ԵՐԵՎԱՆ, 9 սեպտեմբերի — Sputnik. Եթե առկա խնդիրը 6 ամսով հետաձգում են, միևնույնն է, 6 ամիս անց քաղաքացին նորից կանգնելու է նույն խնդրի առաջ։ Այս մասին Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց ՀՅԴ Բյուրոյի տնտեսական հետազոտությունների գրասենյակի ծրագրերի համակարգող, աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախկին փոխնախարար Թադևոս Ավետիսյանը։
Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարար Զարուհի Բաթոյանը Facebook-ի իր էջում գրել է, որ 132.381 աշխատունակ քաղաքացիներ են գտնվում նպաստի համակարգում և չեն ստանում այլ եկամուտ՝ բացի նպաստից: Դրա համար էլ իրենք մշակել են նախագիծ, որով առաջարկում են կիրառել պայմանական նպաստ՝ աշխատունակ անձանց համար:
Այսինքն` նախագիծն ընդունվելու դեպքում նպաստը կտրամադրվի պայմանով. նախարարությունը 6 ամսվա ընթացքում կփորձի օգնել նպաստառուին աշխատանք գտնելու հարցում, իսկ աշխատանք գտնելուց հետո ևս 6 ամիս շահառուն կշարունակի նպաստ ստանալ։ Դրանից հետո նպաստի տրամադրումը կդադարի, քանի որ նա աշխատանք կունենա։
«Կարծում եմ` նպաստների և զբաղվածության համակարգերի բարեփոխումները պետք է սկսել անապահովության համակարգի գնահատման բարեփոխմամբ։ Այսօր ընտանիքների անապահովությունը գնահատվում է շատ մոտավոր: Դրա հիմքում պայման է դրվում, օրինակ, մեքենա, վարկ ունենալ–չունենալու հանգամանքը»,–ասաց Թադևոս Ավետիսյանը։
Հայաստանում նպաստ բաժանելու թափանցիկությունը մարդկանց աշխատանքով չի ապահովի. տնտեսագետ
Նրա խոսքով` ընտանիքի անապահովության գնահատման հիմքում դրված է նաև սոցիալական աշխատողի գնահատականը, ինչը նաև կոռուպցիոն ռիսկեր է առաջացնում։ Այսինքն` սոցիալական աշխատողը, որի աշխատավարձը նվազագույն աշխատավարձին է մոտ, եթե ասի, որ այսինչ ընտանիքն անապահով չէ՝ ընտանիքը կզրկվի նպաստ ստանալու իրավունքից։
«Անապահովության գնահատման համակարգում հասցեականությունն է բավական ցածր. աղքատ ընտանիքների 25 տոկոսը դուրս են այս համակարգից ու որևէ աջակցություն չեն ստանում։ Ավելին, 100 000 նպաստառուների 25 տոկոսն իրականում աղքատ չէ։ Ուստի, այս պայմաններում պայմանական նպաստի համակարգը մեծ դրական ազդեցություն չի կարող ունենալ»,–ասաց նա։
Նրա խոսքով` շատ նպաստառուներ օրինական աշխատանքի չեն անցնում, քանի որ վախենում են նպաստի համակարգից դուրս մնալ։ Խնդիրն այն է, որ նվազագույն աշխատավարձը` 55 000 դրամը, 15 տոկոսով ցածր է մեկ անձի հաշվով կենսապահովման նվազագույն զամբյուղի համար անհրաժեշտ գումարից։ Հետևաբար, ըստ Ավետիսյանի, նախարարության կողմից մարդուն նվազագույն աշխատավարձով աշխատանք առաջարկելու դեպքում խնդիրը չի լուծվելու։ Բացի այդ, ըստ նրա, մարդիկ չեն աշխատում, քանի որ, օրինակ, Բերդում, Ճամբարակում և Ամասիայում թափուր աշխատատեղեր չկան։
Տնտեսագետը նշում է, որ լուծումներն ավելի խորքային պետք է լինեն։ «Տեսեք, 2019–ին 16 000–ով գործազուրկների թիվն ավելացել է, ավելին՝ այսօր աշխատողների 25 տոկոսն աղքատ է։ Ուստի, չի կարելի պոպուլիստական հայտարարություններ անել ու դրվագային դրական ֆոն ստեղծելու համար գնալ քայլերի, որոնք երկարաժամկետ լուծումներ չեն ապահովելու»,–ասաց նա։
Երեխայի նպաստ` առանց ավելորդ քաշքշուկների
Նշենք, որ ըստ Ազգային վիճակագրական կոմիտեի՝ 2018թ. տարեվերջին ընտանեկան և սոցիալական նպաստներ ստացող ընտանիքների քանակը կազմել է 92 564, որի 73%-ը բաժին է ընկել ընտանեկան նպաստ ստացող ընտանիքներին: Մեկ ընտանիքի ամսական նպաստի միջին չափը կազմել է 31 350 դրամ:
Իսկ ծերության, հաշմանդամության և կերակրողին կորցնելու դեպքում նպաստ ստացողները 65 183–ն են եղել. նպաստի միջին չափը կազմել է 17 760 դրամ:
