Երևանի Հանրապետության հրապարակի տակ գտնվող շինությունները միայն զբոսաշրջության տեսանկյունից են արժեքավոր։ Այսօր Sputnik Արմենիա մուլտիմեդիոն մամուլի կենտրոնում կայացած ասուլիսի ժամանակ այս մասին ասաց Ալեքսանդր Թամանյանի անվան ճարտարապետության թանգարան-ինստիտուտի տնօրեն Մարկ Գրիգորյանը։
Ավելի վաղ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Facebook սոցիալական ցանցի իր էջում գրել էր, որ 2020 թվականին կսկսվեն Հին Երևանի՝ Հանրապետության հրապարակի տակ գտնվող պատմական շերտի բացման և այն թանգարանային հատվածի վերածելու աշխատանքները: ԿԳՄՍ նախարար Արայիկ Հարությունյանն էլ գրել է, որ մասնագետների հետ քննարկվում են հին քաղաքի վերականգնման հնարավորությունները։
Ռուսերեն ու գերմաներեն հայհոյող և հայերեն խոսող «գուշակ» թութակը. կյանքը` հին Երևանում
Ըստ Գրիգորյանի` Հրապարակի տակ գտնվող շինությունները նկուղներ են, որոնք չունեն պատմական կամ ճարտարապետական արժեք, բայց նկուղները կարող են հետաքրքրել զբոսաշրջիկներին, մանավանդ գեղեցիկ լեգենդի համակցման դեպքում։
«Ենթադրում եմ` եթե քաղաքի գլխավոր հրապարակի տակ ինչ–որ անհայտ բան կա, ապա ես կուզեմ մտնել ու տեսնել», - նշեց նա։
Նա նաև կարծում է, որ առավել կարևոր է ոչ թե բուն ծրագիրը, այլ թե ինչպես են այդ ծրագիրը կյանքի կոչելու։ Ըստ Գրիգորյանի` խնդիրն անվստահության մեջ է ու Հրապարակի տեսքի աղճատման մտավախության։ Գրիգորյանը տեղեկացրեց նաև, որ Ճարտարապետների ճնշող մեծամասնությունը, որոնց հետ ինքը հարցը քննարկել է, կտրուկ դեմ է նկուղների բացմանը։
Նշենք, որ ավելի վաղ հնագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու, ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի գիտաշխատող Ֆրինա Բաբայանը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասել էր, որ 2003 թվականին Հանրապետության հրապարակի վերանորոգման ժամանակ ստորգետնյա քաղաք է հայտնաբերվել։ Երբ ասֆալտի վերին շերտը հանվել է, շինարարները քարքարոտ պատեր, սև ու կարմիր տուֆի սալեր, կղմինդր, կավե սափորների մասեր ու կավե ջրատար խողովակներ են հայտնաբերել։ Քաղաքը գտնվում է Աբովյան ու Ամիրյան փողոցների, Հանրապետության հրապարակի տակ և հասնում է մինչև Կոնդ։ Այդ աշխատանքների արդյունքում հրապարակի ու դրան կից փողոցների տակ հայտնաբերվել էին 17 դարի շինությունների նկուղների որոշ հատվածներ։ Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ վերին հարկերը քանդվել են XVII դարում երկրաշարժի հետևանքով։
