Նիկոլայ Պրոտոպոպով, ՌԻԱ Նովոստի
Ցամաքային զորքեր, ռմբակոծիչներ, կործանիչներ և նավատորմային հարվածային խմբավորումներ՝ Պենտագոնը և ՆԱՏՕ-ն կրկին ակտիվացել են Միութենական պետության սահմանների մոտ։ Օրերս Լիտվա է հասել ԱՄՆ տանկային գումարտակը. այն կմասնակցի «Ատլանտյան վճռականություն» (Atlantic Resolve) զորավարժություններին: Ռուսաստանի օդատիեզերական ուժերն ավելի ու ավելի հաճախ են ռազմավարական ավիացիայի և օդային հետախույզների թռիչքներ գրանցում:
Մերձբալթյան «բարեկամները»
Մի քանի տասնյակ Abrams տանկեր, Bradley հետևակի մարտական մեքենաներ, զրահապատ ամենագնացներ՝ Փաբրադի հրաձգարանում մի ամբողջ մինի-բանակ է տեղակայվել, իսկ մինչ այդ ամերիկացիները Լիտվա էին տեղափոխել նաև ավիացիա՝ Apache և Black Hawk ուղղաթիռներ ։
Բելառուսի պաշտպանության նախարարության տվյալներով՝ Միութենական պետությունից ընդամենը 15 կմ հեռավորության վրա գտնվող լիտվական զորավարժարան են տեղափոխվել 500 զինծառայող, 29 տանկ և 43 հետևակի մարտական մեքենա։
Մերձբալթյան հանրապետության իշխանությունները հայտարարել են, որ ամերիկացիները լիտվացի զինծառայողների հետ համատեղ ուսումնական խնդիրների վրա են աշխատում։ Զորաշարժերը պլանային են և ուղղված չեն երրորդ երկրների դեմ։ Պետք է նշել, որ Վիլնյուսն ամերիկացիներին խնդրում է որքան հնարավոր է հաճախակի զորավարժություններ իրականացնել լիտվական զորավարժարաններում։
«Ամերիկյան զորքերի տեղաբաշխման «Ատլանտյան վճռականություն» ծրագիրը սկսվել է դեռ Սպիտակ տան նախորդ տիրոջ օրոք», -ՌԻԱ Նովոստիի հետ զրույցում նշեց «Վալդայ» վերլուծական ակումբի ռազմական փորձագետ Արտյոմ Կուրեևը,- Բելառուսի իրադարձությունների հետ այն ուղղակիորեն կապված չէ։ Բայց դրա հետ մեկտեղ, հաշվի չառնելով կորոնավիրուսի համավարակը, ամերիկացի զինվորականները խստորեն պահպանում են տեղափոխման գրաֆիկը և չեն չեղարկում պլանային զորաշարժերը»։
Անառողջ ակտիվություն
Փորձագետների գնահատականներով՝ ՆԱՏՕ-ն 2014-ից կրկնակի ավելացրել է ռազմական ակտիվությունը ռուսական սահմանների մոտ։ Իսկ Ռուսաստանի պաշտպանության նախարար Սերգեյ Շոյգուն հայտարարել է, որ Հյուսիսատլանտյան դաշինքը ձգտում է վերադառնալ սառը պատերազմի ժամանակների դիմակայությանը. ՆԱՏՕ-ն զարգացնում է ռազմական ենթակառուցվածքը և շարունակում է հակահրթիռային պաշտպանության համակարգի ծավալումը Արևելյան Եվրոպայում։
«ՆԱՏՕ-ի խմբավորումը Մերձբալթյան երկրներում հաստատ չի նվազի,-վստահ է Կուրեևը,-այդ պետությունների վերնախավերին ԱՄՆ-ի հետ համագործակցությունն անհրաժեշտ է, որպեսզի ընտրազանգվածին ցուցադրեն պաշտպանություն «ռուսական սպառնալիքից», որին կարելի է վերագրել թե տնտեսության ձախողումները, թե նավահանգիստների թերբեռնվածութունն ու ռուսալեզու փոքրամասնության դժգոհությունը։ Ավելին, ի տարբերություն Գերմանիայի՝ Լատվիան, Էստոնիան և Լիտվան պատրաստ են իրենք կերակրել օտար բանակին և էական ծախսեր անել ամերիկյան զորքերի ենթակառուցվածքների և տեղակայման համար։
Նորվեգիան կդառնա՞ երկրորդ «Լեհաստան». ՆԱՏՕ-ի զորքերն ակտիվացել են
Արևելյան Եվրոպայում Պենտագոնի ամենախոշոր հենակետը Լեհաստանում է։ Այժմ այստեղ 4,5 հազար զինծառայող կա, շուտով կավելանա ևս հազար զինծառայող։ Վաշինգտոնն ու Վարշավան ռազմական ընդլայնված համագործակցության վերաբերյալ համաձայնագիր են ստորագրել։
Ռուսաստանին «վախեցնելու» համար տասնյակ ինքնաթիռներ և ուղղաթիռներ են վերաբազավորել Եվրոպայում ։
Մկանների խաղ
Եվրոպայում ակտիվորեն գործում է նաև ԱՄՆ-ի ռազմավարական ավիացիան։ Ռուսաստանի օդատիեզերական ուժերի գլխավոր հրամանատար Սերգեյ Սուրովիկինի խոսքով՝ ընդամենը մեկ շաբաթում՝ օգոստոսի 28-ից մինչև սեպտեմբերի 4-ը, ԱՄՆ-ի ռմբակոծիչ ավիացիայի ինքնաթիռները տասը անհատական և խմբակային թռիչք են կատարել Արևմտյան և Արևելյան Եվրոպայի օդային տարածքում: Տասնյակ «հետախույզներ» ամեն շաբաթ թռիչքներ են կատարում ռուսական սահմանների երկայնքով, օդատիեզերական ուժերի կործանիչները երբեմն օրվա ընթացքում մի քանի անգամ ստիպված են լինում երկինք բարձրանալ՝ դրանք «որսալու»։
Բայց, ինչպես նշում է Կուրեևը, ի տարբերություն Չինաստանի՝ Ռուսաստանը շատ ավելի հանգիստ է նայում «իր տարածքին հարվածներ հասցնելու» այդ տեսակ շարժերին՝ դրանց պատասխանելով ծրագրային զորավարժություններով։ «Պեկինը, օրինակ, այդպիսի բաներին խիստ նյարդային է արձագանքում, իսկույն փորձում է ամեն կերպ ցուցադրել սեփական ռազմական հզորությունը»,-նշեց փորձագետը։
ԱՄՆ-ը անուշադրության չի մատնում նաև ջրային տարածքը։ Նրանց նավերը հաճախակի «հյուրեր» են դարձել ոչ միայն Սև ծովում։ Ամռան վերջում Նորվեգիա տեղափոխեցին USS Seawolf ատոմային սուզանավը, իսկ դրանից ոչ շատ առաջ ՆԱՏՕ-ի նավերը գործողություններ էին մշակում Հյուսիսային Ատլանտիկայում՝ Իսլանդիայի ափերի մոտ։
Այս ամենը վկայում է ոչ միայն հյուսիսում ռազմական ներուժն ուժեղացնելու դաշինքի փորձերի, այլև Ռուսաստանի ռազմածովային ուժերի և մասնավորապես Հյուսիսային նավատորմի աճող հզորության մասին: Չէ՞ որ սառը պատերազմի ավարտից և ԽՍՀՄ փլուզումից հետո ԱՄՆ-ը ռուսական նավատորմը նույնիսկ չէր դիտարկում որպես լուրջ հակառակորդ։ Այժմ նրանք ստիպված են հաշվի նստել նույն այդ նավատորմի հետ։
