ԵՐԵՎԱՆ, 23 մայիսի - Sputnik, Նելլի Դանիելյան. Կորոնավիրուսի համավարակի ու արտակարգ դրության հետևանքով Հայաստանի աշխատաշուկան ևս որոշակի փոփոխությունների է ենթարկվել: Մի կողմից փակվել են Հայաստանի համար ավանդական դարձած զբոսաշրջային ու հանրային սննդի կազմակերպությունները, մյուս կողմից` ավելացել են առաքմամբ ու առցանց առևտրով զբաղվող ծառայություններ առաջարկող ընկերությունները: Այս իրողությունը նկատել են ոչ միայն սպառողները, այլև Զբաղվածության պետական գործակալության մասնագետները, բայց առայժմ միայն դիտորդի կարգավիճակով: Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության Զբաղվածության պետական գործակալության տեղեկատվության ապահովման բաժնի պետ Ցողիկ Բեժանյանն ասաց, որ թվային պաշտոնական ցուցանիշներում աշխատաշուկայի այս նոր երևույթը կարտացոլվի միայն առաջիկա վերլուծություններում:
«Բարեբախտաբար ունենք ոլորտներ, որտեղ նաև որոշակի նոր հնարավորություններ են բացվել: Օրինակ՝ ՏՏ ոլորտը, առաքման ծառայություններում մեծ պահանջարկ կա, առցանց վաճառքի ծառայությունների ոլորտում: Բայց սրանք ընդամենը կողքից դիտորդի արձանագրումներ են: Աշխատաշուկայի իրական պատկերն ամբողջությամբ պարզ կդառնա, երբ կկարողանանք իրականացնել շուկայի հերթական վերլուծությունը»,- ասաց նա:
Բայց, իհարկե ամենաշատը կորոնավիրուսի պատճառով Հայաստանի աշխատաշուկայում ավելացել է հատկապես բժիշկ-մասնագետների պահանջարկը:
«Այս ընթացքում մենք առողջապահության նախարարությունից բազմաթիվ թափուր աշխատատեղերի հայտեր ենք ստացել: Զբաղվածության պետական գործակալությունը պարբերաբար տրամադրել է գործակալության բազայում հաշվառված բժշկական մասնագիտություններ ունեցող անձանց տվյալները՝ ոլորտում առկա պահանջարկը լրացնելու նպատակով»,- ասաց Բեժանյանը:
Նույն իրողությունն արձանագրել են նաև աշխատանքի տեղավորման մասնավոր ընկերությունները:
Staff.am կազմակերպության հաղորդակցության գծով տնօրեն Նազելի Բադալյանը նշեց, որ իրենց դիտարկմամբ` կորոնավիրուսով պայմանավորված ճգնաժամը վնասել է աշխատաշուկայի գրեթե բոլոր ոլորտներին: Բացառություն են կազմել միայն ՏՏ, հեռահաղորդակցության և կապի ոլորտները:
«Ամենաշատը տուժած ոլորտները, կարելի է ասել, տուրիզմի ու հյուրընկալության ոլորտներն են»,- ասաց Բադալյանը՝ հավելելով, որ իրենց հաշվարկով` արտակարգ իրավիճակի առաջին երկու ամիսներին աշխատաշուկայի ակտիվությունը նվազել է շուրջ 40%-ով:
Կազմակերպությունում գրանցված աշխատանք փնտրողների թիվը, մեր զրուցակցի խոսքով, այս ամիսների ընթացքում էապես չի փոխվել, բայց էապես նվազել է աշխատանք առաջարկող գործատուների թիվը:
«Առաջիկա 10 օրում պետք է բացվեն տնտեսական գործունեության բոլոր ոլորտները»․ Փաշինյան
Գրեթե նույնն իրողությունն է արձանագրվել նաև պաշտոնական վիճակագրության մեջ: Զբաղվածության պետական գործակալության տվյալներով` 2020թ.-ի մայիսի 1-ի դրությամբ զբաղվածության տարածքային կենտրոններում հաշվառված աշխատանք փնտրողների թիվը կազմել է 85 900 մարդ: Համեմատության համար նշենք, որ ապրիլի 1-ի դրությամբ նրանց թիվը դարձյալ 85 900 է եղել, մարտի 1-ի դրությամբ` 85 700, իսկ փետրվարի 1-ին՝ 85 000:
«Այս տարվա ապրիլին գրանցվել է ընդամենը 490 աշխատանք փնտրող անձ: Այս ցուցանիշը նախորդ տարվա ապրիլ ամսվա համեմատ 3,5 անգամ նվազել է: 2019թ. ապրիլին զբաղվածության տարածքային կենտրոններ այցելած աշխատանք փնտրող անձանց թվաքանակը 1719 է եղել»,- Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց Զբաղվածության պետական գործակալության տեղեկատվության ապահովման բաժնի պետ Ցողիկ Բեժանյանը:
Նման փոքր թիվը, սակայն, պայմանավորված է նրանով, որ պարետի որոշմամբ արգելված է եղել զբաղվածության կենտրոններ այցելելը: Իրականում ճիշտ հակառակն է` նրանց թիվն ավելի քան 10 անգամ ավել է եղել, ինչի մասին վկայում է տարածքային կենտրոնների ստացած հեռախոսազանգերի քանակը: Մայիսի 1-ի դրությամբ հեռախոսով խորհրդատվություն է ստացել շուրջ 51 400 քաղաքացի:
«Այս ժամանակահատվածում մենք գրանցումներ ենք արել միայն առանձնահատուկ դեպքերում: Երբ աշխատանք փնտրողը պնդել է, նրան հրավիրել ենք կենտրոն: Դա է պատճառը, որ գրանցվածների թիվն անհամեմատ փոքր է»,- պարզաբանեց Բեժանյանը:
Համավարակի անցած 2 ամիսներին գործազուրկների ավելացմանը զուգահեռ կրկնակի նվազել են նաև գործատուների առաջարկած թափուր աշխատատեղերը:
«Նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածում մենք ունեինք շուրջ 4 700 թափուր աշխատատեղ, այս տարի ունենք ընդամենը 2 500: Մի շարք գործատուներ դեռևս շարունակում են պարապուրդի մեջ մնալ, կամ այսպես ասած՝ սպասման մեջ են»,- ասաց նա:
Հիշեցնենք՝ 2020թ-ի մարտի 1-ին Հայաստանում պաշտոնապես հաստատվեց կորոնավիրուսով վարակի առաջին դեպքը: Մարտի 16-ին ՀՀ կառավարությունն արտակարգ դրություն հայտարարեց, որն ավելի ուշ երկու անգամ երկարացվեց ու պետք է ավարտվի հունիսի 13-ին:
Սակայն մայիսի 4-ից ՀՀ կառավարության ու պարետի որոշմամբ հանվեցին տնտեսական գործունեության գրեթե բոլոր նախկին սահմանափակումները: Բացվեցին նաև հյուրընկալության ու սննդի ծառայությունները, բայց անվտանգության միջոցների ու կանոնների խիստ պահպանման պահանջով:
Կորոնավիրուսը կկարողանա՞ բուժել Հայաստանի տնտեսության խրոնիկ հիվանդությունը