ԵՐԵՎԱՆ, 18 հուլիսի - Sputnik. «Նաիրիտ» գործարանի համար դարձյալ գնորդ չի գտնվել։ Երևանի Սնանկության դատարանում հերթական աճուրդն ավարտվեց անարդյունք։
Ինչպես Sputnik Արմենիային հայտնեց գործարանի սնանկության գործով կառավարիչ Կարեն Ասատրյանը՝ այդ աճուրդի ժամանակ վաճառվել է երկրորդական համարվող գույքի հերթական մասը։ Հիմնական արտադրական համալիրի համար գնորդ այդպես էլ չի գտնվել ո՛չ առաջին աճուրդի ժամանակ, որը տեղի ունեցավ հունիսի 25-ին, ո՛չ էլ այս անգամ։
Խորհրդային միությունում սինթետիկ կաուչուկի մի քանի արտադրող է եղել, որոնցից մեկն էլ «Նաիրիտ» քիմիական գործարանն էր։ Խորհրդային տարիներին գործարանում աշխատելիս է եղել մոտ 10 հազար մարդ։ Նույնիսկ 2000-ականների վերջին այստեղ մոտ 3 հազար աշխատող է եղել։
Գործարանն արդեն չորս տարուց ավելի՝ գտնվում է Հայաստանի կառավարության տնօրինության տակ, բայց այդպես էլ չի հաջողվել ներդրողներ գտնել դրա համար։ Գործարանը սկսել է վաճառել գույքը` պարտքերը վճարելու համար, այդ թվում` հարկերի և օգտագործված գազի հետ կապված։ Բացի դրանից, ձեռնարկության հաստիքակազմի մեջ մտնում են մի քանի տասնյակ պահակներ և մասնագետներ։ Վերջինները հետևում են «քնած» սարքավորումների վիճակին և որոշում դրանց մաշվածության աստիճանը։
«Ինչ-որ մեկն ինձ փող կտա՞, որպեսզի վճարեմ նրանց բոլորին։ Չեն տա։ Իսկ վճարողը ես եմ լինելու, ուրիշ ոչ ոք։ Գործարանի պարտքերը փակելը նույնպես ինձ վրա է։ Դրա համար էլ վաճառում ենք այն ամենը, ինչ կարող ենք։ Բայց չէ՞ որ չի կարող անվերջ այդպես շարունակվել։ Ահա այսպիսի իրավիճակ է։ Ես կներկայացնեմ այն կառավարությունում», – ասում է գործարանի սնանկության հարցերով կառավարիչ Կարեն Ասատրյանը։
Նա կդիմի կառավարությանն այն պատճառով, որ գործարանի գրեթե բոլոր վարկատուները պետական կազմակերպություններ կամ ձեռնարկություններ են։ Նրանք են որոշում, թե երբ և ինչպես են մտադիր ստանալ իրենց պարտքերը, իսկ կառավարիչը ներկայացնում է նրանց շահերը և համաձայնեցնում նրանց հետ` ինչը և ինչպես վաճառել։ «Նաիրիտի» հետ կապված գործընթացը համակարգում է փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանը։
Կառավարիչ Կարեն Ասատրյանն ընդգծում է՝ գործարանը վաճառում է ոչ թե ամեն ինչ, այլ միայն ոչ արտադրական գույքը` ավտոպարակը, կահույքը և այլն։ Կաուչուկի, քլորի կամ թթուների արտադրամասերից ոչինչ չի հանվում աճուրդի։
Տեսնելով, որ ներդրողները գործարանով չեն հետաքրքրվում, կառավարությունում թույլ են տվել կառավարչին՝ աճուրդի հանել բուն արտադրությունը, բայց մի պայմանով. ցանկացած մարդ, որը կցանկանա ձեռք բերել այն, պետք է ապացուցի, որ այդ սարքավորումներով ինչ-որ բան է արտադրելու, այլ ոչ թե հանձնելու է որպես մետաղի ջարդոն և հեռանալու։ Այդ ամենը պետք է հիմնավորել բիզնես առաջարկով։ Առայժմ, սակայն, ոչ մի նման առաջարկ չի ստացվել։
Սնանկության կառավարիչն այդ տխուր արդյունքները ցանկանում է ներկայացնել վարկատուների խորհրդին, որի մեջ մտնում են մի քանի պետական հաստատությունների ներկայացուցիչներ։ Դրանց շարքում են ֆինանսների նախարարությունը և Պետեկամուտների կոմիտեն, քանի որ ձեռնարկությունը չի վճարել հարկերը։ Բացի դրանից, ժամանակին պետությունը վճարել է գործարանի աշխատողների աշխատավարձերի պարտքերը, իսկ հիմա գործարանի ղեկավարությունից պահանջում է վերադարձնել այդ փողերը։
Նշված պարտքերը հավաքում է «Նաիրիտ 2» գործարանը, որը մտնում է Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության կազմի մեջ։ Վարկատուների խորհրդի մեջ մտնում է նաև Երևանի ՋԷԿ–ը, որին գործարանը չի վճարել ջերմային էներգիայի համար։ Միակ մասնավոր վարկատուն, որին չեն վճարել գազի համար՝ «Գազպրոմ Արմենիան» է։
«Նաիրիտի» վերջը կտա՞ն․ գործարանի եղած–չեղածն աճուրդի է հանվել
«Նաիրիտը» Խորհրդային Հայաստանի խոշորագույն ձեռնարկություններից է։ ԽՍՀՄ-ի փլուզումից հետո այն մասնակի վերագործարկվեց 1992 թվականին։ 2006 թվականին պետությունը գործարանը վաճառեց Rhinoville Property Ltd ընկերությանը, որն այս տարիների ընթացքում երբեք հանդես չի եկել հանրության առաջ։ Ընկերությունը վարկ էր վերցրել ԱՊՀ միջպետական բանկից (որը ևս երբեք հաշվետու չի եղել հանրությանը)։ Վարկը չեն մարել, իսկ 2010 թվականի ապրիլին գործարանը դադարեցրել է աշխատանքը։ Գործարանում սնանկության գործընթաց է սկսվել։
