ԵՐԵՎԱՆ, 22 հոկտեմբերի — Sputnik. Ժամանակն է, որ բանկերը որոշակի պատասխանատվություն վերցնեն այս պատերազմական իրավիճակում։ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում նման կարծիք հայտնեց ՀՅԴ բյուրոյի տնտեսական հետազոտությունների գրասենյակի պատասխանատու Սուրեն Պարսյանը` անդրադառնալով երեկ ԱԺ-ի ընդունած «Հարկային օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի նախագծին։
ԱԺ ընդունած փոփոխություններով` օրենքով նախատեսվում է զոհված կամ զինհաշմանդամություն ձեռք բերած անձանց վարկերի մարում բանկերի կամ վարկային կազմակերպությունների կողմից` իրենց հայեցողությամբ։ Սոցցանցերում բավական քննարկվեց այս նախագիծը, քանի որ շատերի համար պարզ չէր` ինչո՞ւ որոշումը չի կիրառվում բոլորի համար։
«Մինչև այս պահը եթե բանկը կամ վարկային կազմակերպությունն այս կամ այն վարկառուի վարկը ներեր, ապա պետք է հարկ վճարեր։ ԱԺ ընդունած նախագծով պետությունը հրաժարվում է այդ հարկերից, եթե բանկը ներում է զոհվածների կամ զինհաշմանդամների վարկերը»,–պարզաբանեց Պարսյանը։
Նրա խոսքով` նախատեսվում է, որ բանկը կամ վարկային կազմակերպությունը պետք է ուսումնասիրի զոհվածների կամ հաշմանդամություն ունեցողների վարկային փաթեթները և ինքնուրույն որոշում կայացնի` ում վարկն է ներելու և ինչ չափով։ Պետությունն այստեղ որևէ վերահսկող կամ պարտադրող լծակ չունի։
Այս իրավիճակում, ըստ տնտեսագետի, կառավարությունը և Կենտրոնական բանկը կարող են որոշակի խրախուսական մեխանիզմներ նախատեսել, որպեսզի բանկերն իրենց հերթին շահագրգռված լինեն նման ներումներ տալու։ Օրինակ` պետական ծրագրերը` վարկերի սուբսիդավորում, որոշակի գումարների հավաքագրում, տան այն բանկերին կամ վարկային կազմակերպությանը, որոնք պատրաստվում են ավելի շատ վարկ ներել։
Պետությունը կարող է բանակցությունների շնորհիվ որոշում ընդունել և քանի որ գործ ունենք մասնավոր բանկերի հետ, պարտադրանքով հարցը չի լուծվի։ Պարսյանը կարծում է, որ պետք է կառավարությունն ու ԿԲ–ն այն հարթակը ստեղծեն, որի շնորհիվ հավասարակշռված որոշումներ կկայացվեն, որպեսզի այս իրավիճակից հնարավորինս քիչ կորուստներով դուրս գանք։
Նա հայտնեց նաև, որ այս տարվա 8 ամիսներին բանկերը գրանցել են 21-22 տոկոս տնտեսական աճ։ Նման աճ միայն հանքարդյունաբերության ոլորտն է գրանցել։
Մինչև 2020 թվականի օգոստոսի 31-ն անհուսալի ճանաչված վարկերի տույժ–տուգանքները կներվեն
Տնտեսագետը բացատրեց` այս տարվա ընթացքում կառավարության կողմից իրականացվող կորոնավիրուսի հաղթահարման փաթեթների մեծ մասը բանկերի միջոցով է իրականացվել, ինչի շնորհիվ էլ բանկերը բավականին շահել են ստեղծված իրավիճակում։
«Այս պայմաններում կառավարությունը եթե բանկերին պարտադրի նույնանման որոշում կայացնել, ապա նրանք էլ իրենց հերթին կպահանջեն որոշակի գումարներ տրամադրել իրենց։ Ակնհայտ է, որ պատերազմական վիճակում որոշակի տնտեսական վնասներ ենք կրելու, սակայն դրանք պետք է արդարացի բաշխվեն` շատ ունեցողը պետք է ավելի շատ իր վրա բեռ վերցնի, քիչ ունեցողը` քիչ»,–ասաց Պարսյանը։
Նա նշեց, որ այժմ ունենք բավականին լավ կայուն ֆինանսական համակարգ, ինչը ողջունելի է, և այդ համակարգը պետք է ֆինանսական այս ոչ կայուն վիճակում իր վրա պատասխանատվություն վերցնի։ Ավելին, ըստ տնտեսագետի, այս վիճակը մեզ կարող է հուշել, թե ինչ խնդիրներ ունենք տնտեսության մեջ։ Օրինակ, վարկեր ունենալն այդքան մեծ ծավալով ճիշտ չէ` հաշվի առնելով ժողովրդի կենսամակարդակը։
Վարկերը լուրջ սոցիալական բեռ են դառնում մարդկանց համար, և հատկապես ճգնաժամային իրավիճակներում այդ բեռը շատ է ավելանում։ Ուստի Պարսյանը կարծում է, որ պետք է վերանայենք մեր տնտեսական, ֆինանսական քաղաքականությունը։
Տնտեսագետը վստահ է` այս իրավիճակից կարող ենք միասին դուրս գալ։
ԱԺ–ն քննարկում է Արցախում զոհվածների վարկային պարտավորությունները ներելու հարցը