Իմ 5 ընկերներից երկուսն ամուսնացան ռուս կանանց հետ, երրորդը` կորեուհու, իսկ ես և հինգերորդ ընկերս` հայուհիների։ Հին պատմություն է, ընկերներիցս յուրաքանչյուրը կյանքի իր սյուժեն ունի, սակայն բոլորիս ընտանիքներն էլ հավասարապես ամուր են։ Ոչ ոք չի ամուսնալուծվել, բոլորը երեխաներ ունեն և արդեն վաղուց նաև թոռներ։
Երբ հայը հայի հետ է ամուսնանում լավ է, բայց, երբ հայ տղամարդը ոչ հայ կողակից է ընտրում վատ է. այս մասին հաճախ ենք լսում, սակայն բոլոր խոսակցություններն ի չիք են դառնում, երբ հանդիպում ես մի աղջկա, որին չսիրահարվելն անհնար է, չէ՞ որ նայում ես ոչ թե անձնագրի, այլ աչքերի մեջ։
Հետո ամեն ինչ նմանվում է «Հարսնացուն հյուսիսից» հայտնի ֆիլմին, սակայն ճիշտ հակառակ ձևով։ Եթե ֆիլմում հայ մայրն է Ռուսաստան մեկնում որդուն ամուսնացնելու համար, իսկ հարսնացուի ռուս ծնողները ապագա խնամիներին մտավախությամբ են դիմավորում. «Кавказ – дело тонкое», մեր դեպքում հայ մայրերն են հյուսիսից եկող հարսնացուին և նրա բարեկամներին կասկածանքով վերաբերվում. «Ռուսաստանը մեծ քաղաք է, ինչ իմանաս...»:
Միասին ապրեցին 45 տարի, միասին էլ հեռացան. հայ գիտնականների սիրո պատմությունը
Եվս մեկ նկատառում, որը բազմիցս լսել եմ մորիցս։
«Երբ հայրը հայ է, իսկ մայրը` ռուս (կամ հակառակը), նրանց երեխաներն ավելի խելացի և գեղեցիկ են լինում»,– ասում էր մայրս և օրինակ բերում իր ընկերների կամ ծանոթների երեխաներին։
Ճիշտը մնում է ճիշտ. նրանք և՛ խելացի են, և՛ գեղեցիկ։ Սակայն որոշ ժամանակ անց կինս սկեսրոջ մտորումներում որոշակի փոփոխություններ մտցրեց, և այնպես ստացվեց, որ խառնամուսնությունները (մոնոէթնիկ երկրում հատկապես) իհարկե լավ են, սակայն գեղեցիկ և խելացի երեխաներ ծնվում են նաև, երբ հայ տղամարդն ամուսնանում է հայուհու հետ։ Համոզվելու համար նայեք ձեր շուրջը։
Թե ինչպես էին իմ հայ ընկերներն ապրում իրենց ոչ հայ կանանց հետ, հարցնելու կարիք չկար, ինձ համար առանց այդ էլ ամեն ինչ հասկանալի էր: Ամեն ինչ ակնհայտ էր. ամուսնացել են սիրով, շարունակում են ապրել, ինչպես հարկն է` հաշտ ու համերաշխ։
«Հյուսիսից եկած հարսնացուները» աշխատել են, երեխաներ ունեցել, գժտվել, հաշտվել, սովորել են տոլմա փաթաթել, հայերեն խոսել, հայ ընկերուհիներ են ձեռք բերել և հարկ եղած դեպքում հայերենով «տեղը դրել» անկոչ երկրպագուներին:
Ժպտացող օդաչուն ու լողացող աղջիկներին նայող զինվորները. 97–ամյա վետերանի հուզիչ հուշերը
90-ականներին, երբ մեր երկրի համար ծանր տարիներ էին հայ ընտանիքներից շատերը Ռուսաստան մեկնեցին. հաճախ գնում էին իրենց կանանց հարազատների և բարեկամների մոտ։ Ոմանք մինչ օրս շարունակում են այնտեղ բնակվել, ոմանք վերադարձան, երբ Հայաստանում ապրելը փոքր-ինչ հեշտացավ, բայց դա այլ թեմա է։
Իսկ հիմա պատմեմ 60 տարի համատեղ ապրող անձանց մասին։
Արթուր Կիրակոսյան և Վալենտինա Պոլյակովա
«Որևէ գաղտնիք չկա, ամեն ինչ պարզ է՝ կնոջը պետք է վերաբերվել այնպես, ինչպես ցանկանում ես, որ նա քեզ վերաբերվի։ Իսկ ռուս է նա, գերմանացի, թե իտալուհի` որևէ նշանակություն չունի», – համոզված է Կիրակոսյանը։
Մեկ կարևոր հանգամանք Կիրակոսյանի կնոջ մասին. Վալյան բանասեր էր, Արզնու դպրոցներից մեկում ռուսաց լեզու էր դասավանդում, հայոց լեզվի ուսուցչի բացակայության դեպքում փոխարինում էր նրան։
Ռոբերտ Կայծունի և Ալեքսանդրա Տրետյակովա
Ռոբերտը կտրականապես դեմ էր այն կարծիքին, որ հայերը սիրում են հիմար, բայց գեղեցիկ կանանց։ Նման բան չկա։ Եթե հայ տղամարդու կողքին ոչ միայն գեղեցիկ, այլև խելացի և բանիմաց կին է, այն էլ այլազգի, ու նաև մարդ, որը կարողացել է ընկերանալ ամուսնու ընկերների հետ, ձեռք բերել ընկերներ, որոնք ևս խելացի են և որոնց հետ հաճելի է շփվել, դա միայն շոյում է ամուսնու ինքնասիրությունը։
«Հայ տղամարդը երբեք չի ների այլ տղամարդու հետ անհաջող համեմատությունը։ Նա պետք է կնոջ համար լինի միակը և միևնույն ժամանակ լավագույնն ամբողջ աշխարհում։ Եվ պետք չէ նրան հակառակը համոզել»,– կարծում է Կայծունին։
Տրետյակովան չէր էլ փորձում նրան հակառակը համոզել։ Նա ավարտել է Երևանի օտար լեզուների ինստիտուտը։ Ապագա ամուսնու հետ միասին դասավանդել են Հայկական ԽՍՀ Հոկտեմբերյանի շրջանի Ջանֆիդա գյուղում։
Լևոն Ղազարյան և Տատյանա Բելովա
«Կան բաներ, որոնք տղամարդիկ չեն ներում։ Դավաճանությունը տարբեր ենթատեքստ կարող է ունենալ, այդ թվում՝ հոգևոր։ Այն ժամանակ, երբ կինը դավաճանում է ամուսնուն, նա հասկացնել է տալիս, որ անտարբեր է նրա նկատմամբ, և համատեղ բոլոր հարաբերությունները` թվացյալ են»,– համոզված է Ղազարյանը։
Քարացած կանոն է ինչպես հայ, այնպես էլ օտար կանանց դեպքում։
Անկախ նրանից կինը հայ է, թե` ոչ, տղամարդը տան գլուխն է, եթե նույնիսկ կնոջ աշխատավարձը մի քանի անգամ ավել է։
Շանթը և Ռիթան սիրո երդում տվեցին. Քաթարում ՀՀ դեսպանատանը գրանցվել է առաջին ամուսնությունը
... Տեղեկություն, որը մտորելու տեղիք է տալիս։ Հայաստանում տարեսկզբից մինչև մարտ ամիսը ներառյալ 3 468 ամուսնություն է գրանցվել, ինչը 314–ով պակաս է 2019 թվականի հունվար–մարտին գրանցված ամուսնությունների թվից։ Պատկերը ուրախալի չէ, սակայն լուծելի է։ Ավելի վատ է այն, որ ավելացել է առաջին եռամսյակի ամուսնալուծությունների թիվն ու հասել 893-ի։ Համեմատելու համար` անցած տարվա նույն ժամանակահատվածում 850 ամուսնալուծություն է գրանցվել։
Ամուսինների ազգային պատկանելության մասին ոչինչ չի նշվում, սակայն այն այս դեպքում որևէ նշանակություն չունի։
