ԵՐԵՎԱՆ, 3 օգոստոսի – Sputnik. Կորոնավիրուսը մարդկանց կյանքում շատ բան փոխեց, իսկ կարանտինը բազմաթիվ վատ հետևանքներ ունեցավ։ Դրանցից մեկը մի շարք երկրներում ամուսնալուծությունների բռնկումն էր, ինչը հոգեբանները բացատրում են տևական մեկուսացմամբ և չորս պատի մեջ մնալով։
Որքան էլ զարմանալի թվա, բայց թվերը վկայում են, որ բոլորովին այլ է իրավիճակը Հայաստանում. ամուսնալուծությունների թիվը ոչ միայն նվազել է անցած տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ, այլև չի ավելացել կարանտինի ավարտից հետո։
Sputnik Արմենիայի հարցմանն ի պատասխան ՀՀ արդարադատության նախարարությունից հայտնեցին, որ 2020 թվականի առաջին կիսամյակում գրանցվել է 1453 ամուսնալուծություն, անցած տարվա նույն ժամանակահատվածում` 2136, այսինքն` այս տարի 683–ով պակաս։ Հատկանշական է, որ մարտին, երբ կարանտին հայտարարվեց, գրանցվել էր 295 ամուսնալուծություն, իսկ հաջորդ ամիսներին թիվը կրճատվել է. ապրիլին գրանցվել է 141 ամուսնալուծություն, մայիսին` 161, իսկ հունիսին գրեթե հասել է այն մակարդակին, որը եղել էր գարնան սկզբին, ավելի ստույգ` 276։
Հոգեբան Կարինե Նալչաջյանը բացատրում է, որ դժվար իրավիճակում, որում հայտնվել են ընտանիքները համավարակի և սահմանափակումների պատճառով (որպես հետևանք` գործազրկություն և ֆինանսական դժվարություններ), անձնական խնդիրները մի կողմ են քաշվել։ Ըստ նրա` դժվար է պատկերացնել հայկական ընտանիք, որում ամուսիններից մեկը պնդում է ամուսնալուծվել, երբ մյուսը խնդիրներ ունի։
«Անձամբ ես գիտեմ մի ընտանիք, որը մտադիր էր ամուսնալուծվել, բայց համավարակի պատճառով ժամանակավորապես հետաձգեց այդ հարցը։ Սակայն սա չի նշանակում, որ բոլոր հետաձգված ամուսնալուծությունները չեն կայանալու, կամ ամուսինները մտափոխվել են», – ասաց նա։
Վիճակագրության համաձայն` առավել հաճախ ամուսնալուծվում են երիտասարդները, քանի որ ամուսինների հարաբերություններում ճգնաժամ և տարաձայնություններ են սկսվում ամուսնության երկրորդ–երրորդ տարում։ Որպես կանոն` դա պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ սպասումներն ու իրականությունը չեն համընկնում, ինչպես նաև ի հայտ են գալիս կենցաղային խնդիրներ, որոնց շատերը պատրաստ չեն լինում։ Հոգեբանի խոսքով` ընտանիքների մեծ մասը հաղթահարում է այդ ճգնաժամը և հետո հումորով պատմում դրա մասին։
Սակայն ոչ միշտ է այդպես լինում։ Ազգագրագետ Սվետլանա Պողոսյանի դիտարկմամբ` հայկական ընտանիքներում հաճախ առաջին տարիներին ամուսնալուծության նախաձեռնողը կինն է լինում, իսկ տղամարդը փորձում է ամուսնությունը խզել ավելի մեծ տարիքում։ Դա պայմանավորված է երեխաներին մեծացնելու, նրանց ոտքի կանգնեցնելու և հետո նոր սեփական անձով ու սեփական երջանկությամբ զբաղվելու ցանկությամբ (եթե գիտակցել է, որ կողքին այն մարդը չէ, որին կցանկանար տեսնել)։
Ինչ վերաբերում է ամուսնալուծությունների թվի կրճատմանը, ապա ազգագրագետը չի բացառում, որ զույգերը պարզապես չեն գրանցում ամուսնալուծությունը կամ էլ ժամանակավորապես հրաժարվել են այդ գաղափարից։
«Չկա չարիք առանց բարիքի։ Գուցե բարդ իրավիճակն ու մեկուսացումը թույլ տան զույգերին վերանայել իրավիճակը և վերաիմաստավորել հարաբերությունները։ Սակայն Հայաստանը միշտ եղել է ամուսնալուծությունների ցածր ցուցանիշ ունեցող երկրների թվում, քանի որ հայերը մեծ պատասխանատվությամբ են վերաբերվում ընտանիքի ինստիտուտին», – ասաց նա։
Միևնույն ժամանակ Պողոսյանը չբացառեց, որ կարանտինը կարող է նաև երկրորդ լավ կողմ ունենալ. արդեն ձմռանը իսկական «բեյբի բում» կլինի, իսկ միայնակները կմտածեն ընտանիք ստեղծելու մասին։ Այս համատեքստում նա նշեց, որ գրանցված ամուսնությունների քանակը իրական պատկերը չի արտացոլում, քանի որ շատերը պարզապես հետաձգել են հարսանիքը կամ չեն գրանցվել ՔԿԱԳ–ում։
«Հայերը սովոր են բոլոր ավանդույթներով ճոխ հարսանիքներ անել, ու 20 հոգանոց խնջույքների վերաբերյալ կանոնը հաստատ ստիպել է նրանց հետաձգել հարսանիքը, քանի որ շատերը պարզապես այդ թվի մեջ չեն տեղավորվի», – ընդգծեց փորձագետը։
Նշենք, որ ՀՀ արդարադատության նախարարության տվյալներով` 2020 թվականի առաջին կիսամյակում գրանցվել է 4885 ամուսնություն, իսկ 2019 թվականի նույն ժամանակահատվածում` 7285։ Համեմատության համար նշենք նաև, որ 2020 թվականի ապրիլին գրանցվել է ընդամենը 233 ամուսնություն, իսկ մեկ տարի առաջ` 1353։
