարկենք նաև այդ ժամկետները»,– ասաց Գորգիսյանը։
Հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանն արձագանքելով ընդդիմադիր պատգամավորի առաջարկին` ասաց. «Ափալ–թափալ չանենք։ Ափալ–թափալի վերջը շառ ա։ Էդ ափալ–թափալները մենք հլը որ չենք մարսել»։
Նա Գորգիսյանին առաջարկեց օրենսդրական նախաձեռնությունը մեկ շաբաթով հետաձգել։
«Մեկ շաբաթ հետո և՛ կառավարությունը, և՛ պաշտպանական գերատեսչությունը առանց շտապելու, կարծում եմ, կգտնեն ճիշտ իրավական լուծումների ամբողջ փաթեթը։ Եվ ոչ թե ասենք` մինչև առավոտ արագ մի բան ներկայացրեք։ Ուժային կառույցներին խեղդել չի կարելի»,– ասաց նա։
Բուռն քննարկումից հետո ՀՀ ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի հանձնաժողովը չընդունեց ռազմական դրության ռեժիմը չեղարկող նախագծի վերաբերյալ առաջարկը։
Արդյունքում, ԱԺ Կանոնակարգ օրենքի համաձայն, նախագիծը կընդգրկվի վաղվա արտահերթ նիստում` բացասական եզրակացությամբ։
Ազգային ժողովի արտահերթ նիստը կկայանա վաղը` նոյեմբերի 26-ին, ժամը 11:00-ին։
Նշենք` «Լուսավոր Հայաստանն» առաջարկել է երկրում ստեղծված իրավիճակից դուրս գալու ճանապարհային քարտեզ, որի քայլերի մեջ մտնում է ռազմական դրության վերացումը և վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականը։
Բանն այն է, որ ՀՀ վարչապետին անվստահություն հայտնելու իրավական գործընթացը նախատեսված է ՀՀ Սահմանադրության 115-րդ հոդվածով, որի վերջին` 4-րդ կետը, սակայն, արգելում է ռազմական դրության ժամանակ վարչապետին անվստահություն հայտնելու մասին Ազգային ժողովի որոշման նախագիծ ներկայացնելն ու քննարկելը։
Հիշեցնենք` նոյեմբերի 9-ին ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը, ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը համատեղ հայտարարություն ընդունեցին ռազմական գործողությունների դադարեցման վերաբերյալ։
Եռակողմ հայտարարության մեջ մասնավորապես նշվում է, որ մինչև նոյեմբերի 15-ը Ադրբեջանին է վերադարձնում Քելբաջարը (ավելի ուշ այդ ժամկետը 10 օրով երկարաձգվեց-խմբ.), մինչև նոյեմբերի 20-ը՝ Աղդամի շրջանը, մինչև դեկտեմբերի 1-ը՝ Լաչինի շրջանը` թողնելով միջանցք 5 կմ լայնությամբ, որը ապահովելու է Հայաստանի կապը, սակայն չի շոշափելու Շուշին։
Հայաստանը տրանսպորտային կապ է ապահովում Ադրբեջանի արևմտյան շրջանների և Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության միջև։
Շփման գծի երկայնքով Լեռնային Ղարաբաղում և Լաչինի միջանցքում հաստատվում են ռուսական խաղաղապահ ուժեր 1960 զինվորականի չափով, հրազենային զենքով, 90 զրահատրանսպորտային և 380 ավտոմեքենաներով և հատուկ տեխնիկայով։
Խաղաղապահները մնում են հինգ տարի ժամանակով` ավտոմատ երկարացման հնարավորությամբ, եթե հաջորդ հինգ տարվա համար կողմերը ժամկետի լրանալուց վեց ամիս առաջ չեն հայտարարում այս դրույթի կիրառությունը դադարեցնելու մասին։
Նշվում է նաև, որ ներքին տեղահանվածները և փախստականները վերադառնում են ԼՂ և հարակից շրջաններ, իրականացվում է ռազմագերիների փոխանակություն և մյուս պահվող անձանց փոխանակություն, ապաարգելափակվում են բոլոր տնտեսական և տրանսպորտային կապերը տարածաշրջանում։
