Այսօր ուղիղ 102 տարեկան կդառնար Արթուր Քլարքը՝ աշխարհի ամենահայտնի ֆուտուրոլոգներից`ապագան կանխատեսողներից մեկը։ Հետաքրքիր է, որ հենց ինքն է ասել.
«Որևէ մեկը չի կարող կանխատեսել, թե ինչպիսին է լինելու ապագան»։ Եվ անմիջապես էլ ավելացրել է. «Ինքս էլ միշտ դիմադրել եմ, երբ ինձ փորձել են մարգարեի պիտակ կպցնել։ Ես ուղղակի մի խուրձ հնարավոր ապագաներ եմ ներկայացրել ընթերցողին»։
Արթուր Քլարքը միշտ ընդունել է, որ մի կողմից` իր որոշ կանխատեսումներ չեն իրականացել, օրինակ` նա պնդում էր, որ արդեն 1994 թվականին մարդիկ կիջնեն Մարսի վրա։
«Բայց մյուս կողմից,- ասում է նա,- 1951 թվականին ես կանխատեսել էի, որ մարդիկ վայրէջք կկատարեն լուսնի վրա 1978 թվականին, այնինչ Արմսթրոնգը և Օդրինը ինձնից առաջ ընկան գրեթե մեկ տասնամյակով»։
1999 թվականին Արթուր Քլարկը ներկայացրեց իր վերջին կանխատեսումները։ Քանզի ուղիղ 20 տարի է անցել, եկեք նախ տեսնենք, թե այդ ժամանակաշրջանի համար արված կանխատեսումներից որոնք են իրականացել։
«2004 թվականին,- ասում էր Քլարքը,- կհայտնվի մարդու պաշտոնապես գրանցված առաջին կլոնը»։
Ակնհայտ սխալ կանխատեսում։ Բայց կան նաև կանխատեսումներ, որոնց մասին չի կարելի ասել, թե ակնհայտ սխալ են, որովհետև ճիշտ է՝ չեն իրականացել, բայց, այսպես ասենք՝ իրականանալու ճանապարհին են։
Մի օրինակ. Արթուր Քլարքը պնդում էր, որ 2003 թվականին աշխարհի ավտոարդյունաբերության առջև խնդիր է դրվելու՝ առաջիկա 5 տարվա ընթացքում լիովին անցնել այնպիսի մեքենաների արտադրության, որոնք կսնվեն միայն էկոլոգիապես մաքուր աղբյուրներից։
Շատ ավելի դժվար է ասել՝ արդյոք երբևէ կիրականանան գրողի այն կանխատեսումները, որոնք լիովին կփոխեն մարդու կյանքն ընդհանրապես։
Օրինակ. Քլարքը պնդում էր, որ շուտով մարդը կկարողանա վերահսկել նյութը մոլեկուլի և ատոմի մակարդակով։ Սա նշանակում է, որ մարդկությունը այլևս կախում չի ունենա բնությունից և ինքը կկարողանա ստեղծել այն ամենը, ինչ իրեն պետք է՝ ցանկացած սննդից մինչև վառելիք։
Եվ վերջապես՝ «2040 թվականին,- պնդում է Արթուր Քլարքը,- կստեղծվի այսպես կոչված «ունիվերսալ ռեպլիկատորը»։ Սարք, որի օգնությամբ կարելի է կրկնօրինակել ցանկացած նյութական օբյեկտ»։
Գոնե պատկերացնո՞ւմ եք, թե դա ինչ է նշանակում.
Ուզում եմ ունենալ այն դղյակներից, որոնք միմյանց կողքին են շարված Մոնումենտում։ Հարց չկա։ Կախարդական փայտիկի, այսինքն ունիվերսալ ռեպլիկատորի մի հարված` և դղյակս պատրաստ է։
Համաձայնեք, ճիշտ է ասում Արթուր Քլարքը, որ սա արմատապես կփոխի մարդու կյանքը և կյանքի իմաստն ընդհանրապես։ Որովհետև մենք սովոր ենք, որ ողջ կյանքի ընթացքում պիտի անընդհատ աշխատենք ինչ-որ բան ձեռքբերելու համար։ Է եթե կարող եմ անմիջապես` առանց որևէ ջանք թափելու ստանալ ուզածս, կներեք, էլ ինչու պիտի աշխատեմ։ Եկեք այս հաճելի կանխատեսումով էլ ավարտենք ու սպասենք երանելի 2040 թվականին։ Բան չմնաց։
