Ժաննա Պողոսյան, Sputnik Արմենիա
Գեղարքունիքի Կալավան գյուղում ցանկացածը ձեզ ցույց կտա «ամերիկացու տան» ճանապարհը։ 2 տարվա ընթացքում գյուղացիների մեծ մասն այդպես էլ չսովորեց նրա անունը, նրան տարօրինակ և լրտես են համարում, սակայն միշտ պատրաստ օգնել (թեև` վարձատրության դիմաց) տան շինարարությունն ավարտին հասցնելու գործում։
31-ամյա Գրեգորի Դիլը 2018 թվականին 7 հազար դոլարով Կալավանում տուն գնեց և շարունակում է այն բարեկարգել։ Արդեն գիտի` ում համար. Հայաստան եկավ մեկ ուսապարկով, բայց այսօր նա արդեն 14 կատու, 2 շուն, ինչպես նաև ճագարներ և բադ ունի։
«Սկզբում մի կատու էի պահում, որի անունը Տատիկ էր։ Վերջերս նա իսկապես տատիկ դարձավ. նրա աղջիկը` Վայրի մուկը, ձագեր բերեց։ Ամենաագրեսիվ կատուն` Դմբո Հրեշն է։ Իսկ Մատիտը` ամենանուրբը։ Նա կույր է, և ես շատ էի վախենում, որ իրեն կվնասի։ Բայց կատուն մարտական է տրամադրված, ու ի դեպ վերջերս ինքն էլ ձագեր ունեցել։ Ձագերին դեռ չեմ շտապում անուն տալ, թող մեծանան, դրսևորեն իրենց, որպեսզի կարողանամ նրանց համար անուններ ընտրել», – պատմում է Գրեգորին։
Միայն կատուները չեն, որ առանձնանում են իրենց կրեատիվ անուններով։ Շներին տերը կոչել է Պոպոք և Պնդուկ։ Իսկ ահա ճագարներն ու բադը անուն չունեն, նրանց հետ շատ ընտելանալ Գրեգորին չի շտապում։
Ի դեպ, Գրեգորի Դիլը, տնային կենդանիներից բացի, այլ զբաղմունք էլ ունի։ Նա արդեն մի քանի գիրք է գրել բրենդինգի և մարքեթինգի թեմայով։ Գրքերից մեկը` «Բրենդի հեղափոխությունը», վերջերս հրապարակվեց հայերենով։ Իսկ էքզիստենցիալ ճգնաժամի և սեփական «ես»–ի փնտրտուքների մասին իր ճանապարհորդությունների ժամանակ նա շարադրել է «Ճանապարհորդությունը ինքդ քեզ փոխելու միջոց» գրքում։
Դիլը ծնվել է Սան Դիեգոյում (ԱՄՆ, Կալիֆոռնիայի նահանգ), սակայն 18 տարեկանում հեռացել է տնից ու այլևս չի վերադարձել (առաջիկայում չի էլ նախատեսում)։ 10 տարվա ընթացքում նա շրջել է աշխարհի ավելի քան 50 երկրներով, որպես կամավոր աշխատել Աֆրիկայում, ապրել է Եվրոպայում, ճանապարհորդել Ասիայում։ Առաջին անգամ Հայաստան է եկել 2015-ին, ապա ժամանակ առ ժամանակ սկսել է այցելել մեր երկիր։ Գրեգորին Հայաստանը շատ է հավանել, և իհարկե պատճառը հայկական արմատներն են։ Ո՞նց կլիներ առանց դրանց։
«Մորական կողմից տատս` Մարիամ Գոեկջյանը, Կիլիկիայից էր։ Նրանք ԱՄՆ են գաղթել Ցեղասպանության ժամանակ։ Մարիամի հորեղբայրը` Վահրամ Գոեկջյանը, կոտորածի մասին մի քանի գրքերի հեղինակ է։ Դրանցից մեկի մասին ես միայն Հայաստանում իմացա, գտա այն Երևանի Ազգային գրադարանի արխիվում», – ասում է Գրեգորին։
«Ճամփորդություն փոթորկոտ ծովերով», «Թուրքերը մինչև պատմության դատաստանը», «Հայ Երուսաղեմը դարերուն մեջ». սրանք Վահրամ Գոեկջյանի որոշ գրքերի վերնագրերն են։ Ի դեպ Գրեգորիի երկրորդ անունը Վահրամ է, հենց հորեղբոր պատվին։ Նա իր գրքերը ստորագրում է «Գրեգորի Վ. Դիլ» անունով։
Իսկ մի քանի տարի առաջ Գրեգորին ՀՀ քաղաքացիություն է ստացել։
«Հայրս և երկու պապերս գերմանացի են։ Երակներումս ավելի շատ գերմանացու արյուն է հոսում, քան հայի, բայց Հայաստանն ավելի հոգեհարազատ է։ Ինձ ամերիկացի չեմ համարում, այդ պատճառով էլ ցանկացա ՀՀ քաղաքացիություն ստանալ», – պատմում է գրողը։
Սկզբում Դիլը Դիլիջանում էր ապրում։ Այնուհետև, կարդալով ոչ շատ հեռու գտնվող Կալավան գյուղի ակտիվ զարգացման մասին, որոշեց տեղափոխվել։ Օրվա հացը վաստակում է իր գրքերի վաճառքից ստացած գումարով, բացի այդ ընկերություններում ֆրիլանսեր խորհրդատու է աշխատում, աուդիոգրքեր է հնչունավորում։ Միայնակ ապրելը նրան ձեռնտու է։
«Այնքան տեղերում եմ եղել, այնքան շատ մարդկանց հետ շփվել, որ հիմա ուզում եմ ամեն ինչից հեռու ապրել։ Այսօր աշխարհում կորոնավիրուսի համավարակն է շրջում, վերջերս Հայաստանի սահմանին մարտեր էին. բոլոր այդ իրադարձությունները շրջանցում են ինձ և իմ տունը։ Ես միշտ ուտելիքի երկու ամսվա պաշար ունեմ, մտադիր եմ նաև արևային մարտկոցներ տեղադրել, որպեսզի պետությունից էլ ավելի քիչ կախվածության մեջ լինեմ», – ասում է Դիլը։
Նրա այսօրվա ամենամեծ անհարմարությունները կապված են մե՛կ տաք ջրի, մե՛կ հոսանքի պարբերաբար անջատումների հետ (հաճախ հանդիպող խնդիր հայկական գյուղերում)։
Դիլը խոստովանում է, որ իրեն դուր է գալիս «օտարականի կերպարը», պետք չէ հարմարվել սոցիալական նորմերին։
«Ոչ ոք ինձնից ոչինչ չի սպասում։ Մարդիկ փորձում են «յուրայիններին» իրենց ձևով կռել, իսկ օտարների հանդեպ մտավախություն ունեն։ Դա այն է, ինչ ինձ պետք է», – ասում է գրողը։
Ժամանակի մեծ մասը նա անցկացնում է գրասեղանի մոտ կամ գործիքները ձեռքին։ Բացի այդ, հոգ է տանում տան կենդանիների մասին։ Դիլը կատուների և շների համար մշտապես հատուկ կեր է ձեռք բերում, թեև Կալավանում խանութ չկա (մոտակա խանութները գտնվում են Ճամբարակում կամ Դիլիջանում)։
Առաջինն ու միակը. ինչպես ալոեն փոխեց հայ ինժեներ- երկրաբանի կյանքը
Իր ծրագրերի մասին Դիլը խոսել չի սիրում, սակայն իր տնից քիչ հեռու արդեն սկսել է փոքր հյուրատուն կառուցել։ Հիմա գիտի` որտեղ հյուրընկալել Երևանից, Նահանգներից, աշխարհի այլ երկրներից իրեն այցելել ցանկացողներին։ Իսկ իր տանը գիշերելու են միայն սիրելի կենդանիներն ու գրքերը։