ԵՐԵՎԱՆ, 16 հունիսի – Sputnik, Գալյա Իբրահիմովա. ԱՄՆ կոնգրեսում հանրապետականները մեղադրել են Ռուսաստանին ահաբեկչությանը սատարելու համար։ «Թալիբանին»*, «Իսլամական պետությանը»* և «Հեզբոլահին» իբրև թե հովանավորելու համար օրենսդիրներն առաջարկել են խստացնել պատժամիջոցները։ Եթե Դոնալդ Թրամփը սատարի այս մեղադրանքներին, Մոսկվայի և Վաշինգտոնի համատեղ պայքարն ահաբեկչության դեմ կվտանգվի։ Ինչու են ամերիկացիները հարվածի տակ դնում երկու երկրների համագործակցության առավել արդյունավետ ոլորտը, պարզաբանում է ՌԻԱ Նովոստին։
Զսպել ԱՄՆ թշնամիներին
«Ռուսաստանը ֆինանսավորում է ահաբեկչությանը, սակայն դրա դեմ պայքարում գործընկեր է խաղում։ Աֆղանստանում ամերիկյան զինվորականների զորահրամանատարը Մոսկվային մեղադրում է թալիբներին սպառազինության մատակարարման համար։ Սիրիական պատերազմի ընթացքում Ռուսաստանն անմիջականորեն փոխգործակցում էր իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի և «Հեզբոլահի» հետ։ Սիրիայում ռուսական կոնտինգենտը հիմնականում մարտնչում էր Ամերիկայի կողմից աջակցվող ապստամբների դեմ։ 2015 թվականի հոկտեմբերին Ռուսաստանն ավիահարձակումներ իրականացրեց ապստամբների ուղղությամբ և օգնեց ԻՊ*–ի գրոհայիններին», – ասվում է «Ամերիկայի ուժեղացումն ու դիմակայումը համաշխարհային սպառնալիքներին» զեկույցում։
Փաստաթուղթը նախապատրաստել են ներկայացուցիչների պալատի հանրապետական խմբակցությունները։ Այսօր նախագահի կուսակիցներն այնտեղ փոքրամասնություն են կազմում, սակայն հենց նրանք են համարվում Սպիտակ տան քաղաքականության տարածողները։ Սրանով էլ պայմանավորված է զեկույցի նկատմամբ բարձր հետաքրքրությունը։
ԱՄՆ ազգային անվտանգության սպառնալիք ներկայացնող երկրների թվում առաջինը Չինաստանն է։ Երկրորդը` Ռուսաստանը։
«Օրենքը (որը հանրապետականները կոնգրեսին առաջարկում են ընդունել` խմբ.) պարտավորեցնում է Ռուսաստանի դեմ` որպես ահաբեկչության հովանավորի, մի շարք տնտեսական սահմանափակումներ կիրառել։ Կարևոր է, որ պատժամիջոցներն անդրադառնան երկակի նշանակություն ունեցող ապրանքների վրա և նախատեսեն դիվանագիտական պաշտպանությունից զրկում այն անձանց, որոնք սատարում են ահաբեկչական կազմակերպություններին։ Ահաբեկիչների զոհ դարձած ընտանիքի անդամները պետք է իրավունք ունենան հայցեր ներկայացնելու ամերիկյան դատարաններ։ Պետք է արգելել նաև տնտեսական օգնություն ցուցաբերել և զենք վաճառել», – պարզաբանում են հանրապետականները։
Բացի այդ, զեկույցի հեղինակները կրկնում են նախկին մեղադրանքները կապված ամերիկյան ընտրություններին միջամտելու և ամերիկացիների շրջանում ապատեղեկատվություն տարածելու հետ։ Ուկրաինայում և Վրաստանում առկա քաղաքական անկայունության մեջ էլ, բնականաբար, ևս Մոսկվան է մեղավոր։
Կոնգրեսականների հիմնական եզրահանգումը. Ռուսաստանը սպառնում է ամերիկյան շահերին Սիրիայում, Լիբիայում, Վենեսուելայում և Չեռնոգորիայում։ Այդ պատճառով հարկ է պատժամիջոցներ կիրառել։
Խոշոր ահաբեկչություն սիրիական Աֆրինում․ ԱՄՆ պետքարտուղարը համերաշխության կոչ է արել
Ինչ վերաբերում է Պեկինին, չինական աճող հզորությունը հանրապետական ռազմավարները դիտարկում են որպես պոտենցիալ երկարատև սպառնալիք։ Իսկ Մոսկվան հենց հիմա է խանգարում։
«Ռուսաստանն ու Չինաստանը միտված են միջագային համակարգը վերափոխելուն ու մարդկանց մեջ ժողովրդավարության նկատմամբ հավատի խաթարմանը», – եզրահանգում են փաստաթղթի հեղինակները։
Ահաբեկչության դեմ միավորող պայքար
Այժմ ահաբեկչության դեմ պայքարի ռուս–ամերիկյան երկար տարիների համագործակցությունը կարող է հարցականի տակ դրվել։ Չնայած միջպետական բարդ հարաբերություններին, այդ ոլորտում Մոսկվան և Վաշինգտոնը միշտ ընդհանուր մոտեցում են ունեցել։
Վերջերս Ռուսաստանի նախագահը ասել էր, որ անցած տարեվերջին ԱՄՆ հատուկ ծառայությունները ԱԴԾ աշխատակիցներին հայտնել էին Սանկտ Պետերբուրգ ժամանած ԻՊ գրոհայինների մասին։
«Ահա այդ իրավիճակն ամերիկացիները վերահսկել են։ Այնուհետև կապ հաստատել Մոսկվայի հետ։ Ահաբեկիչները ձերբակալվեցին։ Ես զանգահարեցի Դոնալդին շնորհակալական խոսք ասելու, որ իրենք մեզ փոխանցել են այդ տեղեկությունը», – պարզաբանել է Պուտինը։
Բազմիցս օգնել է նաև Ռուսաստանը։ 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչությունից հետո Մոսկվան անմիջապես Վաշինգտոնին իր աջակցությունն առաջարկեց։ Աֆղանստանում ՆԱՏՕ–ի հակաահաբեկչական արշավի ժամանակ Ուլյանովսկից Քաբուլ էր տեղափոխվում ոչ ռազմական բեռների կեսը։ Այս երթուղին ամերիկացիներն ակտիվ օգտագործում էին ընդհուպ մինչև 2015 թվականը։
Մերձավոր Արևելքում ԱՄՆ–ն ու Ռուսաստանը համակարգում էին պայքարն «Ալ Կաիդայի», այնուհետև նաև «Իսլամական պետության» դեմ։
2013 թվականին ռուսական հատուկ ծառայությունները խորհուրդ տվեցին ՀԴԲ–ի(Հետախուզությունների դաշնային բյուրո) գործընկերներին հետևել Ամերիկայում բնակվող, սակայն ԱՊՀ–ից սերող Ցարնաև եղբայրներին։ Սակայն ամերիկացիները չլսեցին խորհուրդը։ Եվ Բոստոնում մարաթոնի ժամանակ Ցարնաևների կազմակերպած ահաբեկչության հետևանքով երեք մարդ զոհվեց, մոտ 300–ը տուժեցին։
Սոչիում սպասվող Օլիմպիադայի նախաշեմին Մոսկվան և Վաշինգտոնը ինտենսիվ կերպով միմյանց էին փոխանցում կասկածելի մարդկանց և իրադարձությունների հետ կապված տեղեկությունները։
Համագործակցությունը շարունակվեց նաև կորոնավիրուսի համավարակի ժամանակ։
«Մենք նախկինի պես շարունակում ենք կազմակերպվող ահաբեկչությունների մասին տվյալներ փոխանակել իրավապահ մարմինների և հատուկ ծառայությունների միջոցով», – մայիսին ասում էր ՌԴ փոխարտգործնախարար Օլեգ Սիրոմոլոտովը։
Պատմությունից անտեղյակ
«Կոնգրեսականների զեկույցը խորհրդանշական բնույթ ունի, սակայն Մոսկվային պատժամիջոցներով սպառնալու նախաձեռնությունը ցուցադրական է, – ՌԻԱ Նովոստիի հետ զրույցում ասում է Միջազգային գործերի գծով ռուսական խորհուրդի (ՄԳՌԽ) ծրագրային տնօրեն Իվան Տիմոֆեևը։ Ներքաղաքական խնդիրները` ռասիզմի հողի վրա բողոքի ցույցերը, նախընտրական քարոզարշավը, պառակտեցին ամերիկյան հասարակությանը։ Հանրապետականները միավորող օրակարգ են փնտրում։ Իսկ ռուսական, չինական, իրանական սպառնալիքների վերաբերյալ միշտ երկկուսակցական կոնսենսուս կա»։
Ռուսաստանը երկու չեխ դիվանագետի կարտաքսի․ ԱԳՆ
Տիմոֆեևը հիշեցնում է, որ Ռուսաստանին ահաբեկչությանը հովանավորողների ցանկում ներառել առաջարկում էին դեռ անցած տարեվերջին` «Կրեմլի ագրեսիայից ամերիկյան անվտանգությունը պաշտպանելու մասին» օրինագծի շրջանակում։ Նախատեսված պատժամիջոցների փաթեթը ստացավ DASKA անվանումը, սակայն արդյունքում այն այդպես էլ չընդունեցին։
«Դեկտեմբերին Սպիտակ տունն ու Պետդեպը հանդես եկան DASKA–ի խիստ քննադատությամբ։ ԱՄՆ–ի գործադիր իշխանությունը ընդունում էր, որ այդ պատժամիջոցները Ռուսաստանին անկյունը գցելու փորձ են։ Սակայն այդպիսի Ռուսաստանն ամերիկացիների համար ավելի մեծ վտանգ է ներկայացնում, այդ իսկ պատճառով նախագիծը չընդունվեց։ Այժմ հանրապետականները պարզապես կրկնեցին իրենց զեկույցում DASKA–ի մի շարք դրույթներ, սակայն դրա հիմնական դրույթները նախկինի պես մարգինալ են», – պարզաբանում է Տիմոֆեևը։
Ըստ փորձագետի` ահաբաեկչությանը հովանավորելու մեջ մեղադրանքները ցույց են տալիս, որ կոնգրեսականները չեն տիրապետում պատմությանը։
«Եթե ավելի խորը փորեն, կպարզվի, որ «Թալիբանի» կամ «Հեզբոլահի» ստեղծման հետևում ամենևին էլ ռուսաստանցիները չեն կանգնած, այլ հենց ամերիկացիները», – նշում է նա։
Պատերազմ արձանների դեմ. ԱՄՆ–ում և Եվրոպայում քանդում և պղծում են պատմական ժառանգությունը
Տիմոֆեևը կարծում է, որ Մոսկվայի և Վաշինգտոնի փոխգործակցությունն ահաբեկչության դեմ պայքարում կշարունակվի։ Սակայն որքան ընտրությունները մոտենան, այնքան ավելի շատ կլինեն պոպուլիստական նախաձեռնությունները և կոչերը` պատժելու նրանց, ովքեր համաձայն չեն ամերիկացիների հետ։
* Ռուսաստանում արգելված ահաբեկչական կազմակերպություն։
