ԵՐԵՎԱՆ, 4 օգոստոսի — Sputnik, Աշոտ Սաֆարյան․ Հայաստանում ավտոտրասպորտային պատահարների քանակն ու մահացության բարձր վիճակագրությունը շարունակում են մնալ հասարակական կազմակերպությունների ուշադրության կենտրոնում։ Չեն օգնում ո՛չ բազմաթիվ տեսախցիկները, ո՛չ բազմաթիվ արագաչափերը։ Sputnik Արմենիան ստեղծված իրավիճակը քննարկել է իրավաբան Հայկ Արամյանի հետ։
Փորձագետի խոսքով՝ ՃՏՊ-ների վիճակագրություն ու մահացությունների թիվը վկայում են այն մասին, որ կիրառվող միջոցներն արդյունավետ չեն։ Օրինակ` 2018 թվականին ՃՏՊ-ների թիվը գրեթե վեց հազարի է հասել, 343 մարդ մահացել է, 4111-ը՝ վիրավորում ստացել։ Սակայն այդ ընկճող վիճակագրության դեմ պայքարելու համար անհրաժեշտ է նախևառաջ վերլուծել ՃՏՊ-ների պատճառները ։
Իրավիճակի նույնիսկ մակերեսային վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ վթարների հիմնական պատճառը արագության գերազանցումն է։
«Մենք Հայաստանի ճանապարհների վրա մոտ 230 արագաչափ ենք տեղադրել, բայց դրանք փաստացի չեն զսպում արագ քշողներին ու սահմանված արագության պահպանման երաշխիք չեն։ Այո, արագաչափերը պետք են, բայց միայն դրանցով հարցը չի լուծվի։ Վարորդներն ինչ արագությամբ ուզում քշում են, հասնում են արագաչափին, դրանց տեղերը գրեթե անգիր գիտեն, դանդաղեցնում են, հետո նույն արագությամբ շարունակում», - ասում է նա։
Վայ–վարորդները կզրկվեն վարորդական իրավունքից. Հայաստանում մտադիր են խիստ օրենք ընդունել
Արամյանն առաջարկում է տեսախցիկներին ու արագաչափերին զուգահեռ մտցնել «միջին արագություն» հասկացությունը։ Դրա իմաստն է չափել՝ ինչ միջին արագությամբ է վարորդն անցել ճանապարհի այդ հատվածը ու դրա հիման վրա հասկանալ՝ արդյոք նա խախտել է ճանապարհային երթևեկության կանոնները, թե ոչ։
Օրինակ՝ եթե մայրուղու 100 կիլոմետր հատվածը վարորդն անցել է 45 րոպեում, ապա նրա միջին արագությունը մոտ 133 կիլոմետր/ ժամ է կազմել։ Այսինքն՝ նա ակնհայտորեն խախտել է ճանապարհատրանսպորտային երթևեկության կանոնները ու պետք է վարչական պատասխանատվության ենթարկվի։
Տուգանվելու հեռանկարը կստիպի վարորդին նվազեցնել արագությունը։
Փորձագետը հակված չէ այն կարծիքին, որ մեքենաների ավելացող թիվը ՃՏՊ-ների քանակի ավելացման հիմնական պատճառներից է։ Կոպիտ ասած՝ կապ չունի քանի մեքենա կա Հայաստանում, եթե վարորդը գերազանցել է արագությունը, կորցրել կառավարումն ու ճամփեզրից ընկել։
Մասամբ խնդիրը կարող է լուծել տուգանքի չափի ավելացումը, բայց ավելի խորը մտածված ու երկարաժամկետ որոշումներ են հարկավոր։