Մեկ տարի առաջ տեղի ունեցավ Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկու երդմնակալության արարողությունը։ Զելենսկին այս ընթացքում հասցրել է իրականացնել իր նախընտրական խոստումներից մի քանիսը, մասնավորապես, չեղարկել պատգամավորական անձեռնմխելիությունը։
Միևնույն ժամանակ, Դոնբասին խոստացած խաղաղությունը նա այդպես էլ չի բերել։ Նրան չի հաջողվել հասնել նաև երկրի բարեփոխման հարցում լուրջ առաջընթացի և «աղքատության դարաշրջանի» հաղթահարման, ինչպես նաև Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների նորմալացման։
ՌԻԱ Նովոստիի կողմից հարցված փորձագետները կարծում են, որ Զելենսկին «այս ամբողջ ընթացքում սովորում էր նախագահ լինել, սակայն այդպես էլ չի հասկանում, թե ինչպես է պետք կառավարել այդ նավը»։
Զելենսկու կառավարման մեկ տարվա ընթացքում երկրի բոլոր փոփոխությունները տեղի էին ունենում «տուրբո ռեժիմում»։ Նրա առաջին որոշումը երդմնակալությունից հետո խորհրդարանի լուծարումն էր և արտահերթ ընտրությունների հայտարարումը, որոնք տեղի ունեցան անցած տարվա ամռանը։
«Նորմանդական» գագաթնաժողովը կայացավ. ի՞նչ կորոշի Զելենսկին
Արդյունքում նախագահամետ կուսակցությունը 246 մանդատ ստացավ (անհրաժեշտ 226-ի դեպքում) և ինքնուրույն կոալիցիա ձևավորեց։ Գերագույն ռադան մեկ տարուց պակաս աշխատանքի ընթացքում արդեն հասցրել է ավելի քան 180 օրենք ընդունել։
Զելենսկու կառավարման առանցքային խնդիրը կադրային քաղաքականությունն էր. իշխանության եկավ մարդ, որը երկիրը ղեկավարելու համար թիմ չուներ։
«Զելենսկին և ընտրողները կարծում էին, որ բավական է նոր մարդկանց բերել, և ամեն ինչ հնարավոր է արագ ապարագելափակել։ Պարզվեց, որ դա այդպես չէ։ Բարդ խնդիրները հնարավոր չէ արագ և հեշտ լուծել», – կարծում է ուկրաինացի քաղաքագետ Վլադիմիր Ֆեսենկոն։
«Ժողովրդի ծառայի» պատգամավորների շրջանում նոր դեմքերն արագ դարձան «հին» դեմքեր։ Փաստացի իշխանական կուսակցությունը բաժանվեց ազդեցության ոչ ֆորմալ խմբերի և արդեն վաղուց անկայուն է գործում։
Անարդյունավետ կադրային քաղաքականությունը խնդիրների հանգեցրեց նաև Ուկրաինայի տնտեսության մեջ։ Անկախ կոռուպցիայի նկատմամբ հանդուրժողականության զրոյական մակարդակի մասին բազմաթիվ հայտարարություններից, Զելենսկին արդեն ստացել է սեփական մեծ կոռուպցիոն սկանդալը։ Մարտի վերջին տեսաձայնագրություններ են հրապարակվել, որոնք վկայում են այն մասին, որ նախագահի գրասենյակի ղեկավար Երմակի եղբայրը հարցազրույցներ է անցկացրել պետական պաշտոններին հավակնող թեկնածուների հետ և, հավանաբար, դրա համար գումար վերցրել։
Զելենսկին այս մեկ տարվա ընթացքում ամենաշատն ուշադրություն էր դարձնում Դոնբասում ռազմական հակամարտության դադարեցման վրա։ Անցած տարվա վերջին Ֆրանսիայի, Գերմանիայի, Ուկրաինայի և Ռուսաստանի առաջնորդները երեք տարվա դադարից հետո բանակցությունների սեղանի շուջ նստեցին «նորմանդական ձևաչափում»։ Ուկրաինայի արևելքում հանդիպման արդյունքում մի շարք կետերում ուժերի հետ քաշում տեղի ունեցավ, ինչպես նաև հաջողվեց «պահվող» անձանց նշանակալի փոխանակումներ կատարել ՌԴ–ի և ինքնահռչակ ԴԺՀ–ի և ԼԺՀ–ի հետ։
Զելենսկին երդվել է չսափրվել մինչև ձերբակալված նավերն Ուկրաինա չվերադառնան
Մինսկում Դոնբասի կոնտակտային խումբը համաձայնեցրել էր «Շտայնմայերի բանաձևը», որը սահմանում է տարածաշրջանի հատուկ կարգավիճակի մասին օրենքն ուժի մեջ մտնելու կարգը։ Կիևի այս որոշման հակառակորդները բանաձևի համաձայնեցումից հետո Ուկրաինայի մայրաքաղաքում, ինչպես նաև երկրի մի շարք այլ քաղաքներում հանրահավաքներ անցկացրին։ Դոնբասի կարգավիճակի մասին օրենքը մինչ օրս չհայտնվեց Ռադայի պատերի ներսում։
«Բանակցային գործընթացի սառույցը հալվեց, և դա, անկասկած, Զելենսկու հաջողություններից է։ Բայց, ցավոք, «նորմանդական քառյակի» երկրորդ հանդիպումը տեղի չունեցավ։ Եվ պատճառը կորոնավիրուսը չէր, պատճառն այն է, որ դեռ չեն իրականացվել առաջին հանդիպման արդյունքները։ Անկախ դրական մեկնարկից, Զելենսկին այսօր մոտեցել է որոշակի ռուբիկոնի, երբ Դոնբասի վերաբերյալ բարդ որոշումներ է պետք կայացնել», – ասել է Ուկրաինայի վերլուծության և քաղաքականության կառավարման ինստիտուտի տնօրեն Ռուսլան Բորտնիկ։
Արտաքին քաղաքականության մեջ Զելենսկին պահպանել է Կիևի եվրաինտեգրման վեկտորը և շարունակում է համագործակցել ՆԱՏՕ–ի հետ։ Միևնույն ժամանակ, նախագահի գրասենյակում հստակ ռազմավարություն չկա։
«Թիմում ռազմավարական պլանավորում չի զգացվում, իսկ դա, նախևառաջ, առաջնահերթությունների ընտրությունն է», – կարծում է հեռանկարային հետազոտությունների միջազգային կենտրոնի փորձագետ Նիկոլայ Կապիտոնենկոն:
Ռուսաստանի հետ հարաբերություններում ուկրաինական կողմը նկատելիորեն հեռացրել է ագրեսիվ հռետորաբանությունը, սակայն հարաբերությունները չի կարելի կարգավորված համարել։
«Ռուսաստանի հետ հարաբերությունները մեզ մոտ վրացական սցենարով են ընթանում, որի դեպքում մի կողմից գազի տարանցման կարևոր պայմանագիր է կնքվել, ավելի քիչ խոչընդոտներ են մնացել առևտրի համար, մյուս կողմից` քաղաքական որոշակի կարգավորման մասին խոսել չենք կարող։ Ուկրաինայում ՌԴ դեսպան չկա, և քաղաքական հարաբերությունները շատ ցածր կետում են», –կարծում է Բորտնիկը։
Անկախ սխալներից և հասարակության համար ոչ միշտ հասկանալի որոշումներից, Զելենկին կրկին կհաղթեր ընտրություններում, եթե դրանք տեղի ունենային առաջիկայում։ Սոցհարցման վերջին տվյալների համաձայն` նրան պատրաստ է ձայն տալ պոտենցիալ ընտրողների ավելի քան 40%–ը։
Անցած տարվա ընտրությունների առաջին փուլի արդյունքներով նա հավաքեց ընտրողների ձայների առավելագույն քանակը (30,24%)` գործող նախագահ Պորոշենկոյից կրկնակի ավել։ Ընտրությունների երկրորդ փուլում Զելենսկին հաղթեց` հավաքելով 73,22% քվե։
Երբ տղաները գալիս են հասարակաց տուն, տղամարդիկ հեռանում են. Զելենսկին պատասխանել է կատակին
