Ռազմական վերլուծաբան Ալեքսանդր Խրոլենկո
Ուկրաինային ցուցաբերվող ամերիկյան ռազմական օգնության տատանողական բնույթը հաստատում է մի պարզ ճշմարտություն. ամերիկյան զենքը չի փոխարինվի Ռուսաստանի հետ բարիդրացիական հարաբերություններով:
Ուկրաինայի ռազմածովային ուժերը նոր քայլ են կատարել Համաշխարհային օվկիանոսում. նոյեմբերի 9–ին տեղի են ունեցել ԱՄՆ–ից Ocean Freedom նավով ավելի վաղ առաքված երկու հին պարեկային ռազմանավակների` Р 190 «Ստարոբելսկի» և Р 191 «Սլավյանսկի» ընթացային փորձարկումները։ Դրանք ԱՄՆ Առափնյա պահպանությունից դուրս գրվելուց առաջ կոչվել են Cutters Drummond և Cushing և շատ բան են տեսել ծառայության 30 տարիների ընթացքում։ Սակայն վեց նման «ծերուկներին» բախտ է վիճակվել երկրորդ կյանք սկսել ուկրաինական ռազմածովային ուժերում։ Ուկրաինային ռազմանավակներ հանձնելու որոշումն իրագործելու համար պահանջվել է ավելի քան երկու տարի։
Կիևում կարծում են, որ Island տեսակի պարեկային ռազմանավակների առանձին ուկրաինական դիվիզիոնը կարող է հսկել մերձակա ծովային գոտին և նույնիսկ դուրս գալ Միջերկրական ծով` ՆԱՏՕ–ի նավերին աջակցելու համար։ Ճիշտ է` «Ստարոբելսկի» և «Սլավյանսկի»` Օդեսայի ջրեր դուրս գալու առաջին լուրը պղտորվեց ԱՄՆ նախագահի` ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Ռոբերտ Օ'Բրայենի հայտարարությամբ։ Նա ասաց, որ ԱՄՆ–ն չի կարող հավերժ ռազմական օգնություն ցուցաբերել Ուկրաինային, և իրենք հուսով են, որ Կիևն ու Մոսկվան պայմանավորվածության կհանգեն։
Ռուսաստանում ամերիկյան AR-15 հրացանի անալոգը կարտադրեն
ԱՄՆ–ի դաշնային բյուջեի նախագծում 250 միլիոն դոլար է նախատեսված Ուկրաինայի անվտանգությունն ամրապնդելու համար։ 2018թ–ի ֆինանսական տարվա պաշտպանական բյուջեով նախատեսվել էր Ուկրաինային տրամադրել 350 միլիոն դոլար ռազմական օգնություն։ Հինգ տարում (2014թ–ից) ԱՄՆ օգնությունը Ուկրաինայի ԶՈՒ–ին գերազանցել է 1 միլիարդ դոլարը։ Սակայն սեպտեմբերի վերջին Վաշինգտոնը սառեցրեց 400 միլիոն դոլար ռազմական օգնությունը, իսկ դա ոչ մի լավ բան չի խոստանում Կիևին։ Ամեն դեպքում, սկզբից պարզենք ռազմանավակների հարցը։
Պայմանական մարտական
ԱՄՆ Առափնյա պահպանությունը պաշտպանության նախարարության կառույց չէ և մաքսային–ոստիկանական գործառույթներ է իրականացնում երկրի ափամերձ ջրերում։ Վերջին սխրանքներից է հունիսին 7 տոննա կոկաինով լցված նավ առգրավելը։ Ծառայության իրավապահ շեշտադրությունը սահմանափակում է Առափնյա պահպանության նավերի մարտավարական–տեխնիկական բնութագրերը։ Island տեսակի ռազմանավակները կարող են միայն երազել հեռավոր արշավների և ծովամարտերի մասին։ Ուստի Ուկրաինայի ապագա «օվկիանոսային նավատորմը» ԱՄՆ–ից Օդեսայի նավահանգիստ է հասել բեռներ տեղափոխող նավով։
Առափնյա ծովային գոտու նավերը (ափից հեռու մինչև 500 մղոն), ամենից առաջ, բարենպաստ օպերատիվ ռեժիմ են ապահովում իրենց նավատորմի հիմնական ուժերի` հրթիռային նավերի և սուզանավերի տեղակայման համար, մարտական կայունություն հաղորդում նավային հարվածային խմբերին։ Փոքրիկ, գրեթե անզեն պարեկային ռազմանավակներն ի զորու չեն լուծելու նման խնդիրներ։
Island վեց ռազմանավակներով սևծովյան գոտին հսկելը և Միջերկրական ծովում ՆԱՏՕ–ին «աջակցելը» ոչ գիտական և ոչ ռազմական ֆանտաստիկա է։
Հայաստանը հիանալի ընտրություն է արել. ռուս գեներալ–գնդապետը` Սու-30ՍՄ կործանիչների մասին
Նույնիսկ հաշվի առնելով ականային–ուռկանային մոդուլների հիպոթետիկ տեղադրումը և Island–ի համար գոյություն չունեցող հականավային հրթիռային համալիրները` պարեկային ռազմանավակների ակտիվությունը բոլորովին անիմաստ կերևա Ռուսաստանի ժամանակակից Սևծովյան նավատորմի ֆոնին։
Պայմանական անվճար
Ուկրաինայի ռազմածովային ուժերը հարվածային նավեր գրեթե չունեն։ Նավաշինության լուրջ ծրագրեր նույնպես չկան։ «Գետման Սագայդաչնի» միակ հետախուզանավը, թվում է, երբեք դուրս չի գա վերանորոգումից։ Island հին ռազմանավակների դիվիզիոնը ցանկացած դեպքում եղանակ չի փոխի։ Ամերիկյան նվերները պիտանի են միայն մանր սադրանքների համար, թեև բավական շատ գումար են կլանում ուկրաինական բյուջեից։
ԱՄՆ–ի նվիրած երկու պարեկային Island ռազմանավակները 10 միլիոն դոլար են նստել Ուկրաինայի բյուջեի վրա։ Ակնհայտ է, որ մնացած չորսի համար Կիևը ստիպված կլինի վճարել ևս 20 միլիոն դոլար։ Բայց այդ նավերը կշարունակեն հին, անհուսալի, վտանգավոր լինել անձնակազմի համար, որովհետև դրանք դուրս են գրվել դեռ 2017թ–ի կմախքի թերությունների պատճառով, իսկ վերջին անգամ նորոգվել են հինգ տարի առաջ։
Նման հնոտին պետք էր ուղղակի դեն նետել։ Ձեռներեց ամերիկացիները չեն ցանկանում գումար ծախսել օգտահանության վրա և սովորել են դեմպինգային գներով անպիտան ռազմական գույքը «նաղդել» դաշնակիցների վրա։ 2015թ–ին Island ռազմանավակներ է գնել Պակիստանը, մեկ տարի անց երկու ռազմանավակ էլ ձեռք է բերել Վրաստանը, 2017թ–ին` Կոստա Ռիկան։
ՆԱՏՕ–ի ամենամյա Sea Breeze հակառուսական զորավարժություններում ստորաքարշ ներկայությամբ կամ ԱՄՆ Առափնյա պահպանության անպիտան նավերն օգտագործելով` ռազմածովային սխրանքներ չեն գործում։ «Կրտսեր գործընկերները» ցանկացած պահի կարող են կորցնել Վաշինգտոնի բարեհաճությունը (հիշենք Սիրիայի քրդերին)։ Եվ միայն Ռուսաստանի հետ բարիդրացիական հարաբերություններն ավելի հուսալի են պաշտպանում, քան ցանկացած զենք։
Ինչպես «Մոսկվան վրեժ լուծեց Երևանից», կամ ադրբեջանական մի ապատեղեկատվության պատմություն
