Արամ Գարեգինյան, Sputnik Արմենիա
Էրիկ Գրիգորյանը, որը գերատեսչության ղեկը ստանձնել էր «թավշյա հեղափոխությունից» հետո, երեկ հրաժարական տվեց։ Թեև նա մի քանի տարի շարունակ աշխատել էր բնապահպանական կազմակերպություններում որպես փորձագետ, սակայն նախարարի պաշտոնը զբաղեցնելուց հետո հանքերին պատերազմ չհայտարարեց։ Եթե գործունեությունն օրինական է՝ կաշխատեն, եթե ոչ՝ թող ուղղվեն․ այսպիսինն էր նրա մոտեցումը։
Մետաղագործության հարցում լռում էր
Պաշտոնավարման առաջին մի քանի ամիսների ընթացքում նա գրեթե չէր խոսում Ամուլսարի հանքի մասին, որը վերջին երկու տարիներին բնապահպանական ամենաաղմկահարույց թեման է։ Վերջապես պատգամավորները խորհրդարանում նրան ուղղակիորեն հարցրին այդ մասին։ Գրիգորյանը երկար ու խճճված արտահայտությունների հետևում չթաքնվեց, այլ բացեիբաց ասաց՝ որպես քաղաքացի ինքը դեմ է հանքերի շահագործմանը, բայց որպես նախարար՝ պարտավոր է հետևել օրենքին և եթե Lydian-ին տրված բնապահպանական եզրակացությունը դրական լինի, ընկերությունը կշարունակի աշխատանքը։
Ելույթից հետո բնապահպան որոշ ակտիվիստներ մեղադրեցին նրան հաշտվողականության ու իշխանության հետ հարաբերությունները չփչացնելու ցանկության համար։ ՀՀ բնապահպանության և ընդերքի տեսչական մարմնի ղեկավար Արթուր Գրիգորյանը դրանից մի քանի ամիս անց հրաժարական տվեց, նշելով, որ իշխանությունը կապ ունի Ամուլսարի կոռուպցիայի հետ։ Գրիգորյանն ավելի հանդարտ գործեց, բայց արդյունքը նույնն է․ Ամուլսարն այդպես էլ չշահագործվեց․ այն անորոշ ժամանակով դադարեցված է։
Մեկ օրում երկու պաշտո՞ն. ԱԱԾ տնօրենի տեղակալ է նշանակվել մեկ օր առաջ այլ պաշտոն ստացածը
Գրիգորյանը հայտարարություններ չի արել նաև Ալավերդու Պղնձաձուլարանի վերաբերյալ։ Քաղաքի մեծ մասը կերակրող ձեռնարկությունը փակվել է բնապահպանական ակտիվիստների պահանջով։ Կառավարությունն այդ հարցում իրեն ընդգծված հեռու է պահում՝ որևէ մեկին չմեղադրելով ու փոխզիջում չառաջարկելով։ Չէր արտահայտվում նաև Էրիկ Գրիգորյանը։ Գործարանը մինչ օրս չի աշխատում, իսկ նախկին աշխատակիցները մնացել են պատահական աշխատանքի հույսին։
Նախկին նախարարը շատ ավելի կտրուկ գործեց ձկան ու անտառի հարցում
Գրիգորյանը սկզբունքային էր ձկնային տնտեսությունների հարցում, որոնք օգտագործում են Արարատյան դաշտի ստորգետնյա ջրերը։ Ապօրինի ջրանցքները շարունակում էին փակվել, ինչի շնորհիվ նախորդ իշխանության օրոք սպառված ստորգետնյա ջրի պաշարները սկսեցին վերականգնվել։
Գրիգորյանի օրոք խստորեն հետևում էին նաև Սևանա լճում սիգ որսալու արգելքին։ Ափամերձ գյուղերի բնակիչները, որոնք ձկնորսությամբ էին ապրում, մեղադրում էին վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին ու նախարար Էրիկ Գրիգորյանին։ Ի պատասխան մեղադրանքների՝ Փաշինյանն ասաց. «Բոլորին արգելվում է ձուկ բռնել, իսկ արգելքը ժամանակավոր է, որպեսզի լճում ձկների պաշարները վերականգնվեն»:
Պաշտոնից հեռանալուց որոշ ժամանակ առաջ Գրիգորյանն ավարտին հասցրեց ևս մեկ նոր նախագիծ, որով Սևանում վերջնականապես արգելվում է իշխան ձկան արդյունաբերական որսը։
Արմեն Սարգսյանը ստորագրեց հրամանագիրը. Էրիկ Գրիգորյանն ազատվեց պաշտոնից
Գրիգորյանը նույնքան կտրուկ պաշտպանում էր նաև անտառները, որը նույնպես վարչապետ Փաշինյանի բնապահպանական կարևորագույն առաջնահերթություններից է։
Ամիսներ առաջ անտառահատումները խիստ սահմանափակվեցին։ Դրանից հետո Տավուշի մի քանի գյուղերի սղոցարաններում աշխատող բնակիչները փակեցին Երևան-Թբիլիսի մայրուղին, իսկ ոստիկանների վրա քարեր նետեցին։
Փաշինյանը դարձյալ կտրուկ արտահայտվեց, իսկ Գրիգորյանն առանց ավելորդ խոսքերի շարունակում էր կատարել իր հրահանգը։
Մարդիկ, որոնք ծառերը հատում ու մեջքի վրա տանում են դեպի բեռնատարը, երբեք չեն հարստանա։ Ինչպես վերջին երեսուն տարվա մեջ աղքատ են եղել, այնպես էլ մնացել են։ Նրանց աշխատանքով մարդկանց մի փոքր խումբ է հարստացել, նրանց համար փոխզիջում չի լինելու»,- ասաց Փաշինյանը։
Այդպես էլ եղավ։ Ոստիկանները մի կողմից, անտառապահները մյուս կողմից շարունակում էին հետևել, որ անտառը չհատեն։
Պլաստիկե տոպրակների վերջը
Նախարարը ևս մեկ բնապահպանական բարեփոխում է իրականացրել․ 2022 թվականից տանը և խանութներում պլաստիկե տոպրակների օգտագործումը կարգելվի։ Դրանց կփոխարինեն թղթե ու կտորից պատրաստված տոպրակները, իսկ պոլիէթիլենային թիթեղները կօգտագործվեն միայն փաթեթավորման համար։ Արդյունքում՝ մեկ երրորդով կկրճատվի պոլիէթիլենի քանակը Հայաստանի աղբանոցներում։
Երկու միլիոն հավաքեց, ինչքան մնա՞ց
Գրիգորյանի միլիոններն էլ էին կանաչ, բայց ոչ թե դոլարի, այլ սովորական ծառերի տեսքով։ Շարունակելով անտառների փրկության համար պայքարը՝ նոր իշխանությունը որոշեց 2020 թվականի հոկտեմբերի 10-ին 10 միլիոն ծառ տնկել։ Վարչապետի այս գաղափարն արդեն Գրիգորյանը չի կարող ավարտին հասցնել։ 2020 թվականի հունվարին Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում նախարարն հայտնել էր, որ արդեն երկու միլիոն տնկի ունեն։
«Մինչ 2050 թվականը երկրում մի քանի հարյուր միլիոն ծառ է տնկվելու», - ասել էր նա։
Տարոսիկ
Նախարարը սկսել էր նոր տեսակի տարոսիկների՝ ծառ տնկելու քարոզչություն անել։ Հայկական հարսանիքներից մեկի ժամանակ զույգը որոշել էր ընկերներին ոչ թե ավանդական տարոսիկ բաժանել, այլ 150 տնկի՝ կաղնու, սոճու և ընկուզենու։ Հարսն ու փեսան որոշել էին ծառատունկը Լոռու մարզում կազմակերպել։
Զույգի այս գաղափարը նախարարը սիրով «գովազդեց» սոցցանցերում։ Իսկ թե ո՞ւմ նա կփոխանցի նախարարի իր տարոսիկը, դեռ հատնի չէ։
