ԵՐԵՎԱՆ, 23 սեպտեմբերի – Sputnik. Այսօր` սեպտեմբերի 23-ին, ՀՀ Սահմանադրական դատարանը կընտրի նոր նախագահ և փոխնախագահ։ Տեղեկությունը Sputnik Արմենիային հայտնեց ՍԴ աշխատակազմի ղեկավար Էդգար Ղազարյանը։
Նա նաև հայտնեց, որ այդ հարցով նիստը նշանակված է ժամը 15։30–ին։ Լրատվամիջոցները նիստին ներկա չեն լինելու։ Ղազարյանը պարզաբանեց, որ նիստը դռնփակ է անցկացվելու, քանի որ դա ոչ թե դատարանի, այլ աշխատակարգային նիստ է։ ՍԴ նախագահի ու փոխնախագահի թեկնածուներ նախապես չեն առաջադրվել։
«Բոլոր առաջադրումներն իրականացվելու են նիստի պահին»,– ասաց մեր զրուցակիցը։
Նշենք, որ ՍԴ–ի մասին ՀՀ օրենքի 19-րդ հոդվածի համաձայն` ՍԴ նախագահ կարող է առաջադրվել ՍԴ 9 դատավորներից յուրաքանչյուրը, ընդ որում` ինչպես ինքնաառաջադրվելու, այնպես էլ գործընկերների կողմից առաջադրվելու կարգով։
«Այսօր ունենք փշուր–փշուր եղած սահմանադրական կարգ». Ռուբեն Մելիքյան
Եթե առաջադրվի միայն մեկ թեկնածու, ապա ՍԴ նախագահ դառնալու համար նրան անհրաժեշտ կլինի հավաքել Սահմանադրական դատարանի դատավորների ընդհանուր ձայների մեծամասնությունը, տվյալ դեպքում` առնվազ 5 ձայն:
Եթե առաջադրվի 2 և ավելի թեկնածու, ապա կհաղթի նա, ով կստանա ՍԴ դատավորների ընդհանուր թվի ձայների երկու երրորդը, տվյալ դեպքում`առնվազն 6 ձայն։
Եթե առաջադրված թեկնածուներից ոչ ոք քվեարկության արդյունքում բավարար ձայներ չի ստանում, ապա հնգօրյա ժամկետում անցկացվում է ընտրության երկրորդ փուլ, որին մասնակցում են առաջին փուլում առավել ձայներ ստացած երկու թեկնածուները:
Ընտրության երկրորդ փուլում հաղթելու համար նրանցից մեկը պետք է առնվազն 5 ձայն ստանա։
Անհրաժեշտ թվով ձայներ չստանալու դեպքում ընտրությունը համարվում է չկայացած և կազմակերպվում է նոր ընտրություն։
Սահմանադրական դատարանի փոխնախագահը նույնպես առաջադրվում կամ ինքնառաջադրվում է ՍԴ դատավորների կազմից։ Հաղթում է այն թեկնածուն, որը ստանում է դատավորների ընդհանուր թվի ձայների մեծամասնությունը (առնվազն 5 ձայն):
Հայտնի է` երբ ուժի մեջ կմտնեն Հրայր Թովմասյանին առնչվող սահմանադրական փոփոխությունները
Սահմանադրական դատարանի նախագահն ու փոխնախագահն ընտրվում են վեց տարի ժամկետով` առանց վերընտրվելու իրավունքի:
Հիշեցնենք` 2019թ–ին իրականացված սահմանադրական փոփոխությունների արդյունքում Հրայր Թովմասյանը կորցրել էր Սահմանադրական դատարանի նախագահի պաշտոնը, իսկ ՍԴ դատավորներ Հրանտ Նազարյանի, Ալվինա Գյուլումյանի և Ֆելիքս Թոխյանի լիազորությունները վաղաժամ դադարեցվել էին` տարիքային շեմով պայմանավորված:
2020թ–ի սեպտեմբերի 15-ին ԱԺ–ն փակ գաղտնի քվեարկությամբ նրանց փոխարեն ՍԴ դատավորների թափուր պաշտոններում ընտրեց 3 այլ թեկնածուների։
ՀՀ կառավարության առաջադրած թեկնածու Էդգար Շաթիրյանն ստացավ 84 կողմ, 2 դեմ ձայն, ՀՀ նախագահի առաջադրած Արթուր Վաղարշյանը` 86 կողմ, 1 դեմ, իսկ Դատավորների ընդհանուր ժողովի թեկնածու Երվանդ Խունդկարյանը`85 կողմ, 3 դեմ ձայն:
ԱԺ 132 պատգամավորներից քվեարկությանը մասնակցել էին 88–ը։
Ընդդիմադիր «Լուսավոր Հայաստան» և «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցությունները նախապես հայտարարել էին, որ չեն մասնակցելու ՍԴ դատավորի ընտրության քվեարկությանը` այդ գործընթացը հակասահմանադրական համարելով։
ԱԺ-ն դուրս է եկել սահմանադրական լիազորություններից և խախտել Սահմանադրությունը․ Մարուքյան
Ինչ վերաբերում է Սահմանադրական դատարանի փոխնախագահին, ապա վերջին տասնամյակում այս պաշտոնը զբաղոցրել է ՍԴ դատավոր Վոլոդյա Հովհաննիսյանը։ Նրա պաշտոնավարումը ՍԴ–ում դադարեցվել է 2018թ–ին`լիազորությունների ժամկետն ավարտվելու և պաշտոնավարման տարիքը լրանալու արդյունքում:
ՍԴ–ում թափուր մնացած տեղում ավելի ուշ ընտրվեց Վահե Գրիգորյանը, որն, ի դեպ, այժմ հավակնում է ընտրվել ՍԴ նախագահ։
