Ալեքսեյ Ստեֆանով, Sputnik
Լրատվականները հայտնել էին, որ ռուսաստանցի մասնագետների խումբը հունիսի վերջին Երևան է մեկնել՝ COVID-19-ի դեմ պայքարում օգնելու, սակայն այդ գործուղման մանրամասները այդպես էլ կադրից դուրս են մնացել։ Sputnik-ը պարզել է՝ ինչպես է ձևավորվել սպիտակ խալաթներով թիմը, ու ինչ է այդ խմբին հաջողվել անել։ Պարզվում է՝ մասնագետներին հավաքել է Մոսկվայի հայ համայնքն, ու բժիշկներն անվճար են աշխատել։
Խնդիրը բուժման մեթոդներն են
«Հայաստանի բժիշկներին օգնելու գաղափարն առաջացավ այն ժամանակ, երբ այնտեղ ապրող ընկերներիս ու բարեկամներիս հետ շփվելիս անընդհատ դժգոհություն էի լսում, որ կորոնավիրուսի խնդիրը գնալով լրջանում է, հիվանդանոցներում պացիենտների բուժման հետ կապված դժվարություններ կան, բուժաշխատողների պակաս կա։ Պետք էր տեղում տեսնել՝ որն է խնդիրը, մեր փորձը փոխանցել, կոնսիլիումներ անցկացնել, օգնել բազմաթիվ ծանր հիվանդների բուժման գործում։ Ես գրեցի այդ մասին սոցցանցերում», - ասաց Մոսկվայի Պավլովի հիվանդանոցի (№ 4 քաղաքային կլինիկական հիվանդանոց) գլխավոր բժիշկ Գեորգի Մելքոնյանը։
Մոտ հիսուն բժիշկ միանգամից արձագանքեց, նրանց շարքում տարբեր ազգության տեր մարդիկ էին։ Մելքոնյանն ընդգծում է, որ մինչ այժմ նամակներ ու հաղորդագրություններ է ստանում, և ոչ միայն մոսկովյան բժիշկներից։
«Երբ ցուցակը կազմվեց, այդ տեղեկությունը փոխանցեցինք Հայաստանի առողջապահության նախարարությանը։ Մենք անմիջապես շփման մեջ էինք և՛ նախարարի օգնականի, և՛ փոխնախարարի հետ, սերտ շփվում էինք Ռուսաստանում Հայաստանի դեսպանի հետ։ Նա նույնպես համակարգում էր ընթացքը։ Վերջապես Երևանից հրավեր ստացանք։ Նրանք շատ ուրախ էին, որ մենք ցանկություն էինք հայտնել ու նախաձեռնել էինք այս ամենը։ Խնդրեցին, որ առաջին խմբի կազմում վերակենդանացման մասնագետներ լինեն, քանի որ հիմնական խնդիրը բարդ վերակենդանացման ենթակա պացիենտներն էին», - ասաց Մելքոնյանը։
Կամավորների շարքում հինգ պրոֆիլային բժիշկ կար՝ երեք հայ ու երկու ռուս։ Նրանք Երևան մեկնեցին արտագնա չվերթով․ Ռուսաստանում Հայաստանի դեսպանատունը հոգաց այդ մասին։ Բժիշկներն իրենց հետ տարան սարքերն ու դեղերը, որոնք հավաքել էր ռուսաստանյան «ՎԻՎԱ» հիմնադրամը (Բժիշկներ ու կամավորներ՝ Հայաստանին)։
«Հիմնադրամի ներկայացուցիչները նույնպես միացան մեր նախաձեռնությանը, դրամահավաք հայտարարեցին, ու ավելի քան երեք միլիոն ռուբլի հավաքեցին։ Այդ գումարով դեղորայք, պաշտպանիչ միջոցներ, բժշկական սարքավորումներ գնեցինք։ Մենք ՀՀ Առողջապահության նախարարությունից ճշտում էինք՝ ինչի կարիք ունեն, ու տարանք այն, ինչ մեզ ասացին», - ավելացնում է գործուղման համակարգողը։
Նրա խոսքով` սա այդքան էլ գործուղում համարել չի կարելի, քանի որ ռուսաստանցի բժիշկները լրիվ անհատույց, իրենց հաշվին էին երկու շաբաթ Հայաստանում աշխատում։ Ավելին՝ գործընկերներին ու հիվանդներին օգնելու համար նրանք արձակուրդն էին վերցրել, իսկ ով արդեն արձակուրդ չուներ, իր հաշվին էր արձակուրդ վերցրել։
«Ինքս էլ էի ուզում մեկնել, բայց ինձ համար ցավոք դա անհնար էր, մեր հիվանդանոցը մինչ այժմ էլ կորոնավիրուսով հիվանդների է ընդունում, ու ես որպես բուժհաստատության ղեկավար չէի կարող այդ դժվար շրջանում բացակայել։ Սակայն ես շարունակում էի վերահսկել իրավիճակը, ամեն օր կապի մեջ էի խմբի հետ, մենք ընդհանուր չաթ ունեինք։ Այնտեղ էր հավաքվում տեղեկությունը, այդ թվում նաև բարդ դեպքերի վերաբերյալ։ Ես հեռակա տարբերակով միացել էի այդ խնդիրների լուծմանը», - ասում է Մելքոնյանը։
Նրա խոսքով՝ Ռուսաստանում կորոնավիրուսային վարակով հիվանդների բուժման համար Առողջապահության նախարարությունը հատուկ հորդորներ էր մշակել։ Դրանք ուղարկվում էին բուժհաստատություններ ու հուշում էին՝ ինչպես բուժել այս կամ այն խմբի, այս կամ այն տարիքի, այս կամ այն բարդության դեպքերը։
«Հայաստանում ցավոք նման բան չկար։ Բժիշկներից ոմանք ծանոթանում էին Գերմանիայում հիվանդության բուժման մեթոդներին ու այդ փորձն էին կիրառում, ոմանք Ֆրանսիայի արձանագրություններով էին առաջնորդվում... Համաձայնեցված չէր՝ ինչպես ու ինչ դեղերով բուժել հիվանդներին։ Սակայն պետք է նշել, որ բժիշկները Հայաստանում բավականին լավ էին պատրաստված։ Մեր բժիշկները շատ արագ ընդհանուր լեզու գտան ու լավ ընդունեցին բուժման մեթոդների մեր տարբերակը․ բնականաբար, մենք մեր բանաձևն էինք առաջարկում»։
Հաջորդ խմբերը պատրաստ են մեկնելու
«Մեր խումբը բաղկացած էր հինգ մասնագետից․երեք անեստեզիոլոգ վերակենդանացման մասնագետ, մեկ թոքաբույժ ու ես որպես խմբի ղեկավար։ Մեզ շատ լավ դիմավորեցին, հաջորդ օրվանից կիսվեցինք երկու խմբի, աշխատում էինք կորոնավիրուսով հիվանդներ ընդունող հիվանդանոցներում»։ Իսկ ես հանդիպումներ էի անցկացնում այդ հիվանդանոցների ղեկավարությունների հետ, մենք քննարկում էինք բուժման միջոցները, փորձի փոխանակում էինք անում»,- պատմում է Մոսկվայի Պավլովի հիվանդանոցի գլխավոր բժշկի տեղակալ Գայանե Մելիք-Օհանջանյանը։
Նախագահն ընդունել է գերմանացի բժիշկներին և համավարակից հետո ընտանիքներով հրավիրել Հայաստան
Ամեն օր հայ բժիշկները գալիս էին ռուսաստանյան գործընկերների հետևից ու աշխատանքի վայր էին տանում նրանց։ Հետո բժիշկները աշխատանքի էին մեկնում նաև Դիլիջան ու Արտաշատ։ Պատրաստվում էին այլ քաղաքներ էլ այցելել, մասնավորապես՝ Սպիտակ, բայց չհասցրեցին։ Փոխարենը, ինչպես պատմել է Մելիք-Օհանջանյանը, ռուսաստանցի բժիշկները հայկական հիվանդանոցներ էին գնում այնպես, ասես իրենց աշխատավայրն է, նույնիսկ կային պացիենտներ, որոնք սպասում էին իրենց։
«Աշխատանքը շատ ինտենսիվ էր, կարելի է ասել` նույն ծավալի էր, ինչն ամեն օր անում ենք Մոսկվայում։ Այսպես ասած` մեր առօրյան էր։ Երկու շաբաթվա ընթացքում մեկ անգամ է հաջողվել հանգստանալ։ Առաջին կիրակի ընթացքում մեզ Հայաստանով էքսկուրսիա տարան, նույնիսկ Սևան գնացինք։ Մեր գործընկերներից երկուսը երբեք Հայաստանում չէին եղել, նրանց համար դա անմոռանալի էր։ Բայց մենք էլ լավ հանգստացանք։ Երկուշաբթիից նորից անցանք աշխատանքի։ Երկրորդ շաբաթն էլ առաջինի պես խիտ էր», - շարունակում է Մելիք-Օհանջանյանը։
Նա ընդգծում է, որ և՛ հիվանդանոցներում, և՛ առողջապահության նախարարությունում ռուսաստանցի բժիշկների կարծիքը հաշվի էին առնում։
Իսկ Գեորգի Մելքոնյանն ավելացնում է, որ ռուսաստանցի բժիշկների վերադարձից հետո ՀՀ առողջապահության փոխնախարարն անձամբ զանգահարել է նրան, շնորհակալություն է հայտնել ու հարցրել է՝ երբ բժիշկների երկրորդ խումբը կկարողանա Հայաստան ժամանել։
«Նորից վերակենդանացման բաժանմունքի մասնագետների կարիք կա, այնպես որ հիմա համապատասխան բժիշկների ենք հավաքում, ու եթե կարիք լինի, էլի խմբեր կկազմենք, կուղարկենք, իսկ Ռուսաստանում Հայաստանի դեսպանատունը կօգնի նրանց Երևան հասցնել», - ամփոփում է Մելքոնյանը։
Հիշեցնենք` այսօրվա տվյալներով Հայաստանում կորոնավիրուսով վարակվածների թիվը 36 613 է։ Գրանցվել է մահվան 692 դեպք։
Նշենք՝ Հայաստանում մարտից արտակարգ դրության ռեժիմ է գործում, որը երկարացվել է մինչ օգոստոսի 12-ը։ Արտակարգ դրության պայմաններում արգելվում է հավաքներ ու հանրահավաքներ անցկացնել։ Պարտադիր դիմակային ռեժիմ է գործում։
