00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
Ուղիղ եթեր
09:00
4 ր
Ուղիղ եթեր
09:30
2 ր
Ուղիղ եթեր
09:33
27 ր
Ուղիղ եթեր
10:00
4 ր
Ուղիղ եթեր
10:04
39 ր
Ուղիղ եթեր
11:00
4 ր
Ուղիղ եթեր
13:00
3 ր
Ուղիղ եթեր
14:00
3 ր
Ուղիղ եթեր
17:00
5 ր
5 րոպե Դուլյանի հետ
18:09
8 ր
Ուղիղ եթեր
19:00
6 ր
Ուղիղ եթեր
09:00
6 ր
Ուղիղ եթեր
09:32
6 ր
Ուղիղ եթեր
12:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
13:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
14:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
17:00
4 ր
Ուղիղ եթեր
19:00
6 ր
ԵրեկԱյսօր
Եթեր
ք. Երևան106.0
ք. Երևան106.0
ք. Գյումրի90.1

Քանաքեռ. յուրօրինակ կոլորիտով թաղամաս, որ իր համն ու հոտն է տվել մայրաքաղաք Երևանին

Բաժանորդագրվել
Յուրահատուկ «քաղաք քաղաքի մեջ». Քանաքեռն իսկապես առանձնացված է մայրաքաղաքի այլ հատվածներից։ Ու դա պայմանավորված չէ միայն նրա աշխարհագրական դիրքով. լինելով բլրի վրա, այն ասես սեփական, առանձին պատմությունն ունի, իսկ կենսակերպը հաստատ յուրօրինակ է։ Եթե խոսքը կենտրոնական Եվրոպայի մասին լիներ, Քանաքեռը հանգիստ կարող էր փոքրիկ անկախ իշխանություն լիներ կամ դքսություն։

Յուրաքանչյուր երևանցու Քանաքեռում ծանոթներ ու ընկերներ են պետք։ Սա զգացի սեփական մաշկի վրա. ներքևում, բլրի տակ գտնվող քաղաքում ասֆալտը հալչում էր ու շնչելու օդ չկար, մտա սցենարիստ Գարեգին Զաքոյանի քանաքեռյան բակն ու հասկացա, որ նույնիսկ երևանյան ամառվա տապին խաղողի վազի տակ կարելի է զով կղզյակներ գտնել։

© Пресс-служба мэрии ЕреванаՏեսարան Քանաքեռ-Զեյթուն վարչական շրջանում
Քանաքեռ. յուրօրինակ կոլորիտով թաղամաս, որ իր համն ու հոտն է տվել մայրաքաղաք Երևանին - Sputnik Արմենիա
Տեսարան Քանաքեռ-Զեյթուն վարչական շրջանում

Գարեգինը բնիկ քանաքեռցի չէ, ծնվել ու մեծացել է կենտրոնում, բայց իր համար այստեղ տուն է  կառուցել ու լավ գիտի այստեղի պատմությունն ու տեսարժան վայրերը։ Ու երբ էլ պատրաստվես չուզելով տուն գնալուն, նա բարեսրտորեն կասի. «Ու՞ր ես գնում։ Այստեղից ավելի  լավ տեղ գիտե՞ս»։ Իհարկե՝ չգիտես, բայց գնալ պետք է։

Павильон Армения на ВДНХ - Sputnik Արմենիա
Գիտությունների ակադեմիա, աստղադիտարան. արցախցի ճարտարապետը քաղաք էր ստեղծում, ոչ թղթե տուփ

Այստեղից, այս բլրից Խաչատուր Աբովյանը գնացել ու էլ չի վերադարձել։ Այստեղ, այս բլրի վրա, հեռավոր 1627 թվականին ծնվել է պատմաբան Զաքարիա Քանաքեռցին, որը գրում էր իր աշխատությունները արտահայտիչ, ժողովրդականին մոտ լեզվով։ Նույնիսկ Ղևոնդ Ալիշանը, որը ծնվել էր Կոստանդնուպոլսում, ապրել էր Փարիզում ու Վենետիկում, հետաքրքրված էր «Քանաքեռ» անվան ծագմամբ ու մի քանի օրիգինալ վարկած է առաջ քաշել։

Բլրի հյուսիսային հատվածում սրբատաշ քարից շարված պատեր են հայտնաբերվել, ամենայն հավանականությամբ դա երբեմնի գոյություն ունեցած բերդի պատեր են։ Ենթադրվում է, որ բերդը կառուցել է տեղացի Քանան իշխանը։ Իսկ ամենահին ու մեր օրերը հասած հուշարձանը Պետևանի խաչքար-մահարձանն է, որի վրա 1265 թվականի գրություն կա։

1679 թվականին սարսափելի ուժգնության երկրաշարժը ցնցել է Երևանը, բազում տներ ու կառույցներ են քանդվել, այդ թվում` նաև Քանաքեռում։ Իսկ ահա Պետևանի խաչքարը մնացել է կանգուն` փլատակներով շրջապատված։ Հայերը, ինչպես հաճախ եղել է մեր պատմության մեջ, ստիպված էին վերականգնել տարերքի քանդածը։

Վերականգնեցին։ Ու միանգամից սկսեցին եկեղեցիներ կառուցել։

CC BY-SA 4.0 / Soghomon Matevosyan / Saint Hakob, KanakerՔանաքեռի Սուրբ Հակոբ եկեղեցու մուտքը
Քանաքեռ. յուրօրինակ կոլորիտով թաղամաս, որ իր համն ու հոտն է տվել մայրաքաղաք Երևանին - Sputnik Արմենիա
Քանաքեռի Սուրբ Հակոբ եկեղեցու մուտքը

1695 թվականին արդեն երկու եկեղեցիները պատրաստ էին` Սուրբ Հակոբն ու Սուրբ Աստվածածինը, որոնք հարևանությամբ էին գտնվում։ Երիզորդը ժամանակավոր վանք էր, որտեղ փոքր եղբայրությունը հոգևորականներ էր պատրաստում մոտակա գյուղերի համար։ Սուրբ Հակոբ վանքն այսօր էլ է գործում, այն հետաքրքիր է ինչպես ներսից, այնպես էլ դրսից։ Միայն գլխավոր մուտքի զարդանախշերն առանձին ուսումնասիրության են արժանի։

CC BY-SA 4.0 / Liveon001 / S. Hakob Church of 1679, in KanakerՔանաքեռի Սուրբ Հակոբ եկեղեցին
Քանաքեռ. յուրօրինակ կոլորիտով թաղամաս, որ իր համն ու հոտն է տվել մայրաքաղաք Երևանին - Sputnik Արմենիա
Քանաքեռի Սուրբ Հակոբ եկեղեցին

Շատ ավելի ուշ` 1916 թվականին, այստեղ ռուսական ուղղափառ եկեղեցու տաճար կառուցվեց։ Այն ժամանակ Քանաքեռում տեղակայված էր Կուբանի կազակների Պոլտավայի գունդը, եկեղեցին նրանց համար էր կառուցվել։ Թեև կազակների գնալուց հետո եկեղեցին չմնաց առանց ծխականների։

© Sputnik / Aram NersesyanՌուսական կաթոլիկ եկեղեցին Քանաքեռում
Քանաքեռ. յուրօրինակ կոլորիտով թաղամաս, որ իր համն ու հոտն է տվել մայրաքաղաք Երևանին - Sputnik Արմենիա
Ռուսական կաթոլիկ եկեղեցին Քանաքեռում

1918 թվականին եկեղեցին փակեցին ու շենքը մե՛կ հոսպիտալ էր ծառայում, մե՛կ սպայական ակումբ, այնտեղ նույնիսկ կինոթատրոն է գործել։ 1991 թվականին տաճարը վերադարձվեց ռուս ուղղափառ եկեղեցուն, այն օրհնվեց ու հիմնանորոգվեց, թեև նորոգողները չէին հետևել սկզբնական նախագծին, բայց եկեղեցին գեղեցիկ էր ստացվել։

Арам Хачатурян и Микаэл Таривердиев - Sputnik Արմենիա
Մեծն Արամ Խաչատրյանը, որ չէր թողնում երևանցիներին գիշերը քնել

Խորհրդային ժամանակներն իրենց հետ նոր տրամադրություններ բերեցին։ Քանաքեռը նույնիսկ «սեփական» ՋԷԿ–ն ունի, չհաշված շամպայն գինիների ու լիմոնադի գործարանները, կոշիկի ֆաբրիկան ու կղմինդր արտադրող կոմբինատը։

Հետո եղավ ուղղվածությունը դեպի բժշկություն. հիմա այնտեղ են «Միքայելյան» վիրաբուժության ինստիտուտը, Վ. Ա. Ֆանարջյանի անվան ուռուցքաբանության ազգային կենտրոնը և տուբերկուլոզային դիսպանսերը։

Այնտեղ է նաև Խաչատուր Աբովյանի տուն–թանգարանը, որի բակում տեղադրված է նրա արձանը։

Ծնունդով քանաքեռցի էր նաև Կարաբալան։ Ստեփան Հարությունյանին Կարաբալա են անվանել տարիներ անց. նա ծնվել էր ХХ դարի սկզբում տեղացի ամենահարուստ ընտանիքներից մեկում։ Անհաջող ամուսնությունն ու երկու տարի տևած բանտարկումը 1934-1936 թվականներն (իբր թե իշխանությանը վիրավորելու համար) քար էին գցել նրա ճակատագրի վրա, ու նա տասնյակ տարիներ փողոցներում է անցկացրել։

© Sputnik / Asatur YesayantsԿարաբալայի արձանը Երևանում
Քանաքեռ. յուրօրինակ կոլորիտով թաղամաս, որ իր համն ու հոտն է տվել մայրաքաղաք Երևանին - Sputnik Արմենիա
Կարաբալայի արձանը Երևանում

Կիսախելագար Կարաբալան ծաղիկներ էր վաճառում, իսկ ավելի հաճախ` նվիրում էր դրանք իր հավանած կին անցորդներին։ Ասում են, երբ նրան բարկացնում էին, սարսափելի հայհոյում էր, բայց ագրեսիվ չէր, ծեծկռտուքների չէր մասնակցում. այդպես էլ մնացել է երևանցիների հիշողության մեջ որպես կոլորիտային կերպար, որը փողոցում կանանց ծաղիկներ էր նվիրում։

...Քանաքեռում սովորական երևանցիներ են ապրում։ Նրանք չեն խոսում դրա մասին, բայց հնարավոր է` կարծում են, որ իրենց «փոքր հայրենիքը» լավություն է արել Երևանին` մայրաքաղաքին միանալով ու նրա մի մասը դառնալով։ Ամենահետաքրքիրն այն է, որ այդ գեղատեսիլ բլրով թափառելուց, դիքերով վեր ու վար անելուց հետո նույնիսկ մտքովդ չի անցնի վիճել նման ձևակերպման հետ… եթե իհարկե ինչ–որ մեկը ձևակերպի այն։

Լրահոս
0